Thuốc Sulfaprim có công dụng trong điều trị các bệnh lý gây ra bởi vi khuẩn như viêm phế quản cấp và mạn tính, viêm xoang, viêm tai giữa,... Để đảm bảo an toàn cho sức khỏe và phát huy tối đa hiệu quả điều trị, người bệnh cần dùng thuốc Sulfaprim theo đúng chỉ dẫn của bác sĩ.
1. Sulfaprim là thuốc gì?
Sulfaprim thuộc nhóm thuốc trị ký sinh trùng, chống nhiễm khuẩn, kháng virus và nấm. Thuốc được bào chế dưới dạng viên nén, quy cách đóng gói: Hộp 10 vỉ x 10 viên nén dài.
Thuốc Sulfaprim chứa các thành phần sau:
- Hoạt chất Sulfamethoxazol hàm lượng 400mg;
- Hoạt chất Trimethoprim hàm lượng 80mg;
- Tá dược vừa đủ 1 viên: Tinh bột sắn và ngô, Methyl hydroxybenzoate, Magnesium stearate, Ethanol 96%, Propyl hydroxybenzoate.
Với hoạt chất Sulfamethoxazol, đây là một kháng sinh thuộc nhóm Sulfamid có phổ kháng khuẩn rộng. Sulfamethoxazol tiêu diệt vi khuẩn nhờ vào việc ức chế quá trình tổng hợp Acid Folic. Sulfamethoxazol cạnh tranh với acid para aminobenzoic để cản trở giai đoạn chuyển acid para aminobenzoic thành folate của vi khuẩn nhờ vào enzym dihydropteroat synthetase. Sulfamethoxazol có tác dụng trên nhiều vi khuẩn như trực khuẩn gram âm, lậu cầu, tụ cầu khuẩn, trực khuẩn lỵ.
Còn Trimethoprim là một dẫn chất của Pyrimidin có khả năng ức chế đặc hiệu enzym dihydrofolate reductase ở vi khuẩn. Tương tự như Sulfamethoxazol, Trimethoprim diệt khuẩn bằng cách hạn chế sự tổng hợp acid folic của vi khuẩn. Trimethoprim thường được chỉ định trong điều trị các bệnh nhiễm trùng đường tiết niệu liên quan đến các vi khuẩn như trực khuẩn E.coli, trực khuẩn gram âm Klebsiella, Staphylococcus saprophyticus, vi khuẩn đường ruột thuộc họ Enterobacter.
2. Chỉ định dùng thuốc thuốc Sulfaprim
Thuốc Sulfaprim được chỉ định trong điều trị bệnh mà nguyên nhân do các chủng vi khuẩn nhạy cảm với Sulfamethoxazol và Trimethoprim gây ra. Thuốc có tác dụng với các trường hợp nhiễm trùng liên quan đến đường hô hấp, tiêu hóa, tiết niệu, sinh dục như:
- Viêm niệu đạo có hoặc không biến chứng.
- Viêm tuyến tiền liệt nhiễm khuẩn.
- Viêm đường hô hấp trên như: Viêm xoang, viêm tai giữa.
- Viêm đường hô hấp dưới như: Viêm phổi, đợt cấp của viêm phế quản mạn tính.
- Nhiễm khuẩn đường tiêu hóa mà nguyên nhân do lỵ trực khuẩn và thương hàn.
3. Liều dùng, cách sử dụng thuốc Sulfaprim
Liều Sulfaprim ở người lớn:
- Điều trị nhiễm khuẩn đường tiết niệu ở người lớn: Ngày uống 4 viên Sulfaprim chia 2 lần, mỗi lần cách nhau 12 giờ. Liệu trình điều trị trong 10 ngày.
- Điều trị nhiễm khuẩn đường hô hấp: Uống 2 - 3 lần/ ngày, mỗi lần 1 - 2 viên. Phác đồ điều trị trong 10 ngày.
- Nhiễm khuẩn đường tiêu hóa: Uống 1 - 2 viên Sulfaprim mỗi lần, ngày uống 2 lần và điều trị trong 5 ngày.
Liều Sulfaprim ở trẻ em:
- Liều dùng thuốc Sulfaprim ở trẻ em phụ thuộc vào trọng lượng cơ thể. Có thể tính liều dùng theo công thức gồm: 8mg Trimethoprim và 40mg Sulfamethoxazole trên mỗi kg cân nặng, chia làm 2 lần uống, mỗi lần cách nhau khoảng 12 giờ.
Liều ở người bệnh suy thận:
- Nếu độ thanh thải creatinin > 30ml mỗi phút có thể dùng theo liều Sulfaprim như bình thường.
- Nếu độ thanh thải creatinin trong khoảng từ 15 - 30ml mỗi phút chỉ dùng 1/2 liều dùng bình thường.
- Trong trường hợp độ thanh thải creatinin của bệnh nhân < 15ml mỗi phút thì không nên điều trị bằng Sulfaprim.
Cách sử dụng thuốc Sulfaprim:
- Người bệnh nên uống Sulfaprim cùng thức ăn hoặc với nhiều nước để giảm thiểu các tác dụng bất lợi của thuốc gây ra trên đường tiêu hóa.
Lưu ý: Liều thuốc Sulfaprim trên chỉ mang tính chất tham khảo. Liều Sulfaprim cụ thể sẽ tùy thuộc vào thể trạng và mức độ diễn tiến của bệnh. Để có liều Sulfaprim phù hợp, người bệnh cần tham khảo ý kiến bác sĩ/ dược sĩ.
4. Chống chỉ định dùng thuốc Sulfaprim
Không sử dụng thuốc Sulfaprim để điều trị cho người có một trong các tình trạng sau:
- Quá mẫn với hoạt chất Sulfamethoxazol và Trimethoprim hay bất kỳ thành phần tá dược có trong thuốc Sulfaprim.
- Người bệnh bị suy thận nặng.
- Trẻ em dưới 2 tuổi.
- Người thiếu máu nguyên hồng cầu khổng lồ nguyên nhân do thiếu hụt acid folic.
5. Tác dụng phụ của thuốc Sulfaprim
Thuốc Sulfaprim có thể gây ra một số tác dụng phụ cho người sử dụng như:
- Các triệu chứng thường gặp: Sốt, buồn nôn và nôn, ngứa, phát ban trên da.
- Triệu chứng ít gặp hơn: Giảm số lượng bạch cầu trung tính, tiểu cầu.
- Phản ứng hiếm gặp: Thiếu máu nguyên hồng cầu khổng lồ, thiếu máu tan huyết, ảo giác, viêm màng não, suy thận, viêm thận kẽ, sỏi thận.
Trong quá trình điều trị, nếu xuất hiện bất cứ biểu hiện bất thường nào nghi ngờ do sử dụng thuốc Sulfaprim thì người bệnh cần thông báo với bác sĩ/ dược sĩ điều trị để có hướng xử trí kịp thời.
6. Tương tác với các thuốc khác
Sulfaprim có thể tương tác với một số thuốc khác khi sử dụng đồng thời như sau:
- Dùng đồng thời Sulfaprim với các thuốc chống đông máu sẽ kéo dài thời gian prothrombin ở người bệnh.
- Nguy cơ thiếu máu nguyên hồng cầu khổng lồ tăng cao nếu dùng thuốc Sulfaprim trong khi đang sử dụng Pyrimethamin 25mg một tuần.
- Thuốc Sulfaprim có khả năng và làm tăng tác dụng của Phenytoin một cách quá mức.
- Ngoài ra Sulfaprim có tương tác với một số thuốc khác như: Methotrexate, Cyclosporin, thuốc hạ đường huyết, thuốc chống viêm không steroid.
Để tránh xảy ra các tương tác không mong muốn khi sử dụng Sulfaprim, người bệnh hãy thông báo với bác sĩ/ dược sĩ tất cả những loại thuốc, thực phẩm chức năng, vitamin... đang dùng.
7. Lưu ý khi sử dụng Sulfaprim và bảo quản đúng cách
Thận trọng khi sử dụng thuốc Sulfaprim trong các trường hợp sau:
- Bệnh nhân bị suy giảm chức năng thận.
- Nếu dùng thuốc Sulfaprim trong thời gian dài cần theo dõi sát sao để kiểm soát tình trạng thiếu hụt acid folic, đặc biệt là ở người lớn tuổi.
- Thuốc Sulfaprim có thể gây ra tình trạng mất nước, suy dinh dưỡng, thiếu máu tan huyết ở những người thiếu hụt men G6PD.
Bảo quản thuốc Sulfaprim:
- Để thuốc Sulfaprim ở nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp từ mặt trời.
- Không để thuốc Sulfaprim ở tầm với của trẻ và vật nuôi trong gia đình
Tóm lại, Sulfaprim là sự kết hợp giữa 2 kháng sinh Trimethoprim và Sulfamethoxazol, có tác dụng làm tăng hiệu quả điều trị bệnh, hạn chế sự kháng thuốc của vi khuẩn. Để đảm bảo an toàn cho sức khỏe và phát huy tối đa hiệu quả điều trị, bạn cần dùng thuốc Sulfaprim theo đúng chỉ dẫn của bác sĩ.
