7 thói quen đáng lo ngại của trẻ mới biết đi

Tất cả trẻ em đều có những hành vi để tự xoa dịu và an ủi bản thân. Đôi khi những hành vi này phát triển thành thói quen có thể khiến cha mẹ lo lắng, tức giận và xấu hổ. Thói quen có thể được hình thành khi trẻ mệt mỏi, căng thẳng hoặc chán chường. Trẻ có thể tiếp tục có những thói quen đó kể cả khi đã trưởng thành.

1. Đập đầu

Trẻ mới biết đi thường có thói quen đập đầu, chẳng hạn như đập đầu vào thanh chắn của nôi. Hành vi này diễn ra khá phổ biến ở trẻ mới biết đi. Có tới 20% trẻ sơ sinh và trẻ mới biết đi thường có thường có thói quen này, trong đó tỷ lệ bé trai có khả năng thực hiện cao hơn 3 lần so với các bé gái.

Thói quen đập đầu của trẻ có thể kéo dài trong vài tháng hoặc thậm chí vài năm.

Những lý do có thể khiến con bạn đập đầu:

• Tự an ủi: Nghe có vẻ kỳ lạ nhưng hầu hết trẻ mới biết đi thích hành vi này đều làm bản thân cảm thấy thư giãn. Trẻ đập đầu nhịp nhàng trước khi ngủ, khi thức dậy vào nửa đêm hoặc ngay cả khi đang ngủ. Các chuyên gia về phát triển tin rằng chuyển động nhịp nhàng, như đung đưa trên ghế, có thể giúp trẻ tự làm dịu bản thân.
• Giảm đau: Trẻ mới biết đi cũng có thể đập đầu nếu trẻ bị đau - chẳng hạn như do mọc răng hoặc nhiễm trùng tai . Đập đầu dường như giúp trẻ cảm thấy dễ chịu hơn, có lẽ bằng cách đánh lạc hướng chúng khỏi cảm giác khó chịu ở miệng hoặc tai.
• Sự thất vọng: Nếu trẻ đập đầu vào lúc nóng nảy, có thể bé đang cố gắng trút bỏ một số cảm xúc mạnh. Trẻ chưa học cách bày tỏ cảm xúc của mình một cách đầy đủ qua lời nói, vì vậy trẻ đang sử dụng các hành động thể chất. Trẻ có thể đang tự an ủi mình khi đang trong tình trạng căng thẳng
• Cần phải chú ý: Đập đầu liên tục cũng có thể là cách để trẻ thu hút sự chú ý.
• Một vấn đề phát triển: Đập đầu có thể liên quan đến chứng tự kỷ và các rối loạn phát triển khác. Trong một vài trường hợp hiếm gặp, đập đầu có thể báo hiệu một vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.

Nếu trẻ đập đầu nhiều trong ngày hoặc tiếp tục đập đầu mặc dù chúng đang tự làm tổn thương mình, bạn nên đưa trẻ đến gặp bác sĩ. Mặc dù không phổ biến nhưng đập đầu có thể liên quan đến chứng tự kỷ và các rối loạn phát triển khác.

Trẻ tự kỷ thường không muốn giao tiếp với mọi người. Chúng thường không quan tâm đến việc tiếp xúc cơ thể với cha mẹ và dường như chỉ nhìn lướt qua người khác chứ không nhìn thẳng. Nếu bạn nhận thấy rằng trẻ đang mất dần khả năng thể chất, ngôn ngữ hoặc các kỹ năng khác mà trẻ có được; nếu trẻ ngày càng trở nên thu mình; hoặc nếu trẻ thường xuyên bị trì hoãn trong việc đạt được các mốc phát triển chung, hãy đưa trẻ đi kiểm tra.

2. Bú ngón tay cái

Trẻ có thói quen bú ngón tay cái khi còn ở trong bụng mẹ nhằm mục đích tự an ủi bản thân. Nhưng nếu tình trạng mút ngón tay cái của trẻ vẫn tiếp tục trong giai đoạn chập chững biết đi, thì tự nhiên đến một lúc nào đó bạn sẽ bắt đầu tự hỏi khi nào thì việc đó sẽ kết thúc.

Trẻ chập chững biết đi mút ngón tay cái vì điều này giúp an ủi và xoa dịu trẻ. Trẻ có thể đã tập thói quen này khi còn trong bụng mẹ và hoàn thiện nó khi còn là một đứa trẻ sơ sinh.

Trẻ có thể bú ngón tay cái khi mệt mỏi, sợ hãi, buồn chán, ốm hoặc cố gắng thích nghi với những thử thách. Trẻ cũng có thể sử dụng ngón tay cái để giúp đi vào giấc ngủ và để ru mình trở lại giấc ngủ khi thức giấc vào nửa đêm.

Theo Hiệp hội Nha khoa Hoa Kỳ cho biết hầu hết trẻ em có thể mút ngón tay cái một cách an toàn - mà không làm hỏng sự liên kết của răng hoặc hàm - cho đến khi răng vĩnh viễn bắt đầu nhú.

Ngoài ra, không phải tất cả việc mút ngón tay cái đều gây hại như nhau. Các chuyên gia cho biết chính cường độ mút và lực đẩy của lưỡi đã làm biến dạng răng. Trẻ em để ngón tay cái của mình một cách thụ động trong miệng ít có nguy cơ mắc các vấn đề về răng miệng hơn những trẻ em mút mạnh.

3. Ngoáy mũi

Đây có thể là một trong những thói quen khiến cha mẹ khó chịu nhất. Hành động này trông rất khó coi.

Trẻ có thể ngoáy mũi vì tò mò hoặc khi buồn chán. Giống như các thói quen khác, ngoáy mũi có thể làm giảm căng thẳng.

Những trẻ ngoáy mũi với tần suất cao có thể do trẻ bị dị ứng bởi vì chất nhầy trong mũi chảy nhiều hoặc đóng vảy khiến trẻ cảm giác có vật gì ở trong mũi, làm trẻ khó bỏ tật ngoáy mũi. Ngoài ra, một số điều kiện môi trường nhất định, chẳng hạn như máy sưởi hoặc điều hòa nhiệt độ làm khô đường mũi của trẻ, trong những trường hợp này bạn nên sử dụng máy tạo độ ẩm để đem lại hiệu quả.

Không giống như cắn móng tay, thói quen ngoáy mũi thường biến mất khi trẻ đến tuổi trưởng thành. Hầu hết trẻ sẽ tự bỏ thói quen này vì chúng mất hứng thú hoặc vì những đứa trẻ khác trêu chọc khiến trẻ dừng lại.

4. Cắn móng tay

Trong tất cả các thói quen xấu điển hình có lẽ là thói quen có thể kéo dài đến tuổi trưởng thành những thói quen xấu điển hình của trẻ mới biết đi, . Đó có thể là để trẻ đối phó với cảm giác căng thẳng hoặc lo lắng.

Trẻ có thể cắn móng tay vì bất kỳ lý do nào - tò mò, buồn chán, giảm căng thẳng, thói quen hoặc bắt chước. Cắn móng tay là thói quen phổ biến nhất trong số những thói quen của trẻ, bao gồm mút ngón tay cái, ngoáy mũi, giật tóc và nghiến răng. Một số trẻ tiếp tục hành vi này cho đến khi trưởng thành.

Khi trẻ lớn lên, có nhiều điều khiến trẻ lo lắng, nhiều căng thẳng và áp lực , có thể những áp lực này vô hình đối với cha mẹ. Nếu trẻ cắn móng tay ở mức độ vừa phải (không tự gây thương tích cho bản thân) và vô thức (chẳng hạn như khi đang xem tivi) hoặc nếu trẻ có xu hướng cắn móng móng tay để phản ứng với các tình huống cụ thể (chẳng hạn như biểu diễn hoặc bài kiểm tra), đó chỉ là cách đối phó với căng thẳng của trẻ. Cha mẹ không nên quá lo lắng.

Phần lớn trẻ sẽ tự từ bỏ thói quen này. Song, một số trường hợp có thể tiếp tục hành vi này cho đến tuổi trưởng thành.

Để trẻ từ bỏ thói quen này, bạn có thể thực hiện một số cách sau:

• Giải quyết những lo lắng của trẻ
• Không cằn nhằn hoặc trừng phạt trẻ
• Hỗ trợ trẻ nếu trẻ muốn dừng lại hành động này
• Thảo luận với trẻ về việc từ bỏ một số thói quen xấu
• Giúp trẻ nhận thức được thói quen của bản thân
• Đưa ra những hoạt động khác thay thế

Trong một số trường hợp hiếm gặp, cắn móng tay nghiêm trọng có thể báo hiệu sự lo lắng quá mức ở trẻ. Tham khảo ý kiến ​​bác sĩ của trẻ nếu việc cắn móng tay khiến đầu ngón tay đau hoặc chảy máu, hoặc trẻ cũng đang thực hiện các hành vi đáng lo ngại khác (chẳng hạn như nhổ lông mi hoặc tóc) hoặc nếu trẻ ngủ không ngon giấc.

Ngoài ra, bạn cần đưa trẻ đến gặp bác sĩ nếu thói quen cắn móng tay của trẻ diễn ra với tần suất ngày càng nhiều.

5. Sử dụng núm vú giả

Không có gì lạ khi những đứa trẻ có thói quen sử dụng núm vú giả. Và nó đây là cách giúp trẻ đối phó với sự thay đổi hoặc căng thẳng.

Nhiều trẻ em sử dụng núm vú giả để làm dịu và trấn tĩnh bản thân rất tốt trong những năm mới biết đi và thậm chí là khi trẻ đi mẫu giáo. Núm vú giả cũng có thể đóng vai trò như một thứ mà các chuyên gia gọi là vật chuyển tiếp - tức là thứ giúp giảm căng thẳng và giúp con bạn thích nghi với các tình huống mới hoặc thử thách, như bắt đầu đi nhà trẻ hoặc đi xe hơi trong thời gian dài.

Trẻ mới biết đi nên sớm từ bỏ thói quen này vì nó khiến trẻ dễ bị nhiễm trùng tai. Một nghiên cứu cho thấy rằng trẻ em không sử dụng núm vú giả có tỷ lệ mắc bệnh viêm tai giữa thấp hơn 33%.

Nếu trẻ đang phát triển các kỹ năng ngôn ngữ và lời nói, thì núm vú giả sẽ không giúp ích được gì cho trẻ. Đó là bởi vì việc ngậm núm vú giả sẽ khóa miệng trẻ ở vị trí không tự nhiên, khiến trẻ khó phát triển cơ lưỡi và cơ môi một cách bình thường.

Nếu trẻ chỉ mới tập nói, việc nói chuyện khi đang dùng núm vú giả cũng có thể hạn chế cơ hội nói chuyện, làm sai lệch giọng nói và khiến lưỡi của trẻ bị dẹt một cách bất thường khi trẻ nghỉ ngơi. Trong một số trường hợp, sử dụng núm vú giả thường xuyên có thể khiến lưỡi đẩy về phía trước giữa các răng. Điều này tạo tiền đề cho các vấn đề về răng miệng và phát triển chứng "ngọng" khi tạo ra âm s và z .

Vì những lý do này, bạn nên hạn chế thời gian ngậm núm vú giả của trẻ càng nhiều càng tốt. Ít nhất là khi trẻ đang nói. Hãy chắc chắn trẻ đang sử dụng núm vú giả có kích thước phù hợp, nhỏ hơn, mềm hơn và ít tác động đến lời nói của trẻ. Bạn nên giúp trẻ từ bỏ thói quen này khi được 18 tháng tuổi.

6. Nói tục

Nếu khả năng nói chuyện phiếm, đặt câu hỏi và giao tiếp bằng lời nói của trẻ trở nên khó chịu, đừng tỏ ra thất vọng trước mặt trẻ. Trẻ lặp lại những gì chúng nghe được, nhưng ở độ tuổi này, trẻ không thực sự biết mình đang nói gì.

Những lời nói tục của trẻ có thể là kết quả của sự bắt chước từ những người xung quanh và bây giờ trẻ đang lặp lại điều đó. Cách tốt nhất để đối phó với điều này là phớt lờ nó cho đến khi trẻ mất hứng thú. Nếu trẻ tiếp tục, hãy thừa nhận rằng bạn không nên nói từ xấu và đánh lạc hướng trẻ bằng một bài hát hoặc câu chuyện.

Bạn có thể giúp trẻ điều chỉnh thói quen nói tục của trẻ theo những cách sau:

• Giữ khuôn mặt nghiêm túc khi trẻ chửi thề, không cợt nhả, đùa cười.
• Đặt ra nguyên tắc: Nếu trẻ 2 tuổi có vẻ đã thích một hoặc hai câu nói tục tĩu nghiêm trọng, bạn cần phải đặt ra một số nguyên tắc. Điều quan trọng là làm điều này một cách bình tĩnh - không trở nên kích động hoặc nổi điên - nếu không, trẻ sẽ nhận ra rằng chỉ có cách này mới khiến bạn chú ý đến trẻ.
• Sử dụng những từ ngữ thay thế thích hợp: Nhưng nếu trẻ vẫn buông lời chửi thề ngay cả sau một hoặc hai cảnh cáo từ bạn, thì đã đến lúc phải áp dụng các chiến thuật kỷ luật. Hãy bình tĩnh, trả lời nhanh chóng và kiên định.
• Đừng để trẻ nói tục với mục đích có được thứ mình muốn: Nếu trẻ chửi bới vì muốn thứ gì đó, hãy đảm bảo rằng trẻ không nhận được bất cứ thứ gì mà trẻ đang yêu cầu.
• Dạy trẻ về sự tôn trọng: Trẻ có thể vẫn đang cố gắng học cách trở nên đồng cảm và có thể không phải lúc nào cũng nhớ nghĩ đến người khác trước tiên, nhưng trẻ vẫn cần biết khi nào mình bị tổn thương, ngay cả khi trẻ không cố ý.
• Chú ý đến những gì bạn nói: Chắc chắn, có những quy tắc khác nhau đối với hành vi của người lớn và trẻ em, nhưng nếu con bạn nghe thấy những lời tục tĩu trong cuộc trò chuyện hàng ngày, sẽ khó hơn rất nhiều để thuyết phục trẻ rằng trẻ không được phép sử dụng một số từ ngữ nhất định. Trẻ cũng sẽ tự hỏi tại sao một quy tắc áp dụng cho trẻ mà không áp dụng cho bạn. Hãy coi trẻ như một miếng bọt biển: Bé hấp thụ những gì bé nhìn thấy và nghe thấy xung quanh và háo hức chia sẻ những gì bé học được với những người khác, dù tốt hay xấu.

7. Thủ dâm

Trẻ nhỏ có thói quen thủ dâm. Tại sao? Bởi vì trẻ cảm thấy tốt hơn, và đó là hành vi trẻ tự khám phá cơ thể. Điều này có thể khiến người lớn khó chịu.

Trẻ nhỏ thủ dâm vì lý do giống như trẻ lớn hơn (và cả người lớn): Cảm giác thật tuyệt! Khám phá cơ thể là một phần của quá trình trưởng thành.

Trẻ đang học chạy, nhảy, ném, vẽ và (có thể) sử dụng nhà vệ sinh thường xuyên. Trẻ có thể vừa tò mò về bộ phận sinh dục của mình và vừa tò mò về ngón tay, ngón chân và rốn- và nếu gần đây trẻ đã chuyển từ dùng tã sang quần lót, trẻ có thể tiếp cận cơ quan tình dục của mình một cách dễ dàng.

Thủ dâm là một việc hoàn toàn bình thường. Nó không gây tổn hại về thể chất, gây nguy hiểm cho sức khỏe hoặc có nghĩa là trẻ sẽ trở thành một kẻ cuồng tình dục. Thủ dâm ở trẻ nhỏ không phải là tình dục (như đối với người lớn) vì trẻ nhỏ không biết tình dục là gì.

Trẻ nhỏ thủ dâm bởi vì nó cảm thấy dễ chịu, và những cảm giác tốt đẹp có thể mang lại khoái cảm cho trẻ như đối với người lớn.

Theo Học viện Nhi khoa Hoa Kỳ, nếu con bạn thủ dâm liên tục hoặc quá mức, đó có thể là dấu hiệu cho thấy trẻ đang quá sợ hãi, lo lắng hoặc không được cha mẹ quan tâm nhiều.

Ngoài ra, để phòng tránh các bệnh lý mà trẻ sơ sinh hay mắc phải, cha mẹ nên chú ý đến chế độ dinh dưỡng nâng cao sức đề kháng cho trẻ. Đồng thời bổ sung thêm thực phẩm hỗ trợ có chứa lysine, các vi khoáng chất và vitamin thiết yếu như kẽm, crom, selen, vitamin nhóm B,... giúp hỗ trợ hệ miễn dịch, tăng cường đề kháng để trẻ ít ốm vặt và ít gặp các vấn đề tiêu hóa.

Cha mẹ có thể tìm hiểu thêm:

Vì sao cần bổ sung Lysine cho bé?

Vai trò của kẽm - Hướng dẫn bổ sung kẽm hợp lý

Nguồn tham khảo: babycenter.com