Tiêm nhiều vắc-xin có gây quá tải hệ miễn dịch?

Vắc-xin là biện pháp bảo vệ tốt chống lại các bệnh nhiễm trùng, vốn có thể gây nhiều biến chứng nguy hiểm như viêm phổi, viêm màng não, ung thư và thậm chí tử vong. CDC khuyến cáo các vắc-xin tiêm trước 2 tuổi giúp bảo vệ trẻ trước 14 bệnh truyền nhiễm gồm sởi, quai bị, rubella, thủy đậu, viêm gan A, viêm gan B, bạch hầu, uốn ván, ho gà, Haemophilus cúm loại B (Hib), bại liệt, cúm, rotavirus và bệnh phế cầu khuẩn.

1. Tiêm vắc-xin sớm rất quan trọng để phòng bệnh

Trẻ em phải được tiêm vắc-xin khi còn nhỏ vì đây là thời kì các bé có nguy cơ mắc bệnh hoặc tử vong cao nhất nếu mắc các bệnh này. Trẻ sơ sinh miễn dịch với một số bệnh vì bé có kháng thể nhận được từ mẹ, thường là trước khi được sinh ra.

Tuy nhiên, khả năng miễn dịch này chỉ kéo dài một vài tháng. Hầu hết trẻ sơ sinh không nhận được kháng thể bảo vệ chống bệnh bạch hầu, ho gà, bại liệt, uốn ván, viêm gan B hoặc Hib từ mẹ. Đây là lý do tại sao tiêm vắc-xin cho trẻ trước khi trẻ tiếp xúc với bệnh rất quan trọng.

Vắc-xin chứa các phiên bản suy yếu hoặc đã bị giết của tác nhân gây bệnh. Những yếu tố của vắc-xin, và các phân tử và vi sinh vật khác kích thích hệ thống miễn dịch, được gọi là kháng nguyên. Em bé tiếp xúc với hàng ngàn vi trùng và các kháng nguyên khác trong môi trường kể từ khi được sinh ra. Khi em bé được sinh ra, hệ thống miễn dịch của trẻ đã sẵn sàng đáp ứng với nhiều loại kháng nguyên trong môi trường và các kháng nguyên chọn lọc trong vắc-xin.

2. Có thể tiêm nhiều loại vắc-xin cho trẻ em cùng một lúc

Nhiều loại vắc-xin được khuyến cáo tiêm sớm trong đời để bảo vệ trẻ nhỏ khỏi các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm. Để giảm số lượng mũi tiêm mà trẻ tiêm trong một lần khám bác sĩ, một số loại vắc-xin được cung cấp dưới dạng vắc-xin phối hợp. Một loại vắc-xin phối hợp là hai hoặc nhiều loại vắc-xin khác nhau đã được kết hợp thành một mũi tiêm.

Vắc-xin phối hợp đã được sử dụng ở Hoa Kỳ kể từ giữa những năm 1940. Ví dụ về vắc-xin phối hợp là: DTap (bạch hầu-uốn ván-ho gà), IPV ba tuýp (ba chủng vắc-xin bại liệt bất hoạt), MMR (sởi-quai bị-rubella), DTap-Hib và Hib-Hep B.

Thông thường, bé sẽ được tiêm nhiều hơn một mũi trong cùng một lần khám bác sĩ, thường là ở các chi riêng biệt (ví dụ: một mũi ở mỗi cánh tay). Ví dụ, em bé có thể được tiêm DTaP ở một cánh tay hoặc chân và IPV ở một cánh tay hoặc chân khác trong cùng một lần khám.

3. Bé được tiêm nhiều vắc-xin trong 1 lần khám có 2 lợi ích

Đầu tiên, trẻ em nên được tiêm vắc-xin càng nhanh càng tốt để bảo vệ chúng trong những tháng đầu đời dễ bị tổn thương. Thứ hai, tiêm nhiều mũi cùng một lúc có nghĩa là ít lần đi khám hơn. Điều này giúp cha mẹ tiết kiệm thời gian và tiền bạc, và có thể ít gây chấn thương cho trẻ.

Dữ liệu khoa học cho thấy tiêm nhiều loại vắc-xin cùng một lúc không gây ra bất kỳ vấn đề sức khỏe mãn tính nào. Một số nghiên cứu đã được thực hiện để xem xét tác động của việc kết hợp nhiều loại vắc-xin khác nhau và khi mỗi loại vắc-xin mới được cấp phép, nó đã được thử nghiệm cùng với các loại vắc-xin đã được khuyến nghị cho trẻ ở độ tuổi cụ thể.

Các loại vắc-xin được khuyến nghị đã được chứng minh là có hiệu quả khi kết hợp với nhau. Đôi khi, một số vắc-xin được tiêm cùng nhau có thể gây sốt, và đôi khi co giật do sốt; đây là tạm thời và không gây ra bất kỳ ảnh hưởng lâu dài. Dựa trên thông tin này, cả Ủy ban Tư vấn về Thực hành Chủng ngừa và Học viện Nhi khoa Hoa Kỳ đều khuyên bạn nên tiêm vắc-xin cho trẻ em đúng thời điểm.

Từ giây phút chào đời, hàng ngày, trẻ sơ sinh phải phơi nhiễm với vô số vi khuẩn và virus. Thức ăn đưa vi khuẩn mới vào cơ thể; hằng hà sa số vi khuẩn sống trong mũi và miệng; và những vật dụng hay tay và chân của trẻ được đưa vào miệng hàng trăm lần mỗi giờ cũng khiến hệ miễn dịch tiếp xúc với nhiều tác nhân hơn.

Khi trẻ bị cảm lạnh, trẻ tiếp xúc với tới 10 kháng nguyên, và với viêm họng do liên cầu khuẩn là từ 25 đến 50 kháng nguyên. Mỗi vắc-xin trong lịch tiêm vắc-xin cho trẻ em có từ 1 đến 69 kháng nguyên. Em bé được tiêm tất cả các loại vắc-xin được đề nghị trong lịch tiêm chủng cho trẻ em năm 2018 có thể tiếp xúc với tối đa 320 kháng nguyên thông qua tiêm chủng khi 2 tuổi.

Trên thực tế, một báo cáo vào năm 1994 của Viện Y học về Các biến cố bất lợi liên quan đến vắc-xin trẻ em cho thấy: “Về phương diện các sự việc bình thường này, có vẻ số các kháng nguyên riêng biệt chuyển tải trong vắc-xin trẻ em không thể hiện gánh nặng đáng kể lên hệ miễn dịch mà có thể gây ức chế miễn dịch.”

Trong khi phong trào bài trừ vắc-xin đang phát triển trên toàn thế giới, số phụ huynh ở Hoa Kỳ không cho con em tiêm vắc-xin đúng thời điểm cũng tăng lên: Ước tính 10-15% trong số họ không tuân thủ lịch tiêm vắc-xin được khuyến cáo cho trẻ dưới 2 tuổi trong năm 2015.

Hiện tại, một nghiên cứu mới cho thấy ít nhất 1 trong những nỗi lo sợ của họ là vắc-xin làm quá tải hệ thống miễn dịch và tăng tính nhạy cảm với các bệnh khác là không có cơ sở.

Các nhà nghiên cứu đã kiểm tra hồ sơ của hơn 900 trẻ sơ sinh từ 6 bệnh viện và phòng khám cả miền Tây nước Mỹ từ năm 2003 đến năm 2013. Họ so sánh những trẻ mắc bệnh không được tiêm phòng với những trẻ không mắc bệnh, với 193 trẻ trong nhóm đầu tiên và 751 trẻ trong lần thứ hai.

Không có mối liên hệ giữa các loại vắc-xin được tiêm trước 2 tuổi và các bệnh nhiễm trùng khác trong độ tuổi từ 2 đến 4, nhóm nghiên cứu báo cáo hôm nay trên Tạp chí của Hiệp hội Y khoa Hoa Kỳ. Paul Offit, một bác sĩ tại Bệnh viện Nhi đồng Philadelphia ở Pennsylvania, người không tham gia vào nghiên cứu, cho biết kết quả thật đáng ngạc nhiên.

Trẻ sơ sinh phải trải qua cú sốc vi khuẩn cực lớn, khi ra khỏi tử cung vô khuẩn vào thẳng môi trường bên ngoài đầy vi khuẩn. Sự thách thức đến từ vắc-xin chẳng là gì với hệ miễn dịch. Các nhà nghiên cứu cho rằng điều này nghĩa là tuân thủ lịch trình tiêm chủng cho trẻ em của Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa bệnh khuyến cáo có lẽ là điều mang lại lợi ích tốt cho mọi người.

Tiêm vắc-xin cho trẻ đúng lịch, đúng thời điểm không chỉ giúp bảo vệ sức khỏe và sự phát triển toàn diện của trẻ mà còn bảo vệ những người xung quanh có miễn dịch yếu. Lịch tiêm vắc-xin theo khuyến cáo của CDC an toàn và hiệu quả trong việc bảo vệ bé khỏi các tác nhân gây bệnh dựa trên cách hệ thống miễn dịch của trẻ phản ứng với vắc-xin ở các độ tuổi khác nhau và tác nhân gây bệnh cụ thể.

Tiêm vắc-xin đúng thời điểm có thể giúp bảo vệ trẻ khỏi 14 bệnh có thể nghiêm trọng vào đúng thời điểm dễ bị mắc bệnh nhất, đồng thời, tiêm ngừa đúng lịch, đầy đủ và đúng loại vắc-xin phù hợp lứa tuổi sẽ tạo cho cơ thể trẻ một hàng rào sức đề kháng tốt, đây là cách bảo vệ trẻ sớm nhất và lâu dài khỏi bệnh tật.

Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec sử dụng nguồn vắc-xin chất lượng cao, phù hợp với độ tuổi trẻ cần tiêm chủng, vắc-xin có xuất xứ rõ ràng, đảm bảo an toàn từ khâu kiểm nhập đến bảo quản đến khi sử dụng. Trước khi tiêm phòng, trẻ sẽ được thăm khám với bác sĩ chuyên khoa trước tất cả các mũi tiêm để đánh giá tình trạng cơ thể, loại trừ nguy cơ dị ứng phản vệ, cân đối liều tiêm hợp lý và tư vấn thông tin vắc-xin.

100% trẻ sau tiêm chủng sẽ được theo dõi và đánh giá lại sức khỏe trước khi ra về. Đặc biệt, phòng theo dõi sau tiêm chủng tại Vinmec được trang bị đầy đủ các phương tiện cấp cứu; đội ngũ bác sĩ - điều dưỡng được đào tạo về xử trí cấp cứu phản vệ nhằm đảm bảo xử lý kịp thời, đúng phác đồ khi có sự cố xảy ra.

Khách hàng có thể trực tiếp đến hệ thống Y tế Vinmec trên toàn quốc để thăm khám hoặc liên hệ hotline tại đây để được hỗ trợ.

Bài viết tham khảo nguồn: cdc.gov, sciencemag.org