Trẻ tự đi vệ sinh được coi là một trong những thành tựu lớn đầu tiên của trẻ. Tuy nhiên, trẻ cần phải sẵn sàng cả về mặt thể chất lẫn tinh thần trước khi học được điều này. Mỗi trẻ sẽ tự đi vệ sinh vào một thời điểm thích hợp và điều này không hề liên quan đến trí thông minh, tính cách hay sở thích của trẻ.
Dưới đây là một số phương pháp giúp trẻ tự đi vệ sinh.
1. Đánh giá sự sẵn sàng của trẻ
Một số trẻ sẵn sàng bắt đầu tập ngồi bô sớm nhất là 18 tháng, trong khi những trẻ khác không hứng thú với điều này cho đến khi sau 3 tuổi. Nhiều bậc cha mẹ bắt đầu tập ngồi bô khi con khi trẻ được khoảng 2 tuổi rưỡi.
Mỗi trẻ có thể tập ngồi bô với độ tuổi khác nhau vì vậy bạn hãy để ý các dấu hiệu cho thấy trẻ đã sẵn sàng để bắt đầu tự đi vệ sinh, chẳng hạn như trẻ có thể làm theo các hướng dẫn đơn giản không? trẻ có thể đi bộ và ngồi xuống không? trẻ có thể cởi quần ra và mặc lại không? Cố gắng không gây áp lực cho trẻ - nếu trẻ chưa sẵn sàng, điều đó sẽ chỉ phản tác dụng.
Các bé trai có xu hướng tập luyện chậm hơn một chút so với các bé gái, và những đứa trẻ thứ hai trở đi có thể học nhanh hơn những đứa trẻ đầu lòng.
Ngoài ra, hãy xem xét đến những thách thức khác mà trẻ đang phải đối mặt ở giai đoạn này. Nếu trẻ đang phải trải qua bất kỳ xáo trộn hoặc thay đổi lớn nào trong cuộc sống, chẳng hạn như trường học mới, người chăm sóc hoặc anh chị em, quá trình tập ngồi bô có thể gặp một số khó khăn. Bạn nên chờ đợi cho đến khi trẻ làm quen với những điều này.
Và kể cả bản thân bạn cũng vậy: Nếu bạn đang trong quá trình sửa sang lại ngôi nhà của mình, vừa nhận một công việc mới đầy thử thách hoặc đang trải qua cơn ốm nghén khi mang thai lần sau, có lẽ đây không phải là thời điểm thích hợp để tập cho con bạn ngồi bô. Nên chờ một vài tuần - hoặc vài tháng - để những áp lực khác giảm bớt.
Lên kế hoạch bắt đầu dạy trẻ tự đi vệ sinh khi bạn hoặc những người chăm sóc trẻ có thể dành thời gian, sự kiên nhẫn và một chút hài hước cho quá trình này. Việc tập cho trẻ tự đi vệ sinh có thể kéo dài tới vài tháng.
2. Mua thiết bị vệ sinh phù hợp
Điều bạn cần làm nhất và đóng vai trò quan trọng nhất chính là hãy đầu tư vào một chiếc ghế bô cỡ trẻ em hoặc một chiếc ghế có bộ chuyển đổi đặc biệt gắn vào bồn cầu thông thường. Điều này có thể làm cho trẻ em cảm thấy bớt lo lắng khi sử dụng nhà vệ sinh của người lớn - một số trẻ cảm thấy sợ hãi khi rơi vào bồn cầu, trong khi một số trẻ khác lại không thích tiếng ồn lớn của vòxả.
Tìm ra thiết bị nào phù hợp nhất cho trẻ trước khi bạn đi mua sắm, sau đó yêu cầu con giúp bạn chọn một chiếc ghế bô. Khi bạn về đến nhà, hãy viết tên trẻ lên đó và khuyến khích trẻ chơi với nó.
Nếu bạn đang mua một chiếc ghế ngồi bô cho con trai mình, hãy tìm một chiếc có bộ phận bảo vệ nước tiểu có thể tháo rời.
Nếu bạn đang sử dụng ghế tiếp hợp, hãy đảm bảo rằng nó thoải mái và an toàn, đồng thời mua một chiếc ghế đẩu đi kèm.
3. Tạo thói quen ngồi bô cho trẻ
Đặt trẻ ngồi trên bô, mặc quần áo đầy đủ, mỗi ngày một lần - sau khi ăn sáng, trước khi tắm hoặc bất cứ khi nào trẻ có khả năng đi tiêu. Điều này giúp bé quen với việc ngồi bô và chấp nhận nó như một phần thói quen của mình. Nếu không có phòng tắm gần đó, hãy mang bô di động của trẻ ra bên ngoài, đến phòng chơi hoặc bất cứ nơi nào trẻ thường ở.
Khi trẻ đã ổn với thói quen này, hãy để trẻ ngồi vào bô có đáy trần. Một lần nữa, hãy để cô ấy làm quen với cảm giác này. Tại thời điểm này, hãy cho con biết rằng việc kéo quần của bạn xuống trước khi sử dụng bô là việc người lớn nên làm và đây là điều mà bố mẹ (và bất kỳ anh chị em nào) làm hàng ngày.
Nếu việc ngồi trên bô có hoặc không có quần áo khiến con bạn khó chịu, đừng bao giờ kiềm chế hoặc ép trẻ ngồi ở đó, đặc biệt nếu trẻ có vẻ sợ hãi. Tốt hơn hết bạn nên đặt bô sang một bên trong vài tuần trước khi thử lại. Sau đó, nếu thấy trẻ sẵn sàng ngồi đó, chứng tỏ trẻ đã cảm thấy thoải mái khi ngồi bô.
4. Cho trẻ quan sát và học cách sử dụng nhà vệ sinh
Trẻ em học bằng cách bắt chước, và quan sát bạn sử dụng phòng tắm là một cách tự nhiên để trẻ hiểu việc sử dụng nhà vệ sinh là gì. Nếu bạn có con trai, ban đầu bạn nên dạy con ngồi tè . Khi làm chủ được điều đó, trẻ có thể quan sát bố, anh trai hoặc bạn bè của mình đi vệ sinh - trẻ chắc chắn sẽ nhanh chóng hiểu được điều đó khi có sự động viên và hỗ trợ từ người lớn.
Khi cho trẻ quan sát cách đi vệ sinh, bạn nên nói cho trẻ biết cách bạn nhận biết đến lúc cần đi vệ sinh. Sau đó, giải thích những gì đang xảy ra khi bạn đang đi vệ sinh và cả sau khi đã vệ sinh xong Ngoài ra, hãy chỉ cho trẻ cách bạn lau bằng giấy vệ sinh, kéo quần lên, xả nước trong bồn cầu và rửa tay.
Mặc dù bạn sẽ giúp trẻ thực hiện những hoạt động này trong một thời gian, nhưng việc nhìn thấy bạn làm việc đó và nghe bạn nói chuyện sẽ giúp trẻ làm quen với toàn bộ quá trình. (Nếu con bạn là con gái, hãy giúp con lau từ trước ra sau để giảm thiểu nguy cơ nhiễm trùng đường tiết niệu).
Nếu trẻ có anh chị em lớn hơn hoặc bạn bè đã được huấn luyện ngồi bô, hãy cân nhắc để trẻ cũng thể hiện. Điều này có thể sẽ đem lại hiệu quả khi trẻ thấy những người khác ở độ tuổi của mình thể hiện những kỹ năng mà trẻ đang cố gắng học hỏi.
5. Nuôi dưỡng thói quen cho trẻ
Khuyến khích trẻ ngồi vào bô bất cứ khi nào trẻ cảm thấy muốn đi vệ sinh. Nếu trẻ cần giúp đỡ và cần bạn bỏ tã cho trẻ, hãy giúp đỡ trẻ.
Thỉnh thoảng bạn nên bỏ tã cho trẻ bởi càng dành nhiều thời gian không mặc tã, trẻ càng có khả năng học hỏi nhanh hơn( mặc dù có thể điều này sẽ làm bạn bận rộn hơn). Bạn có thể nói với con rằng con có thể sử dụng bô bất cứ khi nào con muốn và thỉnh thoảng nhắc con rằng nó ở đó nếu con cần.
Đôi khi trẻ sẽ không ngồi trên bô đủ lâu để hoàn thành xong quá trình đi vệ sinh. Trong trường hợp này, bạn cần bình tĩnh khuyến khích trẻ ở yên trong ít nhất một hoặc hai phút. Bạn có thể kéo dài thời để trẻ hoàn thành bằng cách ở bên nói chuyện với trẻ hoặc cho trẻ đọc một cuốn sách.
Khi trẻ sử dụng thành công chiếc bô, hãy khen ngợi trẻ để trẻ cảm thấy thích thú cho đến khi trẻ thành thạo việc tập ngồi bô.
(Chỉ cần cố gắng và giữ bình tĩnh khi dạy trẻ ngồi bô nếu không trẻ có thể bắt đầu cảm thấy lo lắng và sợ hãi).
Hãy khen ngợi sự nỗ lực và thành công của trẻ, nếu tai nạn xảy ra, nhẹ nhàng nhắc nhở trẻ rằng đây là tác dụng của bô, thay đồ cho trẻ và không quát mắng trẻ. Trẻ sẽ trở nên bực bội khi bạn phản ứng tiêu cực.
6. Thay tã bằng đồ lót
Khi tập cho trẻ ngồi bô bạn có thể cho trẻ dùng đồ lót thay vì dùng tã, chẳng hạn như quần lót loại tã vải dùng một lần. Với chiếc quần này, trẻ có thể dễ dàng tự cởi quần khi ngồi bô, đây được xem là một bước quan trọng trong quá trình tập ngồi bô.
Khi mặc đồ lót, trẻ sẽ cảm nhận được khi tè vào quần. Ở giai đoạn đầu, bạn có thể chỉ mặc quần lót cho trẻ vào ban ngày, ban đêm vẫn dùng tã.
Khi trẻ hình thành thói quen tìm kiếm chiếc bô bất cứ khi nào trẻ cần đi vệ sinh, thì đó là dấu hiệu cho thấy trẻ đã sẵn sàng mặc đồ lót. Nhiều ông bố bà mẹ nhận thấy rằng quần lót có in hình nhân vật yêu thích sẽ khuyến khích trẻ ý thức được việc đi vệ sinh.
7. Bình tĩnh khi huấn luyện cho trẻ
Việc huấn luyện đi vệ sinh có thể khó khăn đối với cha mẹ và trẻ. Hãy nhớ rằng những thất bại tạm thời là hoàn toàn bình thường và hầu như mọi đứa trẻ đều sẽ gặp một vài sự cố trước khi có thể tự đi vệ sinh.
Điều này không có nghĩa là bạn đã thất bại. Khi con không hợp tác, đừng tức giận hoặc trừng phạt trẻ.
Hãy nhẹ nhàng và bình tĩnh dọn dẹp khi xảy ra tai nạn, và gợi ý một cách ngọt ngào với trẻ rằng lần tới hãy thử tập ngồi bô nhé.
8. Thành công sẽ đến khi trẻ sẵn sàng
Khi trẻ đã sẵn sàng về tinh thần và thể chất để học kỹ năng mới này, thì trẻ sẽ làm được. Và nếu bạn đợi cho đến khi trẻ thực sự sẵn sàng để bắt đầu, thì quá trình này sẽ không phải là cuộc chiến.
Khi trẻ đã thành công, bạn cần cho trẻ biết rằng bạn tự hào về trẻ.
Ngoài ra, để phòng tránh các bệnh lý mà trẻ sơ sinh hay mắc phải, cha mẹ nên chú ý đến chế độ dinh dưỡng nâng cao sức đề kháng cho trẻ. Đồng thời bổ sung thêm thực phẩm hỗ trợ có chứa lysine, các vi khoáng chất và vitamin thiết yếu như kẽm, crom, selen, vitamin nhóm B,... giúp hỗ trợ hệ miễn dịch, tăng cường đề kháng để trẻ ít ốm vặt và ít gặp các vấn đề tiêu hóa.
Cha mẹ có thể tìm hiểu thêm:
Vì sao cần bổ sung Lysine cho bé?
Vai trò của kẽm - Hướng dẫn bổ sung kẽm hợp lý
Nguồn tham khảo: babycenter.com