Viêm phụ khoa nặng thường xuất hiện ở phụ nữ đã có hành vi quan hệ tình dục. Bệnh này thường ảnh hưởng đến khả năng sinh sản nữ, có thể gây ra hiếm muộn và vô sinh.
Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của các bác sĩ thuộc Trung tâm Sức khoẻ phụ nữ và Hỗ trợ sinh sản Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec.
1. Bệnh phụ khoa là gì?
Bệnh phụ khoa là thuật ngữ tổng quát để mô tả những vấn đề liên quan đến các cơ quan sinh dục của phụ nữ, bao gồm:
- Âm hộ: Các bộ phận như môi lớn, môi bé, vùng tiền đình,... có thể quan sát được từ bên ngoài.
- Vùng âm đạo, cổ tử cung, tử cung, và các phần phụ như buồng trứng, vòi trứng, hệ thống dây chằng,... chỉ có thể quan sát được khi khám phụ khoa bằng mỏ vịt hoặc qua chẩn đoán hình ảnh.
Viêm phụ khoa là tình trạng mà vi khuẩn, nấm và các tác nhân khác xâm nhập vào các cơ quan sinh dục của phụ nữ gây viêm nhiễm. Điều này có thể làm phụ nữ có cảm giác khó chịu vùng kín và khó khăn trong sinh hoạt hàng ngày. Đặc biệt, viêm phụ khoa nặng cũng khiến các chị em mất tự tin khi “âu yếm” chồng trong đời sống tình dục.
Nếu nói về bệnh viêm phụ khoa nặng và thường gặp ở nữ giới thì không thể không nhắc đến viêm âm đạo.
2. Các bệnh viêm phụ khoa nặng thường gặp
2.1 Viêm âm đạo
Phụ nữ trong độ tuổi sinh sản dễ bị viêm âm đạo. Nguyên nhân chính là do môi trường vi khuẩn trong âm đạo bị mất cân bằng, tạo điều kiện cho các vi khuẩn có hại phát triển và xâm nhập, gây viêm nhiễm. Thêm vào đó, một số thói quen sinh hoạt sai cách cũng góp phần tăng nguy cơ bị viêm nhiễm. Ví dụ, nhiều phụ nữ có thói quen ngâm hoặc rửa vùng kín từ sau ra trước, điều này vô tình đưa vi khuẩn có sẵn ở hậu môn xâm nhập vào âm đạo.
Các biểu hiện cụ thể của viêm âm đạo bao gồm:
- Khí hư ra nhiều, màu sắc bất thường như có màu vàng hoặc xanh, xuất hiện mùi hôi.
- Có mùi ở âm đạo, phụ nữ thấy ngứa rát và đau âm đạo, vùng kín nổi mụn bất thường.
- Đau và ngứa rát vùng kín khi quan hệ tình dục hoặc khi đi tiểu.
2.2 Bệnh viêm phụ khoa nặng thường gặp - U xơ tử cung
U xơ tử cung là khối u thường gặp ở tử cung, phần lớn là lành tính, phổ biến ở phụ nữ trong độ tuổi từ 35 đến 50, và đôi khi ở những người trẻ hơn. U xơ tử cung với đa dạng kích thước có thể xuất hiện dưới thanh mạc, trong cơ hoặc dưới niêm mạc.
Vị trí và kích thước của u xơ sẽ làm phụ nữ có các biểu hiện khác nhau. Ví dụ, u xơ ở lòng tử cung có thể gây chảy máu bất thường, dẫn đến rong kinh hoặc rong huyết. U xơ lớn thì chèn ép các cơ quan lân cận như bàng quang và trực tràng, gây tiểu lắt nhắt, tiểu khó, hoặc táo bón.
Ngoài ra, u xơ tử cung còn làm tăng nguy cơ vô sinh, sảy thai hoặc ngôi thai ở vị trí bất thường. Phụ nữ bị u xơ tử cung sẽ nhận thấy các triệu chứng sau:
- Chu kỳ kinh nguyệt không đều, máu kinh ra nhiều, xuất huyết bất thường.
- Đau bụng dưới.
- Ra nhiều khí hư vùng kín.
- Đi tiểu nhiều lần.
- Táo bón.
- Khi quan hệ tình dục, người phụ nữ thấy đau và có máu ở vùng kín.
2.3 U nang buồng trứng
U nang buồng trứng là khối u phát triển từ buồng trứng, chứa dịch lỏng, dịch đặc hoặc dịch hỗn hợp. U nang buồng trứng được phân thành 2 dạng: nang chức năng hoặc u nang thực thể. Nang chức năng thường tự biến mất, trong khi u nang thực thể tiến triển âm thầm.
Khối u phát triển lớn sẽ chèn ép các cơ quan lân cận, gây nguy hiểm cho sức khỏe phụ nữ, nên đây cũng được coi như một trong các bệnh viêm phụ khoa nặng.
Các biểu hiện của u nang buồng trứng bao gồm:
- Cảm giác nặng nề, căng tức ở vùng bụng dưới.
- Đau vùng chậu, đau lưng.
- Khó khăn khi đi cầu hoặc đi tiểu.
- Khi quan hệ tình dục, người phụ nữ thấy đau.
- Sụt cân không rõ nguyên nhân.
- Đau trong chu kỳ kinh nguyệt.
- Xuất huyết âm đạo bất thường.
2.4 Viêm lộ tuyến cổ tử cung
Viêm lộ tuyến cổ tử cung là một trong các bệnh viêm phụ khoa nặng khi không can thiệp kịp thời, phổ biến ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản. Bệnh hình thành do các tế bào tuyến nằm bên trong ống cổ tử cung phát triển ra ngoài, làm tăng tiết dịch âm đạo. Điều này tạo điều kiện cho vi khuẩn có hại dễ dàng xâm nhập và gây viêm phụ khoa nặng.
Phụ nữ bị viêm lộ tuyến cổ tử cung sẽ xuất hiện các triệu chứng sau:
- Khí hư ra nhiều bất thường, có màu lạ như màu xanh hoặc vàng, kèm theo mùi hôi khó chịu ở vùng kín.
- Cảm giác đau không chỉ ở vùng kín mà còn ở vùng bụng dưới, thắt lưng, kèm theo mệt mỏi.
- Tiểu rắt, tiểu nhiều lần.
- Rối loạn kinh nguyệt.
2.5 Polyp cổ tử cung
Polyp cổ tử cung là những khối u phát triển trên cổ tử cung với đa dạng kích thước từ vài mm đến vài cm. Khối u này thường có cuống và dễ chảy máu khi chạm vào. Polyp cổ tử cung chủ yếu lành tính, không gây nguy hiểm và ít ảnh hưởng đến khả năng mang thai và sinh con. Tuy nhiên, một số trường hợp polyp cổ tử cung có thể tiến triển thành ung thư.
Người mắc polyp cổ tử cung sẽ xuất hiện các triệu chứng như sau:
- Xuất huyết âm đạo bất thường, có thể là sau khi phụ nữ quan hệ tình dục, sau khi thụt rửa âm đạo, hoặc ra máu giữa chu kỳ kinh nguyệt, sau mãn kinh.
- Tăng tiết dịch âm đạo.
2.6 Một trong viêm phụ khoa nặng nhất - Ung thư cổ tử cung
Ung thư cổ tử cung là kết quả của sự tăng sinh và phát triển vượt mức kiểm soát của các tế bào trong cổ tử cung. Các tế bào này phát triển nhanh chóng, có khả năng xâm lấn và di căn ra các bộ phận xung quanh.
Nguyên nhân chính dẫn đến ung thư cổ tử cung thường là do nhiễm virus papillomavirus (HPV). Hiện nay, đã xác định được nhiều chủng loại HPV, trong đó có những chủng virus có nguy cơ cao như chủng 16, 18, 6, 11... gây ra nhiều loại bệnh ung thư.
Người mắc ung thư cổ tử cung sẽ có các biểu hiện bao gồm:
- Vùng kín xuất hiện dịch hoặc ra máu bất thường.
- Đau vùng chậu, đau lưng.
- Sưng phù chân.
- Tiểu tiện bất thường.
Khi ung thư đã di căn ra các bộ phận khác hoặc các hạch bạch huyết, khối u có thể chèn ép và gây ảnh hưởng đến các bộ phận đó, ví dụ như chèn ép bàng quang và gây tắc tĩnh mạch.
2.7 Lạc nội mạc tử cung
Lạc nội mạc tử cung là tình trạng mà các tế bào nội mạc ở tử cung phát triển ở bên ngoài tử cung của nữ giới. Phụ nữ mắc lạc nội mạc tử cung sẽ thấy đau trong chu kỳ kinh nguyệt và có thể bị vô sinh hiếm muộn do bệnh gây tổn thương cho ống dẫn trứng và buồng trứng, từ đó ảnh hưởng đến việc phóng noãn.
Biểu hiện cụ thể của một trong viêm phụ khoa nặng - lạc nội mạc tử cung gồm:
- Đau vùng chậu trong thời kỳ kinh nguyệt, và cơn đau càng ngày càng trầm trọng hơn, thậm chí thuốc giảm đau cũng không làm thuyên giảm được.
- Đau mỏi thường xuyên ở vùng thắt lưng và vùng bụng.
- Khi quan hệ tình dục thì thấy đau.
- Đau cả khi đại tiện hoặc tiểu tiện trong chu kỳ kinh nguyệt.
- Cảm giác mệt mỏi, rối loạn tiêu hóa, bao gồm tiêu chảy, táo bón, đầy hơi hoặc buồn nôn, đặc biệt là những triệu chứng này thường trở nên trầm trọng hơn khi hành kinh.
2.8 Rối loạn sàn chậu
Bệnh lý sàn chậu là một bệnh lý phổ biến ở phụ nữ đã từng sinh nở và ở những người thiếu hụt nội tiết trong giai đoạn mãn kinh và tiền mãn kinh. Rối loạn sàn chậu xảy ra khi cơ thể phải chịu áp lực của việc mang nặng đẻ đau, cũng như áp lực căng giãn trong quá trình sinh nở, dẫn đến chức năng cơ sàn chậu hoạt động kém hiệu quả từ khi mang thai đến khi sinh.
Các biểu hiện cụ thể của rối loạn sàn chậu bao gồm:
- Són tiểu, tiểu nhiều lần, tiểu không hết, khó tiểu hoặc tiểu về đêm.
- Đi cầu còn són phân, táo bón, đau hậu môn khi đi đại tiện, hoặc phải đi đại tiện nhiều lần.
- Âm đạo giãn rộng, phụ nữ không có hoặc giảm cảm giác khi quan hệ hoặc thấy đau đến mức không quan hệ được.
2.9 Buồng trứng đa nang
Đây là một trong các bệnh viêm phụ khoa nặng, liên quan đến rối loạn nội tiết, chuyển hóa và tâm lý. Người mắc hội chứng buồng trứng đa nang không chỉ phải đối mặt với nguy cơ giảm khả năng sinh sản mà còn có nguy cơ cao mắc các bệnh lý nghiêm trọng khác.
Bệnh này có thể gây ra nhiều tác động lên buồng trứng, khiến chu kỳ kinh nguyệt bị rối loạn, rối loạn phóng noãn, tăng nồng độ nội tiết tố nam và xuất hiện nhiều nang nhỏ bên trong buồng trứng.
Biểu hiện cụ thể của hội chứng buồng trứng đa nang bao gồm:
- Chu kỳ kinh nguyệt không đều: Phụ nữ có thể bị mất kinh trong nhiều tháng liên tiếp, quá trình rụng trứng có vấn đề hoặc niêm mạc tử cung không bong ra hàng tháng.
- Lông tóc phát triển, rậm lông: Tình trạng phát triển lông tóc do nồng độ nội tiết tố nam trong cơ thể gia tăng xảy ra ở hơn 70% phụ nữ mắc hội chứng buồng trứng đa nang, chỉ có một số ít trường hợp gặp phải tình trạng ngược lại như rụng tóc, hói đầu, hoặc tóc yếu.
- Béo phì, thừa cân.
- Da mặt tăng tiết dầu, nổi nhiều mụn trứng cá hơn và da trở nên sạm màu hơn.
- Thay đổi tâm trạng thất thường, thường xuyên cảm thấy căng thẳng và lo lắng.
- Cảm giác đau, tức và khó chịu ở vùng chậu.
2.10 Tắc vòi trứng
Tắc vòi trứng là một trong viêm phụ khoa nặng và phổ biến, đứng đầu trong các nguyên nhân khiến tỷ lệ vô sinh ở phụ nữ không ngừng tăng lên. Thống kê cho thấy có đến 40% tỷ lệ nữ giới bị vô sinh - hiếm muộn hoặc mang thai ngoài tử cung do bị tắc vòi trứng và viêm nhiễm ống dẫn trứng.
Biểu hiện cụ thể của căn bệnh này bao gồm:
- Đau vùng bụng: Phụ nữ thường cảm thấy đau ở vùng bụng, đau lưng, bụng chướng sưng lên kèm theo rối loạn tiểu tiện như tiểu gấp, tiểu liên tục.
- Chu kỳ kinh nguyệt không đều.
- Ra khí hư nhiều gây ẩm ướt, dễ xuất hiện vi khuẩn có hại xâm nhập, gây viêm nhiễm, khi quan hệ tình dục thì thấy đau và khó chịu, mệt mỏi, và rối loạn chức năng tiêu hóa.
- Rối loạn chu kỳ kinh nguyệt.
2.11 Bệnh lây qua đường tình dục
Trong tiếng Anh, bệnh lây qua đường tình dục thường được gọi là Sexually Transmitted Diseases (STDs), hay còn được biết đến với tên gọi STIs - Sexually Transmitted Infections.
Bệnh này xuất phát từ vi khuẩn, virus, nấm, hoặc ký sinh trùng được lây lan từ người này sang người khác thông qua quan hệ tình dục không an toàn. Một số bệnh lây qua đường tình dục phổ biến mà mọi người cần cẩn trọng: giang mai, bệnh lậu, sùi mào gà...
3. Nguyên nhân gây nên viêm phụ khoa nặng
Nguyên nhân gây ra tình trạng viêm phụ khoa nặng bao gồm:
- Vệ sinh vùng kín không sạch sẽ: Không vệ sinh sạch sẽ vùng kín, vệ sinh cá nhân sai cách trong khi hành kinh, trước và sau khi quan hệ tình dục, và thói quen thụt rửa âm đạo. Những thói quen này tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn có hại dễ dàng xâm nhập vùng kín, gây viêm nhiễm.
- Chế độ ăn uống và lối sống không cân đối: Căng thẳng thường xuyên, sử dụng thuốc tránh thai dài hạn có thể gây ra các bệnh phụ khoa nguy hiểm.
- Quan hệ tình dục không an toàn: Quan hệ với nhiều người, quan hệ thô bạo gây tổn thương vùng kín, dẫn đến viêm âm đạo và các bệnh lây qua đường tình dục như giang mai, sùi mào gà.
- Thay đổi hormone: Trong thai kỳ, giai đoạn cho con bú hoặc trong thời kỳ mãn kinh, sự biến động hormone có thể gây ra viêm phụ khoa nặng.
- Nạo phá thai quá nhiều lần, đặt dụng cụ tránh thai hoặc phẫu thuật tử cung trong điều kiện không an toàn cũng có thể gây viêm phụ khoa.
- Hệ miễn dịch yếu: Sức đề kháng của cơ thể giảm sút, môi trường âm đạo bị mất cân bằng độ pH.
- Ngoài ra, còn có một số nguyên nhân khác như nhiễm khuẩn trong quá trình sinh nở, mặc quần lót chật, ẩm ướt, hoặc đặt thuốc âm đạo trong thời gian dài.
4. Những dấu hiệu nhận biết một người bị viêm phụ khoa nặng
Các dấu hiệu phụ nữ bị viêm phụ khoa mức độ nặng bao gồm:
- Cảm giác ngứa, rát hoặc sưng đỏ vùng kín: Sự khó chịu, ngứa ở vùng âm hộ có thể là dấu hiệu của các vấn đề nguy hiểm như viêm đường tiết niệu, viêm âm đạo, nhiễm nấm, mụn rộp sinh dục hoặc bệnh sùi mào gà.
- Đau rát trong và sau khi quan hệ: Niêm mạc vùng kín bị kích ứng bởi các tác nhân gây bệnh có thể dẫn đến cảm giác đau rát, khó chịu, thậm chí sưng vùng kín khi quan hệ tình dục.
- Đau lưng, đau bụng dưới, đau vùng chậu: Các cơn đau này có thể xuất hiện khi hành kinh, nhưng kéo dài trong vài ngày. Đó cũng có thể là dấu hiệu của các bệnh viêm phụ khoa nặng như viêm âm đạo, viêm cổ tử cung, viêm vùng chậu, hoặc u nang buồng trứng.
- Táo bón: Táo bón không chỉ là dấu hiệu của các vấn đề đường tiêu hóa mà còn có thể liên quan đến rối loạn vùng chậu ở phụ nữ như bệnh lý sa tử cung, sa âm đạo.
- Dấu hiệu kinh nguyệt không đều: Rối loạn kinh nguyệt là biểu hiện cho việc phóng noãn và rụng trứng của cơ thể phụ nữ đang gặp vấn đề. Rong kinh, kinh thưa, hoặc vô kinh có thể là dấu hiệu thiếu hụt nội tiết tố, phụ nữ có nguy cơ cao mắc các vấn đề về sinh sản như hội chứng buồng trứng đa nang hoặc u xơ tử cung.
- Đau bụng kinh liên tục: Có thể là dấu hiệu của các bệnh viêm phụ khoa nặng như lạc nội mạc tử cung, polyp cổ tử cung, viêm hay u xơ tử cung, hoặc u buồng trứng.
- Dịch âm đạo có mùi hôi: Dịch âm đạo lúc bình thường không có mùi. Tuy nhiên, nếu chị em thấy âm đạo tiết ra dịch màu xanh hoặc vàng nhiều hơn bình thường, có mùi hôi khó chịu thì đó có thể là biểu hiện của viêm phụ khoa. Mặt khác, nếu dịch âm đạo có màu nâu hoặc hồng và có mùi máu, có thể là dấu hiệu của ung thư phụ khoa.
Viêm phụ khoa là một trong các bệnh phụ khoa nguy hiểm ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản, đặc biệt là ở những người đã từng quan hệ tình dục, bởi tình trạng này có thể ảnh hưởng đáng kể đến sức khỏe sinh sản của chị em trong tương lai. Do đó, khi xuất hiện bất kỳ dấu hiệu nào bất thường như bài viết trên, chị em cần đến các cơ sở y tế để thăm khám ngay và điều trị kịp thời.
Hiện nay, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec cung cấp Gói khám và sàng lọc cơ bản về các vấn đề phụ khoa, dành cho những đối tượng sau:
- Người có các triệu chứng không bình thường như chảy máu âm đạo, có vấn đề về kinh nguyệt, dịch âm đạo không bình thường (có mùi hôi, màu sắc lạ), đau đớn, ngứa vùng kín...
- Đặc biệt là những người phụ nữ có các yếu tố nguy cơ như vệ sinh vùng kín không sạch sẽ, quan hệ tình dục không an toàn, phá thai...
Khi tham gia Gói khám và sàng lọc tại Vinmec, bệnh nhân sẽ được siêu âm và kiểm tra để phát hiện sớm các vấn đề viêm nhiễm, giúp điều trị hiệu quả và tiết kiệm chi phí. Quá trình sàng lọc cũng giúp phát hiện kịp thời các trường hợp ung thư phụ khoa.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
