Trẻ bị ngộ độc thức ăn ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của trẻ vì hệ miễn dịch còn non yếu. Cha mẹ cần nhận biết dấu hiệu trẻ bị ngộ độc thức ăn để kịp thời xử trí, chăm sóc đúng cách, cũng như đưa trẻ thăm khám bác sĩ để được điều trị phù hợp, giúp trẻ nhanh chóng hồi phục.
1. Nguyên nhân trẻ bị ngộ độc thức ăn
Trẻ bị ngộ độc thức ăn chủ yếu là do thực phẩm bị nhiễm khuẩn, hóa chất (thuốc bảo vệ thực vật, chất phụ gia hoặc chất bảo quản) hoặc các yếu tố gây hại.
Ngoài ra, nguyên nhân khiến trẻ bị ngộ độc thức ăn có thể là do khâu chế biến, nấu nướng thức ăn chưa đảm bảo. Cả người lớn và trẻ nếu không giữ gìn vệ sinh trong ăn uống cũng rất dễ dẫn đến ngộ độc thức ăn.
2. Dấu hiệu trẻ bị ngộ độc thức ăn
Chỉ trong vòng vài giờ hoặc vài ngày sau khi ăn, các dấu hiệu trẻ bị ngộ độc thức ăn sẽ xuất hiện ngay, với các biểu hiện như:
- Tiêu chảy kéo dài, có thể lên đến 1 tuần hoặc hơn.
- Nôn mửa kéo dài trong vòng 1 ngày.
- Đau bụng, đau đầu, sốt, mệt mỏi kèm theo.
Tiêu chảy và nôn mửa kéo dài có thể dẫn đến tình trạng mất nước, đặc biệt trẻ em và trẻ sơ sinh nếu mất nước nghiêm trọng rất nguy hiểm, nhanh chóng kiệt sức và thậm chí sốc nhiễm khuẩn.
Sau khi trẻ bị ngộ độc thức ăn, nếu thấy trẻ có những biểu hiện sau, cha mẹ cần đưa trẻ thăm khám ngay:
- Khô miệng, khô môi và lưỡi.
- Mắt trũng, ngủ gà gật.
- Lừ đừ, chân tay yếu và lạnh, da tái nhợt.
- Tiểu ít, khóc ít nước mắt.
- Khó chịu, bứt rứt, thở nhanh và dốc.
3. Trẻ bị ngộ độc thức ăn phải làm sao?
Vậy ngay khi thấy các biểu hiện trẻ bị ngộ độc thức ăn phải làm sao? Cha mẹ hoặc người thân chăm sóc trẻ cần chú ý:
- Khi thấy trẻ bị nôn mửa, cần đặt trẻ nằm nghiêng một bên, đầu thấp để trẻ không hít phải dịch nôn, có thể gây tắc nghẽn đường thở. Đặc biệt cần chú ý trẻ có thể ngủ khi nôn, vì thời điểm đó rất nguy hiểm, nếu trẻ nằm ngửa có thể dẫn đến sặc dịch nôn lên mũi. Khi trẻ bị sặc mũi do dịch nôn, cần nhanh chóng hút dịch ở mũi để làm thông thoáng đường thở.
- Như đã đề cập ở trên, mất nước và mất điện giải khi trẻ bị ngộ độc thức ăn là rất nguy hiểm. Lúc này cần chú ý bù nước và điện giải cho trẻ kịp thời, tránh để trẻ bị kiệt sức gây nguy hiểm đến tính mạng. Có thể bù nước và điện giải bằng cách cho trẻ uống nhiều nước hoặc dung dịch điện giải, cho trẻ uống từng ngụm một, uống từ từ để trẻ không bị nôn.
- Chăm sóc trẻ bị ngộ độc thức ăn cần chú ý cho trẻ ăn thức ăn mềm và dễ nuốt như cháo hoặc súp để hệ tiêu hóa của trẻ nhanh chóng được hồi phục. Với trẻ sơ sinh còn bú sữa mẹ, mẹ nên cho trẻ bú nhiều hơn. Hạn chế các loại thực phẩm chứa nhiều dầu mỡ như thức ăn chiên rán hay chưa được nấu chín để tránh ảnh hưởng đến đường ruột của trẻ. Đặc biệt, cần lưu ý không cho trẻ bị ngộ độc thức ăn dùng sữa và các chế phẩm từ sữa trong giai đoạn này vì có thể khiến trẻ bị khó tiêu và đầy bụng.
- Khi thấy trẻ bị tiêu chảy do ngộ độc thức ăn, trước tiên cha mẹ cần tránh cho trẻ dùng thuốc tiêu chảy ngay, để thức ăn bị nhiễm độc có thể được đào thải ra ngoài. Nếu cho trẻ uống thuốc cầm tiêu chảy khi trẻ bị ngộ độc thức ăn có thể khiến cho các độc tố hoặc vi khuẩn tích tụ lại trong đường ruột và gây chướng bụng, đầy hơi.
- Trẻ bị tiêu chảy và nôn mửa kéo dài do ngộ độc khiến cơ thể mệt mỏi, lúc này trẻ cần được nghỉ ngơi, tránh vận động mạnh vì dễ gặp chấn thương.
- Trẻ bị ngộ độc thức ăn nếu có biểu hiện nôn mửa nhiều, dịch nôn có màu đỏ hoặc xanh, kèm theo sốt cao, đau bụng, đau đầu, đại tiện ra máu kéo dài (trên 2 ngày) thì cha mẹ nên đưa trẻ đi khám ngay.
Trẻ bị ngộ độc thức ăn có thể hồi phục hoàn toàn 1 - 5 ngày sau đó. Nếu trẻ trong độ tuổi đi học, cha mẹ cần đảm bảo sức khỏe trẻ đã hồi phục mới cho trẻ trở lại trường.
4. Phòng ngừa trẻ bị ngộ độc thức ăn
Trẻ bị ngộ độc thức ăn hiện là một vấn đề phổ biến do nạn thực phẩm bẩn, thực phẩm không rõ xuất xứ ngày càng tràn lan. Đối với trẻ nhỏ, để phòng ngừa ngộ độc thực phẩm ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ, cha mẹ cần lưu ý:
- Chọn mua các loại thực phẩm rõ ràng về nguồn gốc, còn hạn sử dụng, tươi và không bị thiu ôi.
- Không sử dụng các loại thực phẩm có nguy cơ nhiễm độc như bị nấm mốc, lên mầm,...
- Để tránh trẻ bị ngộ độc thức ăn, không nên cho trẻ ăn thức ăn sống, chưa qua chế biến hoặc thực phẩm không được bảo quản trong điều kiện phù hợp.
- Thức ăn sau khi nấu chín không nên để bên ngoài quá 2 giờ, nhất là khi nhiệt độ cao.
- Trong quá trình chế biến và nấu nướng thực phẩm, nên làm chín đúng cách. Nước uống cần được đun sôi trước khi uống. Trái cây ăn trực tiếp cần được rửa sạch với nước để loại bỏ các hóa chất bảo vệ thực vật.
- Một điểm cần lưu ý trong phòng ngừa trẻ bị ngộ độc thức ăn là người chế biến hoặc nấu nướng thực phẩm cần rửa tay sạch sẽ với xà phòng diệt khuẩn để hạn chế vi khuẩn xâm nhập thực phẩm. Ngoài ra, dụng cụ chế biến hoặc nấu nướng cũng cần được rửa sạch sẽ.
- Khi đưa trẻ đi ăn bên ngoài, cần chọn những nơi sạch sẽ và đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm.
- Để phòng ngừa trẻ bị ngộ độc thức ăn, cần nhắc trẻ rửa tay sạch sẽ trước khi ăn, sau khi vui chơi và đi vệ sinh bằng xà phòng có khả năng diệt khuẩn.
Tiêu chảy, nôn mửa kéo dài là dấu hiệu trẻ bị ngộ độc thức ăn. Khi đó, cha mẹ cần lưu ý bù nước và điện giải cho trẻ, để trẻ nghỉ ngơi phù hợp và nếu kèm theo sốt cao thì nên đưa trẻ thăm khám ngay.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.