Sử dụng quá nhiều natri trong chế độ ăn hàng ngày có liên quan đến huyết áp. Bởi vậy, các tổ chức y tế thường khuyến cáo nên hạn chế lượng natri ăn vào. Mặc dù, quá nhiều lượng natri trong chế độ ăn hàng ngày có thể gây ra các vấn đề ảnh hưởng đến sức khỏe, nhưng giảm muối quá nhiều cũng không phải là có lợi.
1. Một vài đặc điểm của natri
Natri là chất điện giải quan trọng cho cơ thể và nó cũng là thành phần chính trong muối ăn. Nó xuất hiện tự nhiên trong nhiều loại thực phẩm và được thêm vào những thực phẩm khác trong quá trình sản xuất chế biến tạo hương vị cho sản phẩm.
Mặc dù natri được coi là chất không có lợi nhưng nó lại là chất dinh dưỡng cần thiết cho một sức khỏe tốt. Nó giúp chất khoáng tạo ra các ion tích điện cho cơ thể.
Natri xuất hiện ở hầu hết cơ thể như trong máu, các chất lỏng bao quanh tế bào - nó giúp cho các chất lỏng này giữ được mức cân bằng. Cùng với việc duy trì cân bằng bằng chất lỏng bình thường, natri còng đóng vai trò chính trong chức năng thần kinh và cơ bình thường.
Nồng độ natri trong cơ thể được điều chỉnh bởi thận bằng cách điều chỉnh lượng bài tiết qua nước tiểu. Đôi khi, natri cũng có thể bị mất qua quá trình đổ mồ hôi.
2. 6 nguy cơ ít được được biết đến nếu ăn quá nhạt
2.1 Có thể tăng kháng insulin
Một vài nghiên cứu đã tìm thấy mối liên quan giữa chế độ ăn ít natri với sự tăng kháng insulin. Kháng insulin là khi các tế bào trong cơ thể không phản ứng tốt với các tín hiệu từ hormone tiết insulin, dẫn đến lượng insulin và lượng đường trong máu cao.
Tình trạng kháng insulin được cho là nguyên nhân chính của nhiều bệnh nghiêm trọng bao gồm bệnh đái tháo đường type 2 và bệnh tim mạch.
Một nghiên cứu khác cũng nghiên cứu về mối liên quan này ở những người khoẻ mạnh cho thấy tình trạng kháng insulin tăng chỉ sau 7 ngày với chế độ ăn nhạt hay hạn chế natri.
Không phải tất cả các nghiên cứu đều có kết quả đồng nhất với giả thuyết này. Bên cạnh đó, vẫn còn có nghiên cứu vẫn không tìm thấy mối liên quan của việc hạn chế ăn natri hoặc thậm chí họ còn tìm thấy kết quả nó làm giảm khả năng kháng insulin.
Tuy nhiên, những nghiên cứu này thường khác về thời lượng, đối tượng nghiên cứu và mức độ hạn chế. Nên những điều này có thể giải thích được tại sao nó lại có kết quả không nhất quán với nhau.
2.2. Không có lợi ích rõ ràng cho bệnh tim mạch
Sự thật là khi giảm lượng natri trong khẩu phần ăn có thể làm giảm huyết áp. Tuy nhiên, huyết áp chỉ là yếu tố nguy cơ gây bệnh chứ nó không phải là điều thực sự quan trọng hay là yếu tố cuối cùng gây nên các bệnh liên quan đến tim mạch như đau tim hoặc tử vong.
Một số nghiên cứu quan sát đã xem xét những ảnh hưởng của chế độ ăn ít natri với các cơn đau tim, đột quỵ và nguy cơ tử vong cho thấy nếu ăn ít hơn 3,000 mg natri mỗi ngày sẽ có liên quan đến việc tăng nguy cơ tử vong do bệnh tim bao gồm cả những cơn đau tim và đột quỵ.
Một nghiên cứu khác cũng báo cáo nguy cơ tử vong cao hơn do bệnh tim ở mức sử dụng natri thấp hơn nhiều so với mức khuyến nghị.
Tuy nhiên, kết quả của các nghiên cứu vẫn còn nhiều mâu thuẫn. Trong một đánh giá năm 2011, việc giảm natri không làm giảm nguy cơ tử vong do đau tim hoặc đột quỵ và thậm chí nó còn làm tăng nguy cơ tử vong do suy tim. Và vấn đề giữa bệnh tim mạch với việc hạn chế natri vẫn chưa được làm sáng tỏ.
2.3. Tăng nguy cơ tử vong do suy tim
Suy tim là khi tim không thể bơm đủ máu đi khắp cơ thể để đáp ứng nhu cầu về máu và oxy trong cơ thể. Điều này không có nghĩa là tim ngừng hoạt động hoàn toàn, nhưng nó vẫn là vấn đề sức khỏe rất nghiêm trọng.
Một chế độ ăn ít muối hay hạn chế natri có liên quan đến việc tăng nguy cơ tử vong ở những người bị suy tim. Điều này đã được tìm thấy trong một nghiên cứu đánh giá ở những người bị suy tim, và việc hạn chế lượng natri làm tăng nguy cơ tử vong.
Trên thực tế, ảnh hưởng này rất lớn - những người hạn chế lượng natri có nguy cơ tử vong cao hơn 160%. Mối liên quan này có thể được giải thích bởi vì những người suy tim thường được khuyên nên hạn chế lượng natri. Cho nên, vẫn cần nhiều nghiên cứu chuyên sâu trong trương lai để có những bằng chứng mạnh mẽ cho mối liên quan này.
2.4. Có thể làm tăng cholesterol LDL và triglyceride (chất béo có hại)
Nhiều yếu tố có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim bao gồm tăng lượng cholesterol LDL và triglyceride. Một số nghiên cứu đã phát hiện ra rằng chế độ ăn ít natri có thể làm tăng cả mức cholesterol LDL và triglyceride.
Trong một nghiên cứu đánh giá ở những người khoẻ mạnh kết quả cho thấy chế độ ăn ít natri gây ra sự gia tăng 4.6% cholesterol LDL và tăng 5.9% triglyceride.
Hay một đánh giá khác gần đây đã báo cáo về mối quan hệ này cho thấy mức tăng cholesterol LDL là 2.5% và triglyceride là 7%.
Hơn nữa, những nghiên cứu này cũng đã chỉ ra rằng hạn chế muối chỉ gây giảm huyết áp ở mức vừa phải đối với những người bị huyết áp cao.
2.5. Tăng nguy cơ tử vong ở những người mắc bệnh tiểu đường
Những người mắc bệnh tiểu đường có nguy cơ đau tim và đột quỵ cao hơn so với những người khác. Do đó, có nhiều hướng dẫn cho những bệnh nhân tiểu đường này nên hạn chế ăn muối.
Tuy nhiên, một số nghiên cứu đã tìm thấy mối liên quan giữa lượng natri thấp và tăng nguy cơ tử vong ở những người mắc cả bệnh tiểu đường loại 1 và loại 2. Hạn chế của những nghiên cứu là chỉ là nghiên cứu quan sát nên kết quả của chúng chưa đủ chứng cứ để giải thích cho mối liên quan này. Để có thể xác định đúng được mối quan hệ này thì cần có thêm các nghiên cứu chuyên sâu trong thời gian tiếp theo.
2.6. Nguy cơ hạ natri máu cao hơn (nồng độ natri thấp trong máu thấp)
Hạ natri máu là một tình trạng đặc trưng bởi nồng độ natri trong máu thấp. Các triệu chứng của tình trạng này tương tự như các triệu chứng gây ra bởi sự mất nước. Trong trường hợp nghiêm trọng, nó có thể khiến cho não sưng lên, dẫn đến đau đầu, co giật, hôn mê và thậm chí là tử vong.
Ở người lớn tuổi, có nhiều nguy cơ hạ natri máu cao hơn so với các độ tuổi khác. Đó là vì người lớn tuổi có nhiều khả năng bị bệnh hoặc phải dùng thuốc thường xuyên có thể làm giảm nồng độ natri trong máu.
Các vận động viên, đặc biệt là những người tham gia các cuộc đua cần sức bền trong suốt quá trình thi đấu, cũng có nguy cơ cao bị hạ natri máu liên quan đến tập thể dục. Điều này là do họ thường xuyên uống quá nhiều nước và không được bù lại lượng natri đã bị mất qua mồ hôi.
Học viện Y khoa Quốc gia (NAM) khuyến nghị nên sử dụng một lượng natri dưới 2,300 mg mỗi ngày, tương ứng với 5,8 gam muối. Các nghiên cứu gần đây cho thấy rằng có một đường cong hình chữ J khi nói đến tác dụng của natri. Quá nhiều lượng natri trong chế độ ăn có thể có hại, nhưng hạn chế natri cũng có thể có hậu quả nghiêm trọng. Tuy nhiên, nhiều người có thể được hưởng lợi từ việc hạn chế lượng natri, chẳng hạn như những người bị huyết áp cao nhạy cảm với muối.
Nếu bạn là một người khỏe mạnh cố gắng giữ sức khỏe, thì không có bằng chứng tốt nào cho thấy việc tuân theo chế độ ăn ít natri sẽ cải thiện sức khỏe của bạn.
Hầu hết lượng natri dư thừa mà mọi người ăn đều đến từ thực phẩm chế biến, đóng gói - những thứ bạn không nên ăn nhiều. Vì vậy, hãy thêm một chút muối vào thực phẩm lành mạnh của bạn để cải thiện hương vị của chúng vừa an toàn vừa tốt cho sức khỏe - và có thể làm cho chế độ ăn uống của bạn trở nên dễ chịu hơn nhiều.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
Bài viết tham khảo nguồn: healthline.com
