Bài viết được viết bởi Ths.Bs Trịnh Văn Đông - Bác sĩ Chẩn đoán hình ảnh - Khoa Chẩn đoán hình ảnh - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hạ Long.
Siêu âm tinh hoàn là một thủ thuật an toàn, không chất phóng xạ nhằm phát hiện những bất thường trong hoạt động sinh lý của tinh hoàn và đưa ra hướng điều trị kịp thời, hạn chế nguy cơ ảnh hưởng đến khả năng sinh dục ở nam giới.
1. Siêu âm tinh hoàn là gì?
Siêu âm tinh hoàn là thủ thuật an toàn (không sử dụng tia phóng xạ) được tiến hành ở tinh hoàn nhằm phát hiện các bất thường về khả năng thu thập tinh trùng, kết nối của tinh hoàn với tuyến tiền liệt.
2. Khi nào nên đi siêu âm tinh hoàn?
Siêu âm tinh hoàn được chỉ định khi người đến khám có các triệu chứng nghi ngờ bệnh lý liên quan đến tinh hoàn. Các đối tượng được chỉ định siêu âm tinh hoàn bao gồm những người:
- Có biểu hiện đau hoặc xuất hiện khối u bất thường tại tinh hoàn
- Sưng tinh hoàn hoặc mào tinh
- Nghi ngờ xoắn dây thừng tinh (nguyên nhân cắt đứt nguồn cung cấp máu đến tinh hoàn)
- Nghi ngờ ung thư tinh hoàn tái phát
- Kiểm tra chất dịch trong bìu, chất dịch trong mào tinh hoàn, máu trong bìu, mủ ở bìu
- Sinh thiết tinh hoàn
- Chấn thương vùng sinh dục
3. Quá trình siêu âm tinh hoàn diễn ra như thế nào?
Siêu âm tinh hoàn là siêu âm đơn giản, ít gây đau cho người khám. Quá trình siêu âm được tiến hành lần lượt các bước như sau:
- Cởi quần, thay vào đó choàng áo dài vào người
- Nằm ngửa trên bàn đệm
- Tiến hành thủ thuật: Dùng khăn vô khuẩn cho dương vật và nâng bìu; sử dụng gel bôi trơn bôi lên bìu; sử dụng đầu dò tiến hành siêu âm cho người bệnh
- Bạn cần nằm yên trong quá trình quét siêu âm
- Quá trình siêu âm diễn ra trong khoảng 20 phút
- Bạn sẽ được lau khô gel và yêu cầu ra ngoài chờ kết quả
Trong quá trình thực hiện siêu âm tinh hoàn, bạn có thể cảm thấy hơi lạnh khi gel được bôi vào bìu, tiếp đến quá trình thủ thuật bác sĩ đưa đẩy đầu dò trên bìu, điều này có thể gây đau. Nếu bác sĩ kết hợp sinh thiết khi siêu âm, bạn có thể cảm thấy hơi khó chịu khi lấy mẫu bệnh phẩm.
4. Ý nghĩa của siêu âm tinh hoàn?
Siêu âm tinh hoàn giúp đánh giá hình dạng, kích thước và vị trí của tinh hoàn. Giúp giải thích các biểu hiện bất thường tại tinh hoàn mà người khám bệnh nghi ngờ. Kết quả siêu âm sẽ giúp bạn biết được tình trạng tinh hoàn có bình thường hay là bệnh lý để kịp thời chữa trị, tránh ảnh hưởng đến đời sống tình dục cũng như chức năng sinh sản sau này.
Theo đó, kết quả siêu âm bình thường khi có kết quả tinh hoàn có hình dạng, kích thước và ở vị trí bình thường. Không có dấu hiệu của khối u trong tinh hoàn, không có dấu hiệu nhiễm trùng như sưng tinh hoàn hoặc viêm mào tinh hoàn. Ngoài ra bác sĩ cũng không tìm thấy chất dịch trong bìu, máu trong bìu, chất lỏng trong mào tinh hoàn, mủ ở bìu hay bị xoắn tinh hoàn.
Ngược lại với kết quả trên, khi bác sĩ phát hiện được khối u trong tinh hoàn hoặc có dấu hiệu ung thư tinh hoàn, dấu hiệu nhiễm trùng, xoắn dây thừng tinh. Không có tinh hoàn hoặc chỉ có một tinh hoàn trong túi bìu. Tồn tại chất dịch, máu hoặc mủ trong bìu hoặc trong mào tinh hoàn, thoát vị ở bìu,... thì đây là kết quả tinh hoàn bạn có vấn đề.
Tuy là một phương pháp siêu âm đơn giản nhưng nếu bạn không thể nằm yên trong khi tiến hành thủ thuật hoặc bạn đang có vết thương hở trong vùng siêu âm thì có thể đem lại kết quả không chính xác.
Nếu nam giới có những dấu hiệu về bệnh ung thư tinh hoàn thì việc thăm khám, siêu âm để phát hiện khối u là việc làm cần thiết, từ đó các bác sĩ sẽ chẩn đoán được vị trí, kích thước, tình trạng (có chất lỏng hay không), mức độ ung thư..v..v... xác định phương án điều trị hiệu quả nhất cho bệnh nhân mà không ảnh hưởng đến sinh sản sau này.. Hiện nay, có nhiều cơ sở y tế, bệnh viện có dịch vụ siêu âm tinh hoàn nhưng người bệnh cần sáng suốt lựa chọn những cơ sở y tế, trung tâm uy tín với các bác sĩ chuyên khoa có trình độ chuyên môn cao để chẩn đoán chính xác và đưa ra lời khuyên đúng đắn nhất.
