Liệu pháp miễn dịch điều trị ung thư: Sử dụng tế bào giết tự nhiên (tế bào NK) trong điều trị ung thư (Phần 2)

Bài viết được viết bởi TS. Hoàng Thanh Vân, Viện nghiên cứu Tế bào gốc và Công nghệ gen Vinmec

Tiềm năng của liệu pháp tế bào NK tự thân để điều trị các khối u rắn rất được quan tâm, do các tế bào NK là nhân tố quan trọng của hệ thống miễn dịch bẩm sinh để bảo vệ cơ thể chúng ta chống lại ung thư. Bên cạnh khả năng thúc đẩy kích hoạt tế bào T, chúng cũng có thể ngăn chặn các tế bào ác tính bằng cơ chế tiết ra các enzyme perforin và granzyme B. Đặc biệt, một trong những cơ chế của tế bào ung thư để lẩn trốn tế bào miễn dịch đáp ứng là làm suy giảm biểu hiện của các phân tử MHC và kháng nguyên đặc hiệu trên bề mặt của tế bào ung thư, do các tế bào T và kháng thể phụ thuộc các tín hiệu này để kích hoạt phản ứng miễn dịch. Trong khi đó, các tế bào NK có thể tìm và tiêu diệt tế bào ung thư mà không phụ thuộc vào cơ chế này.

Vinmec đã tiếp nhận công nghệ mới từ Nhật Bản và triển khai thành công liệu pháp tế bào T và NK tự thân trong điều trị ung thư phổi, gan, đại tràng (GS, TS. Nguyễn Thanh Liêm và cộng sự, 2019; BS Nhung và cộng sự, 2018). Các đồng nghiệp sử dụng như một liệu pháp tăng cường miễn dịch tự thân để chống lại ung thư (BS Premkumar và cộng sự, 2013; BS Raj và cộng sự, 2014; BS Ratnavelu và cộng sự, 2013; BS Subramani và cộng sự, 2013; BS Terunuma , 2012; BS Terunuma H và cộng sự, 2013). Các nghiên cứu này chỉ ra rằng những bệnh nhân ung thư tuyến tụy giai đoạn nặng tiến triển tốt hơn từ liệu pháp tăng cường miễn dịch tự thân. Nhìn chung, thời gian sống thêm trung bình được cải thiện từ 8 tháng đối với những bệnh nhân không dùng liệu pháp tế bào miễn dịch lên 13 tháng đối với bệnh nhân được điều trị bằng tế bào NK (Terunuma H và cộng sự, 2013). Nghiên cứu của chúng tôi tại Vinmec đã chứng minh rằng việc mở rộng và kích hoạt tế bào NK và T cũng như tái truyền máu vào bệnh nhân có thể cải thiện chất lượng cuộc sống và giảm mệt mỏi với thời gian theo dõi trung bình là 18,7 tháng (Liem et al., 2019).

Liệu pháp tăng cường miễn dịch tự thân sử dụng tế bào NK đã được áp dụng thành công lần đầu tiên ở Nhật Bản. Hiện tại, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec là một trong những cơ sở đầu tiên tại Việt Nam tiếp nhận chuyển giao công nghệ ứng dụng liệu pháp tế bào miễn dịch tự thân trong hỗ trợ điều trị bệnh nhân ung thư từ Viện Liệu pháp Sinh học Nhật Bản (Biotherapy Institute of Japan – BIJ).