U nang buồng trứng là 1 trong những bệnh lý phụ khoa rất thường gặp ở phụ nữ, đặc biệt là người trong độ tuổi sinh sản. Mặc dù đa phần u nang buồng trứng là lành tính song vẫn có những trường hợp có thể ảnh hưởng tới sức khỏe cũng như khả năng sinh sản của người bệnh. Điều trị u nang buồng trứng như thế nào và làm cách nào để giảm đau do u nang buồng trứng, cùng tìm hiểu qua bài viết sau.
1. U nang buồng trứng là gì ?
U nang buồng trứng là bệnh lý phụ khoa phổ biến ở phụ nữ, chiếm khoảng 5-10% trong tổng dân số nữ. Bệnh xảy ra khi buồng trứng 1 bên hoặc cả 2 bên của người phụ nữ xuất hiện các khối u hoặc khối dịch lỏng. Bệnh có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, từ các bé gái đến phụ nữ tuổi mãn kinh, kể cả phụ nữ mang thai.
Đa phần các trường hợp u nang buồng trứng và không gây ra bất kỳ triệu chứng gì cho người phụ nữ cho đến khi tình cờ phát hiện khi siêu âm. Tuy nhiên, vẫn có những trường hợp u nang buồng trứng phát triển lớn, dẫn đến biến chứng nguy hiểm hoặc gây ảnh hưởng tới sức khỏe sinh sản của người phụ nữ. Bệnh nhân u nang buồng trứng có nhiều yếu tố nguy cơ nguy hiểm cần điều trị nhằm loại bỏ khối u hoặc hạn chế biến chứng do khối u.
2. U nang buồng trứng gây triệu chứng gì?
Có phải u nang buồng trứng bị đau bụng xảy ra ở tất cả bệnh nhân không? Phần lớn các trường hợp u nang buồng trứng không gây ra bất kỳ triệu chứng gì rõ ràng cho người bệnh, nhất là ở giai đoạn đầu. U nang buồng trứng thường chỉ được phát hiện tình cờ khi đi khám phụ khoa hoặc siêu âm một số bệnh khác. Thậm chí, nhiều trường hợp chỉ phát hiệu u nang buồng trứng khi người bệnh bị vỡ hoặc xoắn u nang dẫn đến tình trạng nguy hiểm.
Tuy nhiên, u nang buồng trứng bị đau bụng cũng có thể kèm các triệu chứng khác như rong kinh, rong huyết, đau tức vùng bụng dưới, vùng thắt lưng, vùng chậu, đau khi quan hệ tình dục, ra máu âm đạo bất thường,... Cơn đau bụng do u nang buồng trứng thường không rõ ràng, có thể khiến người bệnh nhầm tưởng là đau bụng hành kinh hoặc do kinh nguyệt thất thường gây nên. Chính vì vậy, điều quan trọng là các bạn nữ cần đi khám phụ khoa định kỳ để phát hiện sớm các bất thường và có kế hoạch theo dõi, điều trị phù hợp.
3. Biến chứng của u nang buồng trứng
U nang buồng trứng nếu không được phát hiện sớm và can thiệp điều trị kịp thời có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như:
Mặc dù có thể gặp ở mọi khối u, những khối u buồng trứng nhỏ, có cuống dài thường xảy ra biến chứng này hơn so với các u kích thước lớn và không dính. Khi u nang buồng trứng bị xoắn sẽ dẫn đến buồng trứng bị thiếu máu và nhanh chóng hoại tử nếu không được xử trí kịp thời. Chị em bị u nang buồng trứng cần chú ý các dấu hiệu cấp cứu như đau bụng dữ dội, buồn nôn, vã mồ hôi, thậm chí bị choáng vì đau.
Vỡ u nang buồng trứng:
Thường xảy ra ở khối u nang có vỏ mỏng, kích thước lớn. Khi áp lực bên trong khối u quá lớn hoặc có tác động ngoại lực từ bên ngoài khối u sẽ bị vỡ dẫn đến tình trạng đau bụng đột ngột và liên tục. Trường hợp vỡ u nang buồng trứng sẽ gây ra tình trạng xuất huyết trong ổ bụng, khiến người bệnh nhanh chóng bị choáng và ngất xỉu. Nếu không được cấp cứu kịp thời, vỡ u nang buồng trứng sẽ dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm khác như nhiễm trùng, xuất huyết, thậm chí đe dọa đến tính mạng người bệnh.
Chèn ép các tạng xung quanh:
Biến chứng này thường xuất hiện từ từ, nguyên nhân là do khi các khối u nang phát triển lớn hơn và chèn ép các cơ quan lân cận như bàng quang, trực tràng, niệu quản. Trường hợp u nang buồng trứng chèn ép niệu quản, bàng quang có thể gây tiểu đau, bí tiểu, ứ tức bể thận; chèn ép trực tràng gây táo bón hoặc chèn tĩnh mạch chủ dưới gây phù chi. Có không ít trường hợp u nang to đến mức có thể chiếm hết ổ bụng.
Biến chứng ở phụ nữ đang mang thai:
U nang buồng trứng vẫn có thể xảy ra ở phụ nữ đang mang thai. Đa phần u nang khi mang thai là lành tính, tuy nhiên nếu u phát triển lớn có thể gây xoắn, vỡ hoặc trở thành u tiền đạo gây đẻ khó khăn cho việc chuyển dạ sinh thường và buộc phải mổ lấy thai. Ngoài ra, cũng có những trường hợp u nang buồng trứng trong khi mang thai trở nên ung thư hóa thành ung thư buồng trứng. Ung thư buồng trứng là một vấn về phức tạp và thường gây ra tiên lượng xấu cho cả mẹ và thai nhi.
4. Cách giảm đau do u nang buồng trứng
Nhiều bệnh nhân băn khoăn không biết cách làm giảm đau u nang buồng trứng là gì và những phương pháp điều trị u nang buồng trứng. Thực tế, điều trị u nang buồng trứng cần dựa vào độ tuổi, mức độ bệnh, các triệu chứng, số lượng, kích thước và vị trí của u nang buồng trứng để lựa chọn phương pháp phù hợp. Điều trị u nang buồng trứng nhằm mục đích giảm đau, cải thiện các triệu chứng kinh nguyệt và loại bỏ khối u cũng như hạn chế các biến chứng do khối u gây ra. Những cách điều trị u nang buồng trứng phổ biến là:
4.1. Điều trị nội khoa
Một số loại thuốc có thể giúp làm giảm kích thước khối u, giảm đau, giảm triệu chứng rối loạn kinh nguyệt, giảm đau bụng, giảm rối loạn nội tiết,... Các thuốc thường được chỉ định trong trường hợp u nang buồng trứng như thuốc ngừa thai, thuốc Progesterone,...
Tuy nhiên, điều trị nội khoa chỉ có tác dụng giảm triệu chứng bệnh và làm chậm sự phát triển của khối u. Tuy nhiên, khối u vẫn sẽ tiếp tục phát triển và nếu ngừng thuốc có thể phát triển với tốc độ nhanh hơn. Bên cạnh đó, việc sử dụng thuốc kéo dài có thể dẫn đến các các tác dụng phụ nên khiến bệnh không được cải thiện và vẫn cần phẫu thuật để loại bỏ khối u.
4.2. Mổ mở u nang buồng trứng
Mặc dù ngày nay, xu hướng mổ u nang buồng trứng là phương pháp mổ nội soi, tuy nhiên, trong một số trường hợp nhất định, việc mổ mở là bắt buộc khi u nang kích thước quá lớn, u nang có biến chứng vỡ, xoắn,... dẫn đến tình trạng nguy hiểm cấp cứu ở người bệnh.
Phương pháp mổ truyền thống có thể gây những nguy cơ xấu cho người bệnh như như vết mổ dính, nhiễm trùng, mất nhiều máu, dính ruột, thời gian phục hồi lâu hơn, cảm giác đau đớn hơn so với mổ nội soi..
4.3. Mổ nội soi u nang buồng trứng
Mổ nội soi u nang buồng trứng là phương pháp ngày càng phổ biến do có nhiều ưu điểm như: ít gây đau đớn, có thể bóc tách khối u để bảo vệ mô lành buồng trứng, loại bỏ khối u hoàn toàn, bảo tồn khả năng mang thai cho người bệnh, thời gian hồi phục nhanh hơn.
5. Khi nào cần mổ u nang buồng trứng?
Phần lớn u nang buồng trứng là lành tính, bệnh chỉ cần theo dõi định kỳ nếu kích thước nhỏ không gây ảnh hưởng lớn đến sức khỏe. Các trường hợp khối u bất thường, có nhiều nguy cơ gây nguy hiểm sẽ cần thực hiện sớm việc điều trị loại bỏ u.
Những trường hợp cụ thể gồm:
- U nang buồng trứng lớn: Khối u nang buồng trứng lớn có nhiều nguy cơ gây biến chứng chèn ép các cơ quan, gây chảy máu, rong kinh, đau tức bụng,... nếu không điều trị sớm, có thể gây nguy hiểm cho người bệnh.
- Ung thư buồng trứng: Mặc dù phần lớn u nang buồng trứng là lành tính nhưng vẫn có một số trường hợp xuất hiện tế bào ác tính và ung thư hóa khối u. Khi có chẩn đoán ung thư buồng trứng bắt buộc phải loại bỏ khối u nang buồng trứng ngay cũng như điều trị hóa xạ bổ túc nếu cần thiết.
- U nang buồng trứng dạng thực thể: U nang buồng trứng thực thể là những khối u tồn tại trên 3 chu kỳ. Mặc dù đa phần là lành tính, những u nang buồng trứng thực thể dạng lỏng, dạng bì hoặc dạng nhầy thường không tự biến mất mà ngược lại có thể gây ra biến chứng nguy hiểm. Vì vậy, trong những trường hợp này, bác sĩ cũng sẽ chỉ định mổ để loại bỏ sớm khối u cũng như hạn chế nguy cơ xuất hiện các biến chứng cho người bệnh.
- U lạc nội mạc tử cung vào buồng trứng
- U buồng trứng có bản chất là do lạc nội mạc tử cung cũng cần phải được phẫu thuật loại bỏ vì thường gây đau bụng nhiều cũng như ảnh hưởng nặng nề đến cuộc sống và sinh hoạt của người bệnh.
- Vỡ, xoắn u nang buồng trứng
- Đây là hai biến chứng nguy hiểm do u nang buồng trứng cần mổ cấp cứu ngay vì nếu chậm trễ sẽ gây ra nhiều biến chứng khác ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của người bệnh, thậm chí có thể đe dọa tính mạng nếu không được xử trí kịp thời.
Tóm lại, u nang buồng trứng là bệnh lý phụ khoa thường gặp ở phụ nữ. Các chị em cần đi khám phụ khoa định kỳ để phát hiện sớm bệnh lý này. Phẫu thuật nội soi là phương pháp thường được chỉ định trong điều trị u nang buồng trứng không chỉ giúp giảm đau do u nang buồng trứng, giảm các triệu chứng rối loạn kinh nguyệt mà còn giúp loại bỏ hoàn toàn khối u cũng như hạn chế nguy cơ xảy ra các biến chứng nguy hiểm.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
