Bài viết được tham vấn chuyên môn cùng Thạc sĩ, Bác sĩ Trịnh Thị Thanh Huyền - Bác sĩ Sản phụ khoa - Khoa Sản phụ khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng.
Tử cung là một cơ quan rỗng có chức năng bảo vệ và hỗ trợ dinh dưỡng cho buồng trứng, từ thời điểm nó được thụ tinh cho đến khi phát triển thành một bào thai tốt sẵn sàng cho việc sinh nở. Vậy khi cơ thể bà bầu xảy ra tình trạng co thắt tử cung 3 tháng đầu có nguy hiểm?
1. Co thắt tử cung là gì?
Co thắt tử cung hay còn gọi là co bóp tử cung là hiện tượng khi các dây chằng của tử cung bị co kéo căng ra làm cho tử cung bị co thắt lại. Tình trạng co thắt tử cung trong ba tháng đầu tiên thường xảy ra nhưng không kéo dài và không làm cho các bà mẹ đau đớn.
Các cơn co thắt tử cung là những cơn co thắt cơ xảy ra trong tử cung của bạn để giúp cho việc sinh nở diễn ra. Tử cung bao quanh em bé co bóp. Mỗi cơn co thắt này sẽ thúc đẩy bào thai tiến gần hơn đến việc đi vào cơ thể.
Các cơn co thắt tạo nên hai sự kiện quan trọng xảy ra trước khi em bé sẵn sàng chào đời: sự căng cổ tử cung và sự giãn nở của cổ tử cung. Sự giãn nở là cổ tử cung mỏng đi, trong đó sự giãn nở là sự mở ra của cổ tử cung. Khi đầu em bé hạ xuống khung xương chậu, nó sẽ đẩy vào cổ tử cung. Điều này làm cho cổ tử cung giãn ra và mỏng đi. Khi cổ tử cung mỏng ra, nó cũng bắt đầu mở ra.
Vì các cơn co thắt tử cung luôn xuất hiện trong tử cung đang phát triển mạnh, chúng được phân biệt dựa trên tần số, biên độ, thời gian và hướng lan truyền. Mặc dù đã có những tiến bộ gần đây về kiến thức liên quan đến các cơn co tử cung, nhưng vẫn còn một khoảng trống rất lớn trong việc hiểu biết về sinh lý học liên quan ở cấp độ tế bào và phân tử.
Trong 3 tháng đầu và 3 tháng cuối của thai kỳ, bạn có thể xuất hiện các cơn khi bụng của bạn thắt lại và trở nên săn chắc khi chạm vào, sau đó thư giãn. Đây là những đợt co thắt (co thắt) của các cơ tử cung được gọi là cơn co thắt Braxton Hicks.
Những cơn co thắt bình thường này có thể nhẹ, hoặc có thể đủ mạnh để khiến bạn ngừng việc bạn đang làm. Các cơn co thắt Braxton Hicks có thể bắt đầu ngay từ tuần thứ 20 của thai kỳ, nhưng chúng thường bắt đầu từ tuần thứ 28 đến tuần thứ 30.
Các cơn co thắt Braxton Hicks có thể xảy ra thường xuyên trong tháng thứ 9, chẳng hạn như 10 đến 20 phút một lần. Thường mất đi khi tập thể dục hoặc hoạt động. Các cơn đau đẻ thực sự tiếp tục hoặc tăng lên khi hoạt động. Cơn co thắt thường xuất hiện nhiều hơn trong khi nghỉ ngơi.
2. Co thắt tử cung trong ba tháng đầu có nguy hiểm không?
Co thắt tử cung khi mang thai hiểu nôm na là khi thai nhi phát triển lớn dần lên, lúc đó dây chằng tử cung bị kéo dãn và căng ra khiến cho các cơn co thắt xuất hiện lên.
Các cơn co thắt thường xảy ra ở 3 tháng đầu tiên là khá bình thường, nó không làm đau đớn và kéo dài. Cơn co làm cho tử cung như cảm giác cuộn tròn lại và cơ bụng bị co lại trong vòng vài giây rồi trở lại mức bình thường.
Thời gian của mỗi cơn co thắt tử cung được kéo dài từ 10 giây đến 20 giây hoặc nếu lâu hơn là 1 phút. Nhưng các cơn co bóp tử cung ở những 3 tháng đầu kèm theo các biểu hiện ra máu, đau bụng thì đó lại là các dấu hiệu đáng nguy hiểm mà các bà mẹ mang thai cần chú ý đến gặp bác sĩ để được khám và tư vấn.
3. Nguyên nhân và các dấu hiệu co bóp cổ tử cung trong 3 tháng đầu
Các cơn co thắt bắt đầu khi tuyến yên tiết ra hormone oxytocin. Điều này kích thích các cơ trong tử cung bắt đầu thắt chặt và thư giãn.
Các cơn co thắt làm cho đỉnh tử cung co thắt lại để đẩy em bé xuống. Chúng cũng làm mềm và kéo căng phần dưới của tử cung và cổ tử cung (phần mở ra tử cung) để cho em bé lọt qua.
Khi các bà mẹ mang thai, cơn co thắt tử cung có thể xuất hiện nhiều lần trong ngày và thường là không ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ và bé. Nhưng khi các cơn co thắt tăng mạnh do nhiều nguyên nhân và có các dấu hiệu co thắt tử cung 3 tháng đầu:
- Co thắt do bà mẹ bị mắc tiêu chảy: khi bị mắc tiêu chảy thì tử cung sẽ tăng co bóp hơn mức bình thường, mỗi lần co kéo từ 2 đến 3 phút có lúc đến nhiều hơn. Tình trạng cơn co do bà mẹ mắc tiêu chảy dễ gây sảy thai ở 3 tháng đầu hoặc đẻ non.
- Co thắt tử cung báo hiệu bất thường như cơn đau kéo dài từ 40 giây, từ cung co bóp mạnh xuất hiện cùng dấu hiệu đau lưng, điều này chứng tỏ tử cung đang có xu hướng mở. Nếu trường hợp bà mẹ mang thai trong 3 tháng đầu thì bà mẹ cảm thấy bụng dưới có dấu hiệu đau bụng, lưng đau nhức mỏi, đó là các dấu hiệu của sảy thai.
- Co thắt tử cung báo hiệu dấu hiệu thai chết lưu trong thời kỳ mang thai ba tháng đầu. Các bà mẹ có dấu hiệu nghén khi đó mất dấu hiệu nghén, đầu vú không còn căng to mà bị bé lại, bụng nhỏ đi. Tử cung co bóp không theo một quy luật nào cả có lúc nhiều, lúc ít và lúc mạnh, lúc yếu đó là dấu hiệu của thai bị chết lưu.
4. Một số bài tập cho co thắt tử cung là gì?
Một cách tốt để điều trị chứng co thắt cổ là các bài tập kéo giãn. Những điều sau đây có thể giúp ích:
4.1. Các động tác duỗi cổ cơ bản
Để thực hiện một động tác kéo căng cổ cơ bản:
- Đặt tay phải của bạn trên đỉnh đầu của bạn
- Kéo đầu của bạn xuống về phía bên phải của ngực
- Lặp lại ở phía bên trái
- Lặp lại bài tập ba lần
4.2. Căng da mặt
- Đứng đưa hai tay ra sau lưng, dùng tay trái siết chặt cổ tay phải.
- Dùng tay trái để kéo cánh tay phải và vai xuống
- Trong khi đó, nghiêng đầu sang trái, kéo căng cổ bên phải.
- Lặp lại ba lần cho mỗi bên
4.3. Cong cổ và nâng đầu
Để thực hiện động tác cuộn cổ và nâng đầu:
- Nằm xuống như thể bạn chuẩn bị ngồi dậy
- Đặt tay sau đầu, rúc cổ vào ngực
- Sau đó nâng đầu lên khỏi sàn, giữ vai trên sàn
- Lặp lại năm lần
Để đảm bảo sức khỏe của thai phụ và thai nhi, bạn nên lựa chọn đăng ký các gói Thai sản trọn gói tại các cơ sở y tế uy tín để được các bác sĩ thăm khám và theo dõi thường xuyên để xử lý kịp thời những phát sinh, rủi ro xảy ra trong suốt thai kỳ và sau khi chuyển dạ.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
