Chụp số hóa xóa nền (DSA) là từ viết tắt cho cụm từ “Digital Subtraction Angiography”, là phương pháp chẩn đoán kết hợp chụp X-quang và sử dụng thuật toán để xóa nền hình ảnh thu nhận được, trước và sau khi tiêm chất cản quang. Chụp DSA đóng vai trò quan trọng trong nhận định bệnh lý giãn tĩnh mạch thừng tinh nói riêng và các bất thường về mạch máu nói chung.
1. Tổng quan về giãn tĩnh mạch thừng tinh
Hệ thống tĩnh mạch thừng tinh có vai trò dẫn lưu máu từ tinh hoàn qua bìu, theo ống bẹn đi lên hệ thống tuần hoàn chung của cơ thể. Tĩnh mạch thừng tinh dẫn lưu máu và đảm bảo sự trao đổi chất của các cơ quan bên dưới, cụ thể là tinh hoàn, cung cấp dưỡng chất, dưỡng khí, bơm máu cho tinh hoàn để từ đó thực hiện tốt vai trò sản xuất ra hóc-môn sinh dục nam, sản xuất ra tinh trùng ở nam giới.
Giãn tĩnh mạch thừng tinh thường xảy ra khi van tĩnh mạch bị suy yếu hoặc mất van tĩnh mạch, khiến máu từ tinh hoàn, bìu không thể lưu thông đến hệ thống tuần hoàn chung gây ứ trệ tại hệ thống sinh dục bên dưới. Hậu quả quá trình trao đổi chất dần kém đi, nhiệt độ ở tinh hoàn tăng gây suy giảm chức năng sinh tinh, rối loạn cương dương, thậm chí vô sinh.
2. Nguyên lý hoạt động chụp số hóa xóa nền
Nguyên lý cơ bản của hệ thống chụp số hóa xóa nền (chụp DSA) là dùng ánh sáng huỳnh quang và tia X quang chụp hình mạch máu ở những vị trí cần kiểm tra trước và sau khi bơm thuốc cản quang vào mạch máu cần chụp. Máy tính sẽ thực hiện xóa mờ hình ảnh nền để làm rõ hệ thống mạch máu cần quan sát.
Cấu tạo hệ thống chụp DSA:
- Bầu tăng quang (Image Intensifier): Giúp giảm liều chiếu cho bệnh nhân, đảm bảo được chất lượng hình ảnh thu được.
- Hệ thống ống kính giúp thu nhận ánh sáng (Light Aperture): Thay đổi số lượng ánh sáng đi vào Videocamera cho từng lớp chiếu cụ thể.
- Video Camera: Tạo ra tín hiệu điện tử analog tỉ lệ với số lượng ánh sáng thu nhận được thông qua hệ thống ống kính.
- Bộ xử lý hình ảnh số: Là bộ phận trung tâm đóng vai trò quan trọng trong hệ thống DSA. Có các chức năng chính như: thu nhận và số hóa hình ảnh video, thực hiện thuật toán xóa nền trên hình ảnh lưu trữ. Lưu trữ hình ảnh và dữ liệu trong bộ nhớ, đĩa cứng hoặc đĩa quang từ.
Tác dụng của chụp DSA:
Những hình ảnh thu được từ hệ thống DSA cung cấp thông tin chính xác về quá trình lưu thông máu trong các bộ phận của cơ thể, từ đó nhận diện sớm các tình trạng bất thường của mạch máu như: co hẹp, tắc nghẽn mạch máu, phình mạch...và các bệnh lý nghiêm trọng như nhồi máu cơ tim, tai biến mạch máu não. Từ đó hỗ trợ cho việc chẩn đoán, xác định các vị trí tổn thương bên trong cơ thể và lên kế hoạch điều trị phù hợp.
3. Quy trình chụp DSA trong điều trị nút giãn tĩnh mạch tinh
Cơ chế chụp số hóa xóa nền:
Trước khi tiến hành chụp DSA, bệnh nhân phải nhịn ăn và thực hiện các xét nghiệm lâm sàng như: Xét nghiệm máu, X quang phổi, điện tâm đồ.
Khi vào phòng can thiệp, bác sĩ sẽ tiêm vào cơ thể bệnh nhân một chất nhuộm giúp làm sáng mạch máu (chất cản quang). Chất này hoàn toàn vô hại và sẽ thải ra ngoài cơ thể thông qua đường tiểu.
Quy trình chụp số hóa xóa nền thường không gây đau, nhưng một số bệnh nhân có thể cảm thấy hơi khó chịu đôi chút sau khi tiêm thuốc. Nếu bệnh nhân quá căng thẳng các bác sĩ có thể cho sử dụng thêm thuốc an thần nhưng điều này thường không cần thiết.
Trong suốt quá trình, bệnh nhân sẽ được chăm sóc bởi một đội ngũ nhân viên y tế bao gồm bác sĩ chuyên khoa, bác sĩ phụ tá, điều dưỡng và kỹ thuật viên điện quang. Đây là một kỹ thuật chụp can thiệp hiện đại, phức tạp đòi hỏi bác sĩ có trình độ chuyên môn sâu, trang thiết bị hiện đại.
Quy trình chụp số hóa xóa nền:
- Mở một đường vào tĩnh mạch rộng khoảng 2mm (thường là tĩnh mạch đùi bên phải)
- Đưa ống thông và dây dẫn vào vị trí cần chụp: tĩnh mạch thận trái và tĩnh mạch tinh trái.
- Máy DSA sẽ quay 360 độ và chụp một loạt hình ảnh mạch máu phức tạp, bác sĩ từ đó đánh giá các tình trạng bất thường ở tĩnh mạch tinh trái.
- Tiêm thuốc cản quang vào và quan sát mạch máu. Bộ phận xử lý hình ảnh sẽ tiến hành thuật toán xóa nền và hiển thị so sánh với ảnh trước và sau khi có thuốc cản quang.
- Tiến hành can thiệp bằng cách lựa chọn vật liệu nút mạch phù hợp để xử lý toàn bộ các nhánh tĩnh mạch tinh trái giãn có dòng trào ngược
- Kết thúc can thiệp, rút các loại ống thông. Băng ép tại vị trí mở đường vào tĩnh mạch đùi.
4. Ưu điểm chụp DSA trong điều trị nút giãn tĩnh mạch tinh
Ứng dụng vào điều trị nút giãn tĩnh mạch tinh, kỹ thuật này có nhiều ưu điểm:
- Phương pháp vô cảm gây tê tại chỗ dưới da, bệnh nhân có thể hoàn toàn tỉnh táo trong quá trình can thiệp.
- Can thiệp xâm lấn tối thiểu vào mạch máu, giảm thiểu các nguy cơ do xâm lấn mở.
- Thời gian can thiệp ngắn, trung bình 60 - 90 phút kể từ lúc bệnh nhân vào phòng can thiệp.
- Bệnh nhân hồi phục nhanh, có thể xuất viện 1 ngày sau can thiệp.
Chụp mạch số hóa xóa nền DSA là kỹ thuật có ý nghĩa quan trọng trong chẩn đoán và hỗ trợ can thiệp điều trị giãn tĩnh mạch thừng tinh nói riêng và nhiều bệnh lý về mạch máu nói chung. Khi thực hiện kỹ thuật nút giãn tĩnh mạch tinh, bệnh nhân nên tuân thủ mọi hướng dẫn của bác sĩ để đạt hiệu quả trị liệu cao, giảm nguy cơ tai biến.
Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec với hệ thống cơ sở vật chất, trang thiết bị y tế hiện đại cùng đội ngũ chuyên gia, bác sĩ nhiều năm kinh nghiệm trong khám điều trị bệnh, người bệnh hoàn toàn có thể yên tâm thăm khám và điều trị tại Bệnh viện.
Để đăng ký khám và điều trị tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec, Quý Khách có thể liên hệ Hệ thống Y tế Vinmec trên toàn quốc, hoặc đăng ký khám trực tuyến TẠI ĐÂY.
