Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ chuyên khoa I Lê Thị Phương - Bác sĩ Sản Phụ Khoa - Khoa Sản Phụ Khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hạ Long
Vô sinh xảy ra khi một cặp vợ chồng cố gắng mang thai trong ít nhất một năm nhưng không thành công. Vô sinh do nữ chiếm khoảng 1⁄3 trường hợp và nguyên nhân vô sinh nữ có thể khó chẩn đoán hơn so với nam giới.
1. Dấu hiệu vô sinh nữ giới
Ở phụ nữ, những thay đổi trong chu kỳ kinh nguyệt và rụng trứng có thể là triệu chứng của vô sinh nữ biểu hiện thông qua một số bệnh lý. Các triệu chứng bao gồm:
- Kỳ kinh bất thường: Chảy máu nặng hơn hoặc ít hơn bình thường
- Kinh nguyệt không đều: Số ngày ở mỗi thời kỳ khác nhau ở mỗi tháng
- Mất kinh nguyệt: Bạn chưa bao giờ có một khoảng thời gian, hoặc thời gian đột nhiên dừng lại
- Đau trong kỳ kinh: Đau lưng, đau vùng chậu và chuột rút có thể xảy ra.
Đôi khi, vô sinh nữ có liên quan đến vấn đề hormone. Trong trường hợp này, các triệu chứng cũng có thể bao gồm:
- Thay đổi trên da như nhiều mụn trứng cá
- Thay đổi ham muốn và giảm ham muốn tình dục
- Lông mọc ở môi, ngực và cằm
- Rụng tóc hoặc tóc mỏng
- Tăng cân
Các triệu chứng rối loạn khác có thể là dấu hiệu vô sinh nữ, bao gồm:
- Chất dịch màu trắng đục từ núm vú nhưng không phải là sữa cho con bú
- Đau khi quan hệ
2. Yếu tố nguy cơ làm tăng vô sinh ở nữ giới
Một số yếu tố có thể khiến bạn có nguy cơ vô sinh cao hơn, bao gồm:
- Tuổi: Chất lượng và số lượng trứng của phụ nữ bắt đầu giảm khi tuổi càng cao. Vào năm 30 tuổi, tốc độ mất nang trứng tăng lên, dẫn đến trứng kém chất lượng và ít hơn. Điều này làm cho việc thụ thai trở nên khó khăn hơn và làm tăng nguy cơ sảy thai.
- Hút thuốc lá: Bên cạnh việc làm hỏng cổ tử cung và ống dẫn trứng của bạn, hút thuốc làm tăng nguy cơ sảy thai và thai ngoài tử cung. Nó cũng được cho là làm lão hóa buồng trứng và làm cạn kiệt trứng của bạn sớm hơn. Do đó, bạn cần ngừng hút thuốc trước khi bắt đầu điều trị hỗ trợ sinh sản.
- Cân nặng: Thừa cân hoặc thiếu cân cũng đều có thể ảnh hưởng đến quá trình rụng trứng bình thường. Chỉ số khối cơ thể khỏe mạnh (BMI) có thể làm tăng tần suất rụng trứng và khả năng mang thai.
- Tiền sử tình dục: Nhiễm trùng bệnh lây truyền qua đường tình dục như chlamydia và lậu có thể làm hỏng ống dẫn trứng. Việc quan hệ tình dục không an toàn với nhiều đối tác làm tăng nguy cơ nhiễm các bệnh lây qua đường tình dục và có thể gây ra các vấn đề về sinh sản sau này.
- Rượu: Phụ nữ nên tiêu thụ rượu ở mức độ vừa phải, không quá một ly rượu mỗi ngày.
3. Nguyên nhân gây vô sinh nữ
Ở phụ nữ, một số yếu tố có thể phá vỡ bất kỳ giai đoạn nào của quá trình sản xuất trứng, rụng trứng và thụ tinh.
3.1 Rối loạn rụng trứng
- Rối loạn rụng trứng, có nghĩa là bạn rụng trứng không thường xuyên hoặc hoàn toàn không rụng trứng, nguyên nhân chiếm tỷ lệ vô sinh ở khoảng 1 trong 4 cặp vợ chồng vô sinh. Các vấn đề với sự điều hòa của hormone sinh sản ở vùng dưới đồi hoặc tuyến yên hoặc các vấn đề trong buồng trứng, có thể gây ra rối loạn rụng trứng.
- Hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS): PCOS gây mất cân bằng hormone, ảnh hưởng đến quá trình rụng trứng. PCOS có liên quan đến tình trạng kháng insulin và béo phì, mọc tóc bất thường trên mặt hoặc cơ thể và mụn trứng cá. Đây là nguyên nhân phổ biến nhất gây vô sinh nữ.
- Rối loạn chức năng vùng dưới đồi (hypothalamic dysfunction): Hai hormone do tuyến yên sản xuất có trách nhiệm kích thích rụng trứng mỗi tháng gồm hormone kích thích tạo nang trứng (FSH) và hormone luteinizing (LH). Căng thẳng về thể chất hoặc tinh thần quá mức, quá cân hoặc quá gầy hoặc tăng hoặc giảm cân nhanh có thể làm gián đoạn quá trình sản xuất hai loại hormone này và ảnh hưởng đến quá trình rụng trứng. Kinh nguyệt không đều hoặc mất kinh nguyệt là dấu hiệu phổ biến nhất của rối loạn này.
- Suy buồng trứng sớm: Còn được gọi là suy buồng trứng nguyên phát, rối loạn này thường do phản ứng tự miễn hoặc do mất trứng chưa trưởng thành do di truyền hoặc hóa trị liệu. Buồng trứng không còn sản xuất trứng và giảm sản xuất estrogen ở phụ nữ dưới 40 tuổi.
- Quá nhiều prolactin: Tuyến yên có thể gây ra sản xuất quá mức prolactin (hyperprolactinemia), làm giảm sản xuất estrogen và có thể gây vô sinh. Bệnh này thường liên quan đến vấn đề ở tuyến yên hay do các loại thuốc mà người bệnh đang sử dụng để điều trị bệnh lý khác.
3.2 Tổn thương ống dẫn trứng
Ống dẫn trứng bị tổn thương hoặc bị chặn lại khiến cho tinh trùng không vào để được trứng hoặc chặn đường phôi di chuyển vào tử cung. Nguyên nhân gây tổn thương hoặc tắc nghẽn ống dẫn trứng có thể bao gồm:
- Bệnh viêm vùng chậu, nhiễm trùng tử cung và ống dẫn trứng do chlamydia, lậu hoặc các bệnh lây truyền qua đường tình dục khác
- Phẫu thuật trước đó ở ổ bụng hoặc xương chậu như phẫu thuật mang thai ngoài tử cung.
- Lao vùng chậu
3.3 Lạc nội mạc tử cung
Lạc nội mạc tử cung xảy ra khi mô thường phát triển trong tử cung nhưng lại phát triển ở các vị trí khác. Sự phát triển thêm mô này và phẫu thuật cắt bỏ nó có thể gây ra sẹo, sẹo sẽ chặn ống dẫn trứng và khiến cho trứng và tinh trùng không gặp nhau để thụ tinh.
Lạc nội mạc tử cung cũng có thể ảnh hưởng đến niêm mạc tử cung, làm gián đoạn quá trình phôi làm tổ.
3.4 Nguyên nhân do tử cung hoặc cổ tử cung
Một số nguyên nhân do tử cung hoặc cổ tử cung có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản bằng cách can thiệp vào quá trình làm tổ hoặc làm tăng khả năng sảy thai:
- Polyp lành tính hoặc khối u (u xơ hoặc ung thư) là các bệnh lý phổ biến trong tử cung. Một số bệnh có thể chặn ống dẫn trứng hoặc can thiệp vào quá trình làm tổ của phôi, ảnh hưởng đến khả năng sinh sản.
- Bất thường bẩm sinh ở tử cung, chẳng hạn như tử cung có hình dạng bất thường nên gây ra khó khăn trong quá trình thụ thai và mang thai.
- Hẹp cổ tử cung có thể do dị tật di truyền hoặc tổn thương cổ tử cung gây ra.
- Đôi khi cổ tử cung không thể sản xuất loại chất nhầy tốt nhằm tạo điều kiện cho tinh trùng đi qua cổ tử cung vào tử cung để thụ tinh.
3.5 Vô sinh không rõ nguyên nhân
- Đôi khi, nguyên nhân gây vô sinh không bao giờ được tìm thấy. Có thể do sự kết hợp của một số yếu tố nhỏ ở cả hai vợ chồng gây ra các vấn đề sinh sản mà bác sĩ không thể giải thích được.
Khách hàng có thể đến với Trung tâm Hỗ trợ sinh sản - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec. Đây là trung tâm hàng đầu Việt Nam được xây dựng và áp dụng quy trình điều trị phối hợp thăm khám toàn diện, kết hợp cả nam khoa và sản phụ khoa để đưa ra phương pháp tối ưu cho từng trường hợp của người bệnh.
Ưu điểm khi khách hàng lựa chọn trung tâm hỗ trợ sinh sản Vinmec:
- Được trang bị thiết bị hiện đại, hệ thống khí sạch theo tiêu chuẩn quốc tế đảm bảo chất lượng lab, hệ thống tủ cấy đơn tối ưu hóa chất lượng phôi, nâng cao tỉ lệ thành công cho mỗi chu kỳ thụ tinh nhân tạo.
- Thực hiện hầu hết các kỹ thuật hỗ trợ sinh sản tiên tiến trên thế giới: ICSI (tiêm tinh trùng vào bào tương noãn); hỗ trợ phôi thoát màng; dự trữ sinh sản: đông phôi, đông tinh, đông noãn giúp KH chủ động thời gian sinh con theo ý muốn, chuyển phôi ngày 5, giảm thiểu thai; các kỹ thuật vô sinh nam (PESA, MESA, TEFNA, TESE)
- Bên cạnh phương pháp hỗ trợ sinh sản tiên tiến, đội ngũ bác sĩ giỏi trong nước và thế giới, có uy tín và kinh nghiệm lâu năm trong lĩnh vực hiếm muộn.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
Nguồn tham khảo: healthline.com, mayoclinic.org, webmd.com