Hạt tiêu còn có tên gọi khác là hồ tiêu, hạt tiêu được coi là một gia vị dùng trong nấu ăn và cũng được dùng như một vị thuốc. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết ăn hạt tiêu có tác dụng gì và những điều cần chú ý khi sử dụng hạt tiêu.
1. Đặc điểm của hạt tiêu
Hạt tiêu là một gia vị phổ biến có vị cay, tính ấm giúp tạo mùi thơm, vị cay cho món ăn. Không những vậy, hạt tiêu được coi là một vị thuốc đông y với tác dụng trừ hàn, trị đau bụng, lạnh bụng.
Tiêu là một loại cây thân leo, sống lâu năm. Thân cây mọc cuốn trên thân của cây khác hoặc trên các trụ được dựng sẵn, lá tiêu như lá trầu không, nhưng dài và thon hơn, quả tiêu có hình cầu nhỏ, mỗi chùm có tới 20 đến 30 quả. Mỗi quả tiêu có một hạt bên trong, quả sẽ được thu hái khi đã già nhưng lớp vỏ ngoài vẫn còn xanh hoặc bên trong chùm quả xuất hiện điểm vàng. Sau đó đem phơi trực tiếp ngoài nắng to hoặc sấy khô cho lớp vỏ săn lại, sau khi phơi sẽ ngả màu đen.
2. Ăn hạt tiêu có tác dụng gì?
Trong thành phần của hạt tiêu có chứa một số chất như vitamin C, chất béo, tinh dầu, alkaloid... Một số tác dụng của hạt tiêu được nhắc đến như:
- Tác dụng trên hệ tiêu hóa: Giúp ăn ngon miệng hơn hạn chế tình trạng chán ăn, tăng cường hấp thu các chất dinh dưỡng trong thức ăn. Kích thích dạ dày thúc đầy quá trình tiêu hóa giúp hạn chế tình trạng ăn không tiêu, chướng bụng, đầy hơi, khó chịu dạ dày.
- Tác dụng kháng khuẩn: Hạt tiêu có tác dụng kháng khuẩn cao chống tình trạng nhiễm trùng ở đường hô hấp, các vấn đề về răng lợi như sâu răng, viêm lợi...
- Trên hệ thần kinh: Giúp cải thiện tâm trạng, giảm tình trạng căng thẳng mệt mỏi do có chất làm cho cơ thể tăng sản xuất serotonin.
- Giúp giảm cân duy trì vóc dáng: Các chất có trong vỏ hạt tiêu giúp cơ thể loại bỏ lượng calo dư thừa, tăng bài tiết mồ hôi và nước dư thừa thông qua đường tiết niệu. Do đó, nếu sử dụng một ít vỏ ngoài của hạt tiêu trước khi bắt đầu tập luyện thể thao sẽ làm tăng hiệu quả loại bỏ mỡ dư thừa.
- Theo y học cổ truyền thì hạt tiêu có vị cay, tình đại ôn, có tác dụng trừ hàn, kháng khuẩn, giảm đau, trừ đàm. Cho nên được sử dụng để điều trị các chứng đau bụng do lạnh, tiêu chảy, tay chân lạnh, nôn ói, ho do lạnh...
3. Ăn nhiều hạt tiêu có tốt không?
Hạt tiêu là gia vị thường được sử dụng, khi chúng ta sử dụng với liều nhỏ thì có tác dụng điều trị bệnh hay tốt cho sức khỏe. Tuy nhiên nếu sử dụng quá nhiều hạt tiêu có thể xảy ra một số tác dụng không mong muốn như:
- Rối loạn tiêu hóa: Việc sử dụng quá nhiều hạt tiêu dẫn tới các vấn đề dạ dày ruột và cũng có thể khởi phát bệnh dạ dày. Do hạt tiêu có tính đại ôn, vị cay nên khi dùng nhiều gây kích thích niêm mạc tăng tiết dịch vị dẫn tới đau dạ dày.
- Cảm giác nóng rát trong dạ dày: Sử dụng quá nhiều hạt tiêu đen cũng dẫn tới cảm giác nóng rát khó chịu trong dạ dày. Cho nên, khi dùng cũng chỉ nên sử dụng vừa phải loại gia vị này.
- Các vấn đề đường hô hấp: Hạt tiêu khi được sử dụng quá nhiều có thể gây ra kích thích họng, hen và các vấn đề hô hấp khác.
- Gây khô da: Theo nhiều nghiên cứu cho thấy việc sử dụng quá nhiều hạt tiêu thường xuyên có thể khiến da khô và bị bong tróc. Nếu như bạn có làn da khô, thì nên tránh sử dụng nhiều hạt tiêu vì nó khiến tình trạng da khô hơn.
- Ảnh hưởng tới phụ nữ mang thai và cho con bú: Bởi hạt tiêu có tính rất nóng nên phụ nữ mang thai cần tránh xa hạt tiêu vì nó có thể dẫn tới nhiều tác dụng gây khó chịu trong các tháng đầu tiên của thai kỳ, ngoài ra theo quan điểm của y học cổ truyền thì dùng các vị cay nóng trong thời kỳ mang thai làm tăng nguy cơ sảy thai nếu dùng lượng lớn. Đối với phụ nữ cho con bú rất nhiều người thắc mắc việc ăn hạt tiêu có bị mất sữa không, vơi những người đang cho con bú thì nếu dùng hạt tiêu sẽ làm thay đổi mùi vị của sữa, gây mất sữa và cũng gây ra một số vấn đề tiêu hóa ở trẻ.
- Nếu trẻ em dùng lượng lớn có thể dẫn tới ngừng thở. Nên tránh cho trẻ sử dụng và để gia vị này cao so với tầm với của bé.
- Dùng nhiều hạt tiêu cũng là tác nhân gây ra một số vấn đề khác như mụn nhọt, tăng nguy cơ bệnh trĩ.
- Ngoài ra, theo quan điểm của y học cổ truyền thì không sử dụng những vị thuốc có tính cay nóng cho những người thể trạng nhiệt. Những người có nhiệt trong người, âm hư thì nên tránh dùng hạt tiêu.
Hạt tiêu khi sử dụng liều nhỏ và đúng cách thì giúp cho món ăn ngon hơn, điều trị một số tình trạng. Tuy nhiên, không nên sử dụng hạt tiêu quá nhiều bởi có thể gây ra nhiều tác dụng không mong muốn. Do đó bạn nên cân nhắc khi sử dụng hạt tiêu để đạt được hiệu quả tối ưu, tránh tác dụng phụ, đặc biệt phụ nữ có thai và cho con bú nên tránh sử dụng nhất là dùng lượng lớn.
Hãy thường xuyên theo dõi website Vinmec (www.vinmec.com) để cập nhật thông tin chăm sóc sức khỏe hữu ích và để lại thông tin khi cần bác sĩ tư vấn hỗ trợ nhé!
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.