Hiện tượng Koebner là tình trạng mà một vết thương nhỏ trên da, như vết cắt, vết muỗi đốt, hoặc thậm chí da bị cọ xát, có thể gây ra các mảng vẩy nến mới ở vùng bị tổn thương. Đây là một phản ứng đặc biệt xảy ra ở khoảng 25% người mắc vẩy nến.
Hiện tượng Koebner là gì và ai dễ bị hiện tượng Koebner?
Hiện tượng Koebner thường xảy ra ở những người bị vẩy nến, nhưng cũng có thể xảy ra ở những bệnh lý da liễu khác, như mụn cóc và bệnh bạch biến. Nếu bạn đang gặp các cơn bùng phát vẩy nến, bạn có thể có phản ứng Koebner. Tuy nhiên, nó vẫn có thể xảy ra ngay cả khi bạn chưa từng có mảng vẩy nến trên da.
Mỗi phản ứng sẽ có tốc độ khác nhau. Phải mất khoảng 10-20 ngày sau khi da bị tổn thương để các mảng vẩy nến xuất hiện. Đôi khi, điều này có thể mất đến 2 năm.
Hiện tượng Koebner diễn ra như thế nào?
Các yếu tố có thể kích hoạt phản ứng bao gồm:
- Tổn thương vật lý: Vết cắt, bỏng, hoặc da bị trầy xước.
- Các vấn đề da liễu: Eczema, viêm da, hăm tã hoặc nhiễm trùng da.
- Tác động từ môi trường: Cháy nắng, tia UV hoặc thời tiết lạnh.
- Hoạt động hàng ngày: Xăm hình, cạo râu hoặc tiêm phòng cũng có thể gây kích thích.
Thời tiết lạnh, đặc biệt vào mùa đông, thường làm hiện tượng Koebner xảy ra nhiều hơn.
Dấu hiệu nhận biết hiện tượng Koebner
Trong hầu hết các trường hợp, những vết thương nghiêm trọng hơn sẽ gây ra nhiều mảng vẩy nến hơn. Khác với các đợt bùng phát vẩy nến thông thường thường xuất hiện ở đầu gối, khuỷu tay, da đầu và vùng lưng dưới, các mảng vẩy nến do hiện tượng Koebner có thể xuất hiện ở bất kỳ đâu trên da bị tổn thương.
Các mảng vẩy nến do hiện tượng Koebner thường giống với những cơn bùng phát vẩy nến thông thường:
- Vùng da nổi đỏ, ngứa, có vảy.
- Có thể nứt nẻ hoặc chảy máu.
- Xuất hiện ở bất kỳ vị trí nào da bị tổn thương, không chỉ ở các khu vực phổ biến như đầu gối, khuỷu tay hay da đầu.
- Đối với các tổn thương nghiêm trọng hơn, mảng vẩy nến có thể xuất hiện nhiều và lan rộng hơn.
Hiện tượng Koebner và viêm khớp vẩy nến
Một số nghiên cứu cho rằng hiện tượng Koebner không chỉ ảnh hưởng đến da mà còn có thể liên quan đến viêm khớp vẩy nến. Nếu bạn làm tổn thương xương hoặc khớp, nguy cơ phát triển viêm khớp tại khu vực đó tăng lên đáng kể.
Điều trị hiện tượng Koebner
Các mảng vẩy nến mới do hiện tượng Koebner thường được điều trị giống với vẩy nến thông thường. Phương pháp phổ biến bao gồm:
- Thuốc bôi: Các loại kem hoặc thuốc mỡ chứa corticosteroid.
- Thuốc uống hoặc tiêm: Giúp giảm viêm hoặc điều chỉnh hoạt động của hệ miễn dịch.
- Quang trị liệu: Sử dụng tia UV để làm chậm sự phát triển của các tế bào da.
Phòng ngừa hiện tượng Koebner
Mặc dù không thể ngăn chặn hoàn toàn hiện tượng Koebner, bạn có thể giảm nguy cơ bằng cách:
- Chăm sóc da đúng cách: Giữ da sạch, dưỡng ẩm và băng bó cẩn thận các vết thương.
- Bảo vệ da khỏi tác động bên ngoài: Tránh cào gãi và sử dụng kem chống nắng.
- Duy trì lối sống lành mạnh: Kiểm soát căng thẳng, tránh rượu bia và ngừng hút thuốc.
- Tuân thủ điều trị vẩy nến: Báo với bác sĩ khi dùng thuốc mới hoặc xuất hiện bất thường trên da.
Hiểu rõ các yếu tố kích hoạt là chìa khóa để kiểm soát tốt hơn tình trạng vẩy nến và giảm tần suất các đợt bùng phát.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
Nguồn tham khảo: webmd