Thuốc Dextazyne được chỉ định trong điều trị các tình trạng viêm như viêm khớp, viêm xoang, hen phế quản, viêm cầu thận,... Cùng tìm hiểu về công dụng, các lưu ý khi sử dụng thuốc Dextazyne qua bài viết dưới đây.
1. Công dụng của thuốc Dextazyne
“Tác dụng của thuốc Dextazyne là gì?”. Thuốc Dextazyne chứa hoạt chất Dexamethason 0.5mg bào chế dưới dạng viên nén. Dextazyne được chỉ định trong những trường hợp sau:
- Kháng viêm trong viêm khớp, viêm xoang, hen phế quản, viêm cầu thận,...;
- Dị ứng nặng;
- Phối hợp với các phương pháp khác trong điều trị phù não;
- Trong thai kỳ, thuốc được sử dụng trước khi sinh trong chuyển dạ trước thời hạn (từ tuần 24 đến 34) nhằm thúc đẩy quá trình trưởng thành thai;
- Liệu pháp hỗ trợ trong điều trị viêm màng não phế cầu.
2. Cơ chế tác dụng
Hoạt chất Dexamethason là một glucocorticoid tổng hợp, hoạt động theo cơ chế gắn vào thụ thể ở tế bào, chuyển vị vào nhân tế bào và sau đó tác động lên một số gen được dịch mã. Ngoài ra, Dexamethason có tác dụng chính là chống dị ứng, chống viêm và ức chế miễn dịch. Thuốc ít tác dụng lên cân bằng điện giải của cơ thể. Tác dụng chống viêm của Dexamethason mạnh hơn Hydrocortison 30 lần và mạnh hơn Prednisolon 7 lần.
Sau khi uống, Dexamethason được hấp thu tốt vào đường tiêu hóa, tỉ lệ hấp thu lớn nhất tại thận, gan và các tuyến thượng thận. Dexamethason bài tiết được qua nhau thai, một lượng nhỏ thuốc qua được sữa mẹ. Tỉ lệ liên kết với protein huyết tương lên tới 77% (chủ yếu là albumin). Thuốc được bài tiết chủ yếu qua đường nước tiểu ở dạng không liên hợp (thời gian bán thải khoảng 36 - 54 giờ).
3. Liều dùng của thuốc Dextazyne
Dextazyne thuộc nhóm thuốc kê đơn, vì vậy liều thuốc sử dụng cần được chỉ định bởi bác sĩ dựa vào tình trạng bệnh.
Một số khuyến cáo về liều dùng Dextazyne như sau:
- Người trưởng thành: Điều trị các tình trạng cấp tính dùng liều 3mg/ ngày, trường hợp nặng có thể dùng liều 4 - 6mg/ ngày. Liều thuốc duy trì từ1/2 - 1mg/ ngày;
- Trẻ em: Liều thuốc khuyến cáo là 1/4 - 2mg/ ngày phụ thuộc vào độ tuổi. Liều thuốc nên được chia làm 2 - 3 lần uống trong hoặc sau bữa ăn.
Một số nguyên tắc khi dùng thuốc Dextazyne như sau:
- Liều thuốc sử dụng được chỉ định bởi bác sĩ dựa vào tình trạng người bệnh, mức độ viêm, vị trí viêm và đáp ứng của người bệnh;
- Liều thuốc nên được sử dụng ở mức thấp nhất có hiệu quả nhằm giảm thiểu nguy cơ gặp tác dụng phụ;
- Dexamethason có thời gian bán thải dài (36 - 54 giờ) nên khi dùng thuốc liều cách nhật không có thời gian để phục hồi tuyến thượng thận giữa các liều;
- Đối với triệu chứng suy thượng thận cấp do thuốc: Nguy cơ xảy ra cao khi ngưng thuốc một cách đột ngột. Vì vậy có thể hạn chế được nguy cơ suy thượng thận cấp bằng cách giảm liều thuốc một cách từ từ sau nhiều thuốc hoặc nhiều tháng điều trị bằng Dextazyne.
4. Tác dụng phụ của thuốc Dextazyne
Thuốc Dextazyne có thể gây ra một số tác dụng phụ sau:
- Teo tuyến thượng thận, hội chứng Cushing, giảm dung nạp Glucid, rối loạn kinh nguyệt;
- Loãng xương, teo cơ có hồi phục, gãy xương bệnh lý, hoại tử xương vô khuẩn và nứt đốt sống;
- Loét dạ dày - tá tràng, viêm tụy cấp, loét gây chảy máu;
- Ban đỏ, teo da, bầm máu, rậm lông, mất ngủ;
- Phản ứng quá mẫn, choáng phản vệ, tăng bạch cầu, huyết khối tắc mạch...;
- Điều trị bằng Dexamethason trong thời gian dài làm tăng áp lực trong mắt, giảm thị lực;
- Các triệu chứng xảy ra khi ngưng thuốc: Suy thượng thận cấp, hạ huyết áp thậm chí là tử vong.
Người bệnh cần thông báo cho bác sĩ nếu gặp phải tác dụng không mong muốn trong thời gian điều trị bằng thuốc Dextazyne.
5. Chống chỉ định của thuốc Dextazyne
Chống chỉ định sử dụng thuốc Dextazyne trong những trường hợp sau:
- Người bệnh dị ứng với Dexamethason hoặc bất kỳ thành phần nào của thuốc Dextazyne;
- Người bệnh bị sốt rét thể não, nấm toàn thân, nhiễm virus tại chỗ hoặc nhiễm khuẩn lao;
- Người mắc bệnh lậu chưa được kiểm soát bằng thuốc kháng khuẩn và khớp bị hủy hoại nặng;
- Người mắc bệnh nhãn khoa do virus (Herpes simplex sinh dục thể hoạt động), nhiễm khuẩn lao hoặc nhiễm nấm ở mắt.
6. Lưu ý khi sử dụng thuốc Dextazyne
Người bệnh nhiễm khuẩn hoặc nghi ngờ bị nhiễm khuẩn cần lưu ý không được điều trị bằng Dexamethason, do tác dụng ức chế miễn dịch của Dexamethason có thể dẫn đến cơn kịch phát và lan rộng nhiễm khuẩn (ngoại trừ viêm màng não nhiễm khuẩn).
Người bệnh cần được theo dõi chặt chẽ và điều trị tích cực nếu mắc các bệnh lý sau: Loạn tâm thần, loãng xương, mới phẫu thuật ruột, loét dạ dày - tá tràng, đái tháo đường, thủng giác mạc, suy thận, suy tim, lao, tăng huyết áp.
Đối với phụ nữ đang mang thai: Dexamethason có thể làm giảm trọng lượng, cân nặng của thai nhi, ức chế tuyến thượng thận của trẻ sơ sinh nếu người mẹ dùng thuốc kéo dài. Vì vậy, việc sử dụng thuốc Dextazyne ở phụ nữ đang mang thai cần dựa trên lợi ích và nguy cơ.
Đối với phụ nữ đang cho con bú: Dexamethason bài tiết được vào sữa mẹ và có khả năng gây hại cho trẻ bú mẹ. Vì vậy, chống chỉ định sử dụng thuốc Dextazyne ở phụ nữ đang cho con bú.
Bảo quản thuốc Dextazyne ở điều kiện thoáng mát, tránh nơi có độ ẩm cao và ánh nắng trực tiếp (nhiệt độ bảo quản tốt nhất là dưới 25 độ C).
Xử trí quá liều thuốc Dextazyne: Sử dụng quá liều thuốc Corticosteroid gây ngộ độc cấp và có thể dẫn đến tử vong. Hiện nay vẫn chưa có thuốc giải độc đặc trị. Vì vậy để đảm bảo an toàn và hiệu quả trong điều trị, người bệnh cần sử dụng thuốc theo đúng liều lượng chỉ định của bác sĩ.
Xử trí quên liều thuốc Dextazyne: Người bệnh nên dùng thuốc ngay khi nhớ ra liều đã quên. Trường hợp thời gian quên liền kề với liều Dextazyne kế tiếp, người bệnh có thể bỏ qua liều thuốc đã quên và dùng thuốc theo đúng lịch trình, tuyệt đối không dùng gấp đôi liều thuốc mục đích bù vào liều thuốc đã quên.
7. Tương tác thuốc
Thuốc Dextazyne có thể tương tác với một số thuốc sau:
- Natalizumab, Everolimus, Ranolazin, Nisoldipin, Tolvaptan, Vắc xin, Amphotericin B;
- Chất ức chế Acetylcholinesterase;
- Lenalidomid, Cyclosporin;
- Thuốc lợi tiểu quai;
- Thalidomid;
- Thuốc kháng viêm không steroid chọn lọc và không chọn lọc;
- Thuốc ức chế kênh Calci;
- Phenytoin, Barbiturat, Rifabutin, Rifampicin, Ephedrin, Carbamzepin;
- Thuốc chống đông máu thuộc dẫn chất Cumarin.
Tương tác thuốc xảy ra làm tăng nguy cơ gặp tác dụng và giảm tác dụng điều trị của Dextazyne, vì vậy để đảm bảo an toàn và hiệu quả trong điều trị người bệnh cần thông báo cho bác sĩ các loại thuốc, thực phẩm đang sử dụng trước khi dùng thuốc Dextazyne.
