Acid Ursodeoxycholic là một muối mật tự nhiên có nhiều tác dụng trong điều trị sỏi mật cholesterol hoặc hỗ trợ điều trị các bệnh gan mãn tính. Acid này có trong thuốc Hypodat. Vậy Hypodat là thuốc gì và cần sử dụng như thế nào?
1. Hypodat là thuốc gì?
Thuốc Hypodat có thành phần chính là Acid Ursodeoxycholic hàm lượng 200mg. Acid ursodeoxycholic là một muối mật tự nhiên có mặt trong cơ thể với một hàm lượng rất thấp. Khác với các muối mật nội sinh khác, Acid ursodeoxycholic có tính rất ái nước và không có khả năng tẩy rửa. Acid Ursodeoxycholic có thể tác động lên chu trình gan ruột của các acid mật nội sinh với những ảnh hưởng như sau:
- Kích thích tăng tiết dịch mật;
- Giảm tái hấp thu các dịch mật thông qua tái hấp thu chủ động tại ruột;
- Hệ quả cuối cùng là giảm nồng độ các acid mật nội sinh trong máu.
Acid ursodeoxycholic được xem là một trong những biện pháp điều trị sỏi mật có bản chất cholesterol hiệu quả do làm giảm nồng độ cholesterol trong dịch mật. Tác dụng này là sự kết hợp của nhiều cơ chế khác nhau, bao gồm giảm tái hấp thu cholesterol, tăng chuyển hóa cholesterol ở gan thành các acid mật thông qua con đường làm tăng hoạt tính tại gan của enzyme cholesterol-7alpha-hydroxylase. Hơn nữa, acid ursodeoxycholic còn duy trì cholesterol ở dạng hòa tan trong dịch mật.
2. Chỉ định, chống chỉ định của thuốc Hypodat
Thuốc Hypodat được chỉ định trong những trường hợp sau:
- Cải thiện chức năng gan ở bệnh nhân viêm gan mạn tính;
- Bảo vệ và phục hồi tế bào gan trước hoặc sau khi khi sử dụng bia rượu;
- Điều trị chứng ăn khó tiêu, chán ăn do rối loạn đường mật;
- Hỗ trợ điều trị sỏi mật cholesterol, viêm túi mật hoặc đường dẫn mật
Chống chỉ định sử dụng Hypodat:
- Mẫn cảm với các thành phần có trong thuốc;
- Bệnh nhân tắc nghẽn ống mật;
- Bệnh nhân mang thai.
3. Liều dùng của thuốc Hypodat
- Liều khuyến cáo là 5-10mg/kg/ngày, trung bình là 7.5 mg/kg/ngày ở bệnh nhân có thể trạng trung bình. Với bệnh nhân béo phì, liều khuyến cáo của Hypodat là 10mg/kg/ngày, tùy theo cân nặng có thể uống 2 – 3 viên Hypodat mỗi ngày;
- Uống Hypodat 1 lần vào buổi tối hoặc chia thành 2 lần buổi sáng và buổi tối;
- Thời gian điều trị sỏi mật cholesterol của Hypodat thông thường là 6 tháng, tuy nhiên với sỏi kích thước lớn hơn 1 cm thì có thể kéo dài đến 1 năm.
Liều Hypodat điều trị bệnh gan mật mạn tính:
- Liều khuyến cáo là 13-15mg/kg/ngày, nên khởi đầu ở liều 1 viên Hypodat/ngày, sau đó tăng liều theo bậc thang để đạt được liều điều trị tối ưu vào khoảng 4-8 tuần điều trị.
Liều Hypodat trong trường hợp bệnh gan mật mắc phải do bệnh nhầy nhớt: Liều tối ưu là 20mg/kg/ngày. Chia làm 2 lần, uống vào buổi sáng và buổi tối sau bữa ăn.
4. Tác dụng phụ của thuốc Hypodat
Tính tan ở ruột rất kém nên Acid Ursodeoxycholic không gây kích ứng màng nhầy ruột, do đó các trường hợp tiêu chảy khi dùng Hypodat rất hiếm khi xảy ra.
Chứng ngứa ngáy, nổi mày đay gia tăng khi mới bắt đầu điều trị chứng ứ mật nặng bằng thuốc Hypodat. Do đó, liều khởi đầu khuyến cáo trong trường hợp này là 200 mg/ngày (1 viên Hypodat).
Bệnh nhân cần thông báo cho bác sĩ điều trị những tác dụng không mong muốn gặp phải khi sử dụng thuốc Hypodat.
5. Tương tác thuốc của Hypodat
Hypodat không nên dùng đồng thời với cholestyramin vì acid ursodeoxycholic sẽ gắn kết với cholestyramin và bị đào thải ra ngoài nên làm giảm tác dụng của thuốc. Nếu cần dùng cholestyramin, bệnh nhân nên dùng cách 5 giờ với thời điểm dùng thuốc Hypodat.
Bệnh nhân đang dùng Hypodat không nên sử dụng với các loại thuốc chứa nội tiết tố estrogen vì chúng sẽ làm tăng cholesterol mật.
Tránh sử dụng Hypodat với các thuốc liên kết với acid mật khác, như các kháng acid, than hoạt tính... do có thể làm giảm hiệu quả điều trị.
6. Chú ý khi sử dụng Hypodat
Đối với liệu pháp điều trị dài hạn, mặc dù Hypodat không có tác dụng gây ung thư nhưng việc theo dõi trực tràng được khuyến cáo thực hiện định kỳ.
Trong trường hợp điều trị sỏi túi mật cholesterol bằng thuốc Hypodat, bệnh nhân nên được kiểm tra hiệu quả điều trị bằng các phương tiện chẩn đoán hình ảnh sau 6 tháng.
Hypodat điều trị bệnh gan mật mạn tính cần lưu ý:
- Bệnh nhân bị xơ gan kết hợp với suy giảm chức năng gan hoặc ứ mật (nồng độ bilirubin huyết trên 200 micromol/L), chức năng gan (và nếu có thể là nồng độ các acid mật trong huyết tương) phải được theo dõi định kỳ;
- Trong trường hợp ứ mật gây mẩn ngứa, liều dùng của thuốc Hypodat cần được tăng dần sau liều khởi đầu 200mg/ngày. Trong trường hợp này, việc sử dụng đồng thời cholestyramin là cần thiết với điều kiện cholestyramin phải được dùng cách 5 giờ với Hypodat.
Các nghiên cứu trên động vật đã cho thấy Hypodat có khả năng gây quái thai. Tuy nhiên không có đủ dữ liệu nghiên cứu để đánh giá khả năng gây quái thai hoặc gây độc bào thai của Hypodat khi dùng cho bệnh nhân đang mang thai. Do đó không sử dụng Hypodat trong thời kỳ mang thai ngoài trừ một số trường hợp rất hạn chế và phải được bác sĩ chỉ định.
Thuốc Hypodat không ảnh hưởng đến khả năng lái xe và vận hành máy móc của bệnh nhân.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
