Giãn tĩnh mạch thừng tinh là một trong những nguyên nhân hàng đầu ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của nam giới. Việc điều trị đúng cách và kịp thời sẽ giúp hạn chế các biến chứng nguy hiểm của bệnh. Tuy nhiên hiện nay, nhiều bệnh nhân tự ý dùng thuốc để điều trị giãn tĩnh mạch thừng tinh. Vậy, dùng thuốc có thể điều trị dứt điểm bệnh lý này không?
1. Giãn tĩnh mạch thừng tinh là gì?
Giãn tĩnh mạch thừng tinh là tình trạng các tĩnh mạch trong thừng tinh bị giãn và xoắn một cách bất thường. Nguyên nhân là do các van trong tĩnh mạch bị suy yếu, không thể thực hiện tốt chức năng điều hướng và kiểm soát lượng máu lưu thông khiến các tĩnh mạch bị áp lực do ứ trệ máu, từ đó bị giãn nở, xoắn lại. Suy giãn tĩnh mạch chi dưới là một bệnh lý tương tự có cùng cơ chế bệnh sinh với tình trạng này.
Giãn tĩnh mạch thừng tinh là một bệnh lý phổ biến ở nam giới và thường gặp chủ yếu ở bên trái do đường dẫn máu từ tinh hoàn trái. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, bệnh lý này cũng có thể xảy ra ở bên phải hoặc cả hai bên tinh hoàn. Bệnh ít gặp ở bé trai dưới 10 tuổi nhưng phổ biến ở lứa tuổi dậy thì và thanh thiếu niên. Đến sau tuổi thanh thiếu niên, tỷ lệ mắc bệnh lại giảm đi.
2. Dấu hiệu của giãn tĩnh mạch thừng tinh là gì?
Giãn tĩnh mạch thừng tinh có thể không có dấu hiệu gì rõ rệt. Bệnh nhân có thể không cảm thấy đau hay bất kỳ triệu chứng nào khác. Khi đó, bệnh chỉ thường được phát hiện thông quá trình khám sức khỏe định kỳ hoặc trong quá trình đánh giá chức năng sinh sản khi trưởng thành. Tuy nhiên, có một số bệnh nhân giãn tĩnh mạch thừng tinh xuất hiện một số triệu chứng rõ rệt bao gồm:
- Đau âm ỉ, cảm giác căng tức hay nặng bìu: Cơn đau thường xảy ra ở bên phía bìu bị ảnh hưởng. Đau có thể thay đổi từ nhói nhẹ đến âm ỉ. Cơn đau tăng thêm khi đứng hoặc hoạt động gắng sức và giảm khi bệnh nhân nằm ngửa.
- Co rút hay teo tinh hoàn: Phần lớn tinh hoàn được cấu tạo từ các ống sinh tinh. Khi bị giãn tĩnh mạch thừng tinh, tinh hoàn sẽ co rút và mềm hơn. Nguyên nhân gây co rút tinh hoàn hiện vẫn chưa xác định chính xác. Tuy nhiên, nhiều người cho rằng đó là do máu bị ứ trệ trong các tĩnh mạch, từ đó làm tăng áp lực trong tĩnh mạch và tăng nhiệt độ bìu gây tổn hại các tế bào tinh hoàn và khiến tinh hoàn co rút.
- Suy giảm khả năng sinh sản: Giãn tĩnh mạch thừng tinh có thể ảnh hưởng đến chức năng sinh sản. Nguyên nhân có thể là do giảm lượng máu nuôi và tăng nhiệt độ của tinh hoàn, từ đó ảnh hưởng đến sự hình thành, khả năng di chuyển và chức năng của tinh trùng. Khi bị giãn tĩnh mạch thừng tinh, tinh hoàn sẽ sản xuất ít tinh trùng hơn và tinh trùng được tạo ra có thể không khỏe mạnh như bình thường. Tuy nhiên, nếu bệnh được phát hiện và điều trị kịp thời vẫn có thể ngăn ngừa biến chứng này xảy ra và thậm chí giúp tinh hoàn hồi phục như bình thường.
3. Có thể dùng thuốc chữa giãn tĩnh mạch thừng tinh không?
Đối với những bệnh nhân giãn tĩnh mạch thừng tinh không xuất hiện cảm giác đau, không gặp khó khăn trong khả năng sinh sản thì bác sĩ thường sẽ yêu cầu theo dõi thêm một thời gian. Nếu trong quá trình theo dõi, bệnh không có dấu hiệu nặng thêm và chức năng sinh sản hoàn toàn không bị ảnh hưởng thì bệnh nhân có thể không cần điều trị. Điều trị giãn tĩnh mạch thừng tinh có thể được chỉ định nếu giãn tĩnh mạch thừng tinh gây đau nhiều, làm tinh hoàn bị co rút, kém phát triển hay ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của bệnh nhân.
Những bệnh nhân bị giãn tĩnh mạch thừng tinh nhẹ và không có nguy cơ vô sinh có thể được điều trị bằng phương pháp nội khoa, tức là điều trị bằng thuốc chữa giãn tĩnh mạch thừng tinh. Ở Việt Nam, loại thuốc phổ biến nhất dùng trong điều trị giãn tĩnh mạch thừng tinh nhẹ là Daflon 500mg, chứa 450mg diosmin và 50mg các flavonoid biểu thị bằng hesperidin. Thuốc có tác dụng tăng độ bền thành mạch, làm giảm sức căng và tình trạng ứ trệ của mạch máu. Tuy nhiên, nhiều bệnh nhân lại cho rằng đây là căn bệnh khó nói, đáng xấu hổ nên tự ý dùng các loại thuốc truyền miệng hoặc được quảng cáo vô tội vạ trên mạng. Nên nhớ, mỗi người có một cơ địa và tình trạng bệnh hoàn toàn khác nhau. Do đó, bệnh nhân cần phải đi thăm khám để được chỉ định liệu pháp điều trị phù hợp nhất. Tự ý dùng thuốc giãn tĩnh mạch thừng tinh không theo chỉ định có thể khiến bệnh tình ngày càng trầm trọng và dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm như teo tinh hoàn, vô sinh.
Nên nhớ, mỗi người có một cơ địa và tình trạng bệnh hoàn toàn khác nhau. Do đó, bệnh nhân cần phải đi thăm khám để được chỉ định liệu pháp điều trị phù hợp nhất. Tự ý dùng thuốc giãn tĩnh mạch thừng tinh không theo chỉ định có thể khiến bệnh tình ngày càng trầm trọng và dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm như teo tinh hoàn, vô sinh.
Nếu phương pháp điều trị bằng thuốc không hiệu quả thì bác sĩ có thể cân nhắc thay đổi phác đồ cho bệnh nhân hoặc chỉ định các phương pháp điều trị khác như làm tắc mạch hay phẫu thuật. Khi phẫu thuật, bác sĩ sẽ làm tắc tĩnh mạch bị giãn để chuyển hướng dòng máu đến các tĩnh mạch khỏe mạnh thông qua rạch các đường nhỏ ở vùng bẹn. Bên cạnh đó, một lựa chọn để thay thế phương pháp phẫu thuật trong điều trị giãn tĩnh mạch thừng tinh là kỹ thuật làm tắc mạch hay còn gọi là nút mạch. Các cuộn dây cùng dụng cụ bít mạch có hoặc không có chất gây xơ hóa, được sử dụng để làm bít dòng máu đến tĩnh mạch thừng tinh bị giãn và gây sẹo. Thủ thuật làm tắc mạch có thể được thực hiện bằng thuốc gây tê hoặc thuốc an thần nhẹ qua một lỗ rất nhỏ ở vùng bẹn hoặc cổ.
Giãn tĩnh mạch thừng tinh không còn là căn bệnh hiếm gặp hay “đáng xấu hổ”. Hiện nay, sự phát triển của y học đã tạo điều kiện cho nhiều bệnh nhân giãn tĩnh mạch thừng tinh được tiếp cận y tế và điều trị kịp thời. Do đó, bệnh nhân khi có các dấu hiệu bệnh thì đừng ngần ngại đến các cơ sở y tế để thăm khám và điều trị, tránh các biến chứng nguy hiểm như teo tinh hoàn, vô sinh.
Hãy theo dõi trang web: Vinmec.com thường xuyên để cập nhật nhiều thông tin hữu ích khác.
Bài viết tham khảo: hellobacsi.com, fvhospital.com, medlatec.vn, hoanmydanang.com
