Bài viết được tham vấn chuyên môn cùng Bác sĩ Gây mê hồi sức - Khoa Ngoại tổng hợp - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Nha Trang.
Đau thần kinh là bệnh phổ biến và gây ra cảm giác khó chịu ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày. Một số cơn đau thần kinh có thể trở nên tốt hơn khi điều trị, trong trường hợp không nghiêm trọng bệnh có thể tự điều trị tại nhà.
1. Đau thần kinh là gì?
Đau thần kinh là một tình trạng đau mãn tính. Nó thường là kết quả kèm theo của chấn thương, bệnh hoặc nhiễm trùng. Tuy nhiên, đau thần kinh không phải là kết quả trực tiếp của bất kỳ một yếu tố nào.
Hầu hết các nguyên nhân phổ biến của đau dây thần kinh được chia thành 4 loại chính:
- Do tai nạn: Chấn thương mô, cơ hoặc khớp có thể gây đau dây thần kinh. Tương tự như vậy, các chấn thương ở lưng, chân và hông có thể gây tổn thương lâu dài cho các dây thần kinh. Trong khi chấn thương có thể chữa lành, thì sự phá huỷ hệ thống thần kinh có thể vẫn còn. Và kết quả là người bệnh sẽ trải qua những cơn đau dai dẳng trong nhiều năm sau tai nạn.
Tai nạn hoặc chấn thương ảnh hưởng đến cột sống cũng có thể gây ra đau thần kinh. Thoát vị đĩa đệm và chèn ép tuỷ sống có thể làm hỏng các sợi thần kinh xung quanh cột sống.
- Do nhiễm trùng: Đây là nguyên nhân phổ biến của đau thần kinh. Những người nhiễm HIV và AIDS có thể trải qua những cơn đau không giải thích được. Hoặc những người bị nhiễm trùng giang mai cũng có thể dẫn đến đau rát, đau nhói không rõ nguyên nhân. Hoặc thuỷ đậu, nhất là bệnh zona, có thể gây ra chứng đau thần kinh kéo dài.
- Do phẫu thuật: thường gặp là hội chứng đau chi ma có thể xảy ra khi một cánh tay hoặc chân bị cắt cụt. Mặc dù đã mất chi, nhưng bộ não vẫn nghĩ rằng nó nhận được tín hiệu đau từ bộ phận cơ thể đã bị loại bỏ. Tuy nhiên, điều thực sự xảy ra là các dây thần kinh bị cắt cụt đang hoạt động sai và gửi tín hiệu bị lỗi đến não. Ngoài ra, các tổn thương thần kinh do rạch vết mổ cũng có thể dẫn đến đau mạn tính sau mổ.
- Các bệnh như đa xơ cứng, đa u tủy hay ung thư, đặc biệt là bệnh tiểu đường thường bị mất cảm giác và tê liệt, sau đó đau, rát và châm chích ở tay chân và các ngón. Hoặc uống rượu trong thời gian dài có thể làm tổn thương dây thần kinh gây đau đớn. Hoặc điều trị ung thư cũng có thể gây đau thần kinh. Do hoá trị và xạ trị đều tác động đến hệ thần kinh và gây ra các tín hiệu đau bất thường.
- Một số nguyên nhân khác như: Thiếu vitamin B, hội chứng ống cổ tay, các vấn đề về tuyến giáp, viêm khớp cột sống.
2. Các triệu chứng đau dây thần kinh
Triệu chứng đau dây thần kinh ở mỗi người là khác nhau, và các triệu chứng phổ biến là:
- Đau nhói, hoặc đau dữ dội
- Đau và tê liệt hoặc có cảm giác bị châm chích
- Đau tự phát hoặc đau không phải do sự kích thích
- Cơn đau tự gợi lên mà nguyên nhân không phải là cơn đau thông thường như sự cọ xát với thứ gì đó, ở nhiệt độ lạnh hoặc chải tóc.
- Cảm giác khó chịu gây khó ngủ.
3. Các biện pháp khắc phục đau dây thần kinh tại nhà
Giảm đau dây thần kinh là một trong những chiến lược trong điều trị và phòng bệnh. Tuy nhiên, cũng có nhiều phương pháp tự chăm sóc và điều trị tại nhà có thể ngăn ngừa các vấn về nghiêm trọng này. Một số phương pháp còn có thể kích hoạt thuốc giảm đau tự nhiên của cơ thể (endorphin), làm cho người bệnh cảm thấy dễ chịu hơn nhiều.
- Duy trì đường huyết. Trong trường hợp người bệnh bị bệnh tiểu đường, hãy kiểm soát lượng đường trong máu. Đây là phương pháp điều trị tốt nhất cho chứng đau dây thần kinh tiểu đường.
- Tập thể dục để giải phóng thuốc giảm đau tự nhiên được gọi là endorphin. Đồng thời tập thể dục cũng giúp thúc đẩy lưu lượng máu đến các dây thần kinh ở chân và bàn chân. Các nhà nghiên cứu tin rằng, tập thể dục thường xuyên có thể tạo ra sự giãn nở lâu dài trong các mạch máu ở bàn chân và nuôi dưỡng các dây thần kinh bị tổn thương.
- Nếu bàn chân bị ảnh hưởng bởi đau dây thần kinh, thì nên chăm sóc bàn chân thật tốt. Để giảm những rủi ro này nên thường xuyên kiểm tra bàn chân hàng ngày, đi giày thoải mái và nếu có vấn đề bất thường nên đi gặp bác sĩ.
- Ngâm chân. Tắm với nước ấm và ngâm chân nước ấm là cách điều trị ít tốn kém nhất khi điều trị tại nhà cho chứng đau dây thần kinh. Nước ấm có thể làm tăng lưu lượng máu đến chân và cũng có thể giúp giảm căng thẳng.
- Hạn chế uống rượu. Sử dụng rượu nặng gây ngộ độc cho thần kinh và có thể làm đau dây thần kinh. Không có con số kỳ diệu nào cho số lượng đồ uống có cồn có thể sử dụng mà vẫn tránh được chứng đau dây thần kinh.
- Ngủ đúng giờ. Cơn đau thần kinh có thể trở nên tồi tệ hơn vào ban đêm, làm gián đoạn giấc ngủ và khiến cho việc trải qua cơn đau vô cùng khó khăn. Tuy nhiên, thói quen ngủ đúng giờ sẽ giúp phá vỡ những cơn đau này. Đồng thời, hạn chế lượng cafein vào buổi chiều và duy trì thời gian ngủ phù hợp đủ 8 tiếng một ngày.
- Sử dụng kem Capsaicin được làm từ ớt cay sẽ gây ra cảm giác nóng rát khó chịu khi sử dụng lần đầu. Tuy nhiên, những người đã sử dụng loại kem này trong nhiều tuần thường cho thấy có sự cải thiện về đau dây thần kinh.
- Một số loại chất gây tê trong gel hoặc thuốc mỡ hoặc thuốc dán có thể làm giảm cảm giác đau dây thần kinh tạm thời.
- Chà sát. Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng áp dụng các loại dầu thực vật như dầu phong lữ có thể làm giảm cơn đau thần kinh. Hoặc các loại dầu khác như oải hương, cũng được chứng minh là giúp thư giãn làm giảm các triệu chứng đau của dây thần kinh.
- Thiền định là kỹ thuật phản hồi sinh học và thôi miên giúp cho một số người bị đau dây thần kinh sống tốt hơn.
- Biện pháp tối ưu khắc phục chứng đau thần kinh là tích cực thực hiện các cách chữa đau dây thần kinh tại nhà kết hợp với thói quen sinh hoạt lành mạnh như lao động vừa phải phù hợp với sức khỏe của mỗi người, tránh thay đổi tư thế đột ngột, ... Đồng thời, cải thiện cả thói quen ăn uống như giảm bớt các loại thịt đỏ, dầu mỡ, bia rượu và thay vào đó sử dụng các thực phẩm lành mạnh giàu canxi, trái cây và rau củ để bổ sung khoáng chất cần thiết giúp nâng cao sức khoẻ của dây thần kinh.
- Tuy vậy, để chẩn đoán chính xác nguyên nhân gây đau là do đâu, mức độ đau thế nào, phối hợp các biện pháp điều trị tối ưu, kịp thời theo từng giai đoạn là gì, hạn chế tình trạng không điều trị tốt Đau cấp tính sẽ chuyển thành đau mạn tính, lâu dài, bạn nên đến hệ thống bệnh viện Vinmec để bác sĩ chuyên khoa về Đau sẽ thăm khám, tư vấn và hướng dẫn phương pháp điều trị một cách phù hợp với từng cá nhân, từng loại nguyên nhân để hạn chế những hậu quả gây ra bởi những cơn đau.
- Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec là một trong những bệnh viện không những đảm bảo chất lượng chuyên môn với đội ngũ y bác sĩ giỏi, hệ thống trang thiết bị công nghệ hiện đại mà còn nổi bật với dịch vụ khám, tư vấn và chữa bệnh toàn diện, chuyên nghiệp; không gian khám chữa bệnh văn minh, lịch sự, an toàn và tiệt trùng tối đa.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
Nguồn tham khảo webmd.com, healthline.com