Vì sao bị u nang buồng trứng là câu hỏi được nhiều chị em quan tâm. Có một số yếu tố làm gia tăng nguy cơ u nang buồng trứng, bao gồm nhiễm khuẩn, lạc nội mạc tử cung, rối loạn nội tiết,... mà bệnh nhân cần tìm hiểu rõ. Bài viết dưới đây sẽ giải thích chi tiết về vấn đề này.
Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của các bác sĩ thuộc Trung tâm Sức khoẻ phụ nữ và Hỗ trợ sinh sản Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec.
1. U nang buồng trứng là gì?
U nang buồng trứng là khối u của cơ quan sinh dục nữ, tần suất gặp khá lớn và có thể gặp ở mọi lứa tuổi. Nhưng hay gặp nhất là lứa tuổi sinh sản.
Bệnh nhân bị u nang buồng trứng thường không có triệu chứng rõ ràng, tiến triển âm thầm, lặng lẽ trong một thời gian dài. Nhưng có thể gặp tình trạng đau bụng dưới và đôi khi chảy máu, tự sờ thấy khối u, tình cờ khi khám sức khỏe định kì, khám phụ khoa, khám thai. Khối u buồng trứng có thể nhiều tính chất khác nhau, có thể lành tình hoặc ác tính, cơ năng hoặc thực thể. Nguyên nhân vì sao bị u nang buồng trứng đến từ nhiều lý do khác nhau, vì thế bệnh nhân cần xác định chính xác lý do gây bệnh để xác định phương pháp điều trị phù hợp.
Nếu u nang buồng trứng phát triển lớn dần và có đường kính trên 5cm thì cần phải phẫu thuật. Lưu ý, không phải tất cả các loại u nang buồng trứng đều ảnh hưởng đến khả năng sinh sản. U nang buồng trứng có thể chia thành 2 loại là u nang cơ năng và u nang thực thể:
- U nang cơ năng: Hàng tháng, một nang trứng ở một bên buồng trứng sẽ phát triển, trưởng thành và được phóng thích, sau đó di chuyển qua vòi trứng vào tử cung để có cơ hội thụ tinh. Tuy nhiên, đôi khi nang trứng vẫn tiếp tục phát triển và không phóng noãn, nang sẽ to lên và chứa nhiều chất lỏng, từ đó hình thành nang chức năng. Nang này sẽ biến mất sau 1 số kỳ kinh nguyệt và không ảnh hưởng đến khả năng sinh sản. Thông thường, có 3 loại u nang cơ năng gồm nang hoàng thể, nang bọc noãn và nang hoàng tuyến.
- U nang thực thể: Bao gồm các loại như u bì, u nang nhầy, u nang nước, u lạc nội mạc tử cung… Các loại u này được hình thành từ những tổn thương thực thể trong buồng trứng. U thực thể có thể là u lành hoặc u ác tính. U ác buồng trứng rất nguy hiểm vì thế bệnh nhân không được chủ quan.
2. Vì sao bị u nang buồng trứng?
Vì sao bị u nang buồng trứng là câu hỏi được nhiều người quan tâm. Thực tế, có nhiều yếu tố nguy cơ dẫn tới hình thành u nang buồng trứng, bao gồm:
- Vấn đề về nội tiết tố, bao gồm sử dụng thuốc kích thích rụng trứng. Việc lạm dụng thuốc tránh thai cũng sẽ dẫn đến thay đổi hormone và làm tăng nguy cơ u nang.
- Lạc nội mạc tử cung: Các tế bào nội mạc tử cung phát triển bên ngoài tử cung và một số mô có thể gắn ở buồng trứng.
- Nhiễm trùng vùng chậu: Khi nhiễm trùng lan đến buồng trứng có thể gây u nang.
- Từng xuất hiện u nang buồng trứng trước đó: Trường hợp đã từng xuất hiện u nang trước đó, người bệnh có thể tái phát bệnh.
- Tiền sử gia đình: Nếu bệnh nhân có người thân thế hệ thứ nhất là mẹ, con gái hoặc chị em gái mắc u nang buồng trứng thì nguy cơ phát triển u nang là 5% trong suốt cuộc đời.
- Tuổi: U nang buồng trứng thường gặp ở phụ nữ sau mãn kinh. Nguy cơ mắc u nang buồng trứng sẽ tăng lên sau tuổi 70.
- Phụ nữ từng bị sảy thai cũng có nguy cơ bị u nang buồng trứng.
3. Dấu hiệu của u nang buồng trứng là gì?
U nang buồng trứng thường diễn biến âm thầm và không có triệu chứng rõ ràng. Hầu hết các trường hợp được phát hiện khi thăm khám phụ khoa định kỳ hoặc khi siêu âm kiểm tra sức khỏe. Khi bị u nang buồng trứng, bệnh nhân có thể xuất hiện các triệu chứng bao gồm:
- Đau ở vùng chậu và vùng thắt lưng: Đây là triệu chứng phổ biến nhất ở bệnh nhân u nang buồng trứng. Người bệnh thường gặp những cơn đau âm ỉ quanh vùng bụng dưới, vùng thắt lưng do các khối u chèn ép các cơ quan hoặc dây thần kinh dọc ở vùng sau xương chậu.
- Gây cảm giác khó chịu do khối u to gây chèn ép các cơ quan lân cận, đồng thời có thể gây tiểu khó, táo bón...
- Bụng chướng
- Đau khi quan hệ tình dục: Khi quan hệ, nếu bệnh nhân cảm thấy đau ở một bên so với bên còn lại, đây có thể là triệu chứng của u buồng trứng. Một số trường hợp khối u phát triển lớn hơn và nằm ngay vị trí gần cổ tử cung gây đau khi quan hệ tình dục.
- Kinh nguyệt thất thường: Rối loạn kinh nguyệt ở nữ giới là dấu hiệu liên quan đến nhiều bệnh lý phụ khoa khác nhau, trong đó có cả u nang buồng trứng.
- Các trường hợp khối u to nhanh, bụng chướng có thể khiến bệnh nhân chán ăn, sụt cân và mệt mỏi. Đây cũng có thể là các dấu hiệu gợi ý u ác tính, bệnh nhân cần đi khám ngay nếu có các triệu chứng trên.
4. Biến chứng của u nang buồng trứng là gì?
Ngoài việc tìm hiểu vì sao bị u nang buồng trứng, phụ nữ cần biết rõ các biến chứng gây ra bởi bệnh. Một số trường hợp phát hiện các khối u nang buồng trứng phát triển sau khi mãn kinh có thể là ung thư. Đây là lý do tại sao việc khám phụ khoa định kỳ là rất quan trọng. Các biến chứng khác do u nang buồng trứng gây ra bao gồm:
- Xoắn buồng trứng
- Vỡ nang: U nang vỡ có thể gây đau dữ dội và chảy máu bên trong. U nang càng lớn thì nguy cơ vỡ càng cao. Các hoạt động tác dụng lực mạnh lên vùng chậu chẳng hạn như quan hệ tình dục cũng làm tăng nguy cơ vỡ nang.
- Chèn ép nội tạng: Đây là biến chứng xuất hiện muộn khi u nang buồng trứng đã phát triển lớn. Các khối u chèn ép bàng quang gây đau buốt khi tiểu tiện, chèn ép trực tràng gây táo bón, chèn ép niệu quản làm ứ nước ở bể thận, thậm chí chèn ép tĩnh mạch chủ dưới dẫn đến ứ trệ tuần hoàn, phù hai chi dưới.
5. Các phương pháp điều trị u nang buồng trứng
5.1 Trường hợp không cần can thiệp
Không phải tất cả bệnh nhân u nang buồng trứng đều cần can thiệp điều trị. Đối với những trường hợp u nang có thể tự biến mất thì bác sĩ sẽ có kế hoạch kiểm tra khối u trong một thời gian sau đó mới cân nhắc có nên điều trị hay không.
Đối với các trường hợp như các nang hình thành do nang noãn lớn dần, bệnh nhân sẽ không cần đến sự can thiệp của y khoa. Những loại u nang này thường có thể tự tiêu biến sau một vài chu kỳ kinh nguyệt mà không cần áp dụng bất kỳ phương pháp điều trị nào.
Tuy nhiên, nếu người bệnh cảm thấy đau, bác sĩ sẽ hướng dẫn các biện pháp giảm đau như massage, nghỉ ngơi nhiều hơn, chườm nóng, vận động nhẹ nhàng hoặc sử dụng thuốc giảm đau.
5.2 Trường hợp cần can thiệp
Đối với những trường hợp bệnh nhân cần can thiệp, bác sĩ có thể chỉ định sử dụng thuốc hoặc phẫu thuật bóc tách u nang như:
- Trước tiên, các bác sĩ sẽ kê đơn thuốc ngăn ngừa quá trình rụng trứng và hạn chế việc hình thành u nang mới cho bệnh nhân. Sau đó, bệnh nhân sẽ dùng thuốc để làm teo hoặc vỡ khối u, cũng như các loại thực phẩm chức năng giúp cân bằng nội tiết tố nữ và thúc đẩy cơ thể sản sinh chất tiêu diệt u nang.
- Phẫu thuật nội soi: U nang có thể được loại bỏ bằng cách sử dụng một thủ thuật gọi là phẫu thuật nội soi. Bác sĩ sẽ phẫu thuật loại bỏ u nang thông qua một vết cắt nhỏ trên da của bệnh nhân. Sau khi u nang được phẫu thuật xong hầu hết bệnh nhân có thể về nhà sau vài giờ theo dõi. Phẫu thuật nội soi là phương pháp được nhiều người lựa chọn vì ít gây ra đau đớn và người bệnh có thể phục hồi nhanh chóng.
- Phẫu thuật mở: Mổ hở ở bụng cũng thường được áp dụng khi nghi ngờ u nang có nguy cơ biến chứng thành u ác tính. Trường hợp này, bác sĩ cần phải cắt toàn bộ u nang và lấy mẫu tế bào để làm các xét nghiệm nhằm chẩn đoán và phát hiện các tế bào ung thư.
- Ngoài ra, bệnh nhân có thể được chỉ định điều trị bằng việc kết hợp phương pháp cắt bỏ khối u với các phương pháp trị liệu khác như quang tuyến trị liệu và hóa trị. Điều quan trọng là hỗ trợ bệnh nhân về mặt tinh thần và điều trị tâm lý.
Vì sao bị u nang buồng trứng là một vấn đề khiến nhiều chị em phụ nữ quan tâm. Đây là bệnh lý không quá nguy hiểm, tuy nhiên trong một số trường hợp u nang có thể là u ác, gây ung thư buồng trứng. Do đó, bệnh nhân cần tìm hiểu rõ một số yếu tố nguy cơ gây u nang buồng trứng và thăm khám định kỳ để kịp thời chẩn đoán và điều trị.
Tại bệnh viện Vinmec có các chuyên gia có nhiều kinh nghiệm về lĩnh vực phụ khoa. Với hệ thống siêu âm có độ phân giải lớn, phân loại u buồng trứng theo ORADS sẽ giúp chẩn đoán chính xác và xử trí phù hợp. Hệ thống phòng mổ với trang thiết bị hiện đại bao gồm mổ nội soi và mổ robot. Sinh thiết lạnh tức trong các trường hợp nghi ngờ u buồng trứng ác tính sẽ giúp cuộc mổ an toàn và hiệu quả hơn.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
