Vì sao u tuyến yên ảnh hưởng tới khả năng nhìn của mắt?

U tuyến yên là một khối tân sinh bất thường xuất phát từ tuyến yên, một bộ phận của não có nhiệm vụ điều hòa sự cân bằng các nội tiết tố của cơ thể. Khi không được điều trị bệnh có thể gây ra nhiều vấn đề như giảm thị lực, thiếu hormon vĩnh viễn...

U tuyến yên là sự tăng trưởng bất thường của khối u trong tuyến yên. Một bộ phận của não có nhiệm vụ điều hòa sự cân bằng các nội tiết tố (hormone) của cơ thể. Nhưng chính sự xuất hiện của khối u tuyến yên có thể sẽ dẫn đến việc sản xuất ra quá nhiều hormone kiểm soát các hoạt động chức năng của cơ thể. Hoặc ngược lại, một số khối u tuyến yên xuất hiện khiến cho việc sản xuất hormone ít đi, dẫn đến cơ thể không đủ lượng hormone cần thiết.

U tuyến yên có thể gây ra triệu chứng rối loạn thị giác vì bản thân tuyến yên nằm gần những cấu trúc quan trọng của não thuộc về thị giác, bao gồm:

• Dây thần kinh thị giác và điểm giao thoa thần kinh thị giác.
• Thần kinh giúp mắt chuyển động đúng.

Tuyến yên là một tuyến nhỏ, hình hạt đậu, và có kích thước cũng chỉ tương đương với 1 hạt đậu, khu trú ở nền não, khoảng phía sau mũi và giữa 2 tai. Tuyến yên nằm ở trong hố yên, có kích thước chỉ vài cm sau hai mắt.

Tuyến yên bình thường nằm dưới điểm giao thoa thần kinh thị giác và có chức năng đưa thông tin nhìn được về não. Tuyến yên cũng nằm giữa các dây thần kinh quan trọng giúp mắt chuyển động. Để nhìn được bình thường, chúng ta dựa vào mắt để gửi thông tin qua dây thần kinh thị giác về não. Khối u tuyến yên lớn có thể chèn dây thần kinh này, ảnh hưởng đến khả năng gửi thông tin từ mắt về não.

Đôi khi, một khối u tuyến yên khi phát triển to hơn 1cm (macroadenomas) có thể chèn ép gây ảnh hưởng đến dây thần kinh thị giác ở một bên và làm mất thị lực bên mắt đó. Trường hợp khác, khi u tuyến yên phát triển ảnh hưởng đến điểm giao thoa dây thần kinh thị giác sẽ gây mất thị giác ở cả hai bên mắt.

Tùy vào kích thước của u tuyến yên, mức độ chèn ép đến điểm giao thoa thị giác và thần kinh thị giác mà các triệu chứng về thị giác có thể bao gồm như:

• Nhìn mờ (ở một hoặc hai mắt)
• Mất thị lực ngoại biên
• Song thị
• Mất thị lực 1 hoặc cả 2 bên mắt

Nếu u tuyến yên tiến triển dần dần, các triệu chứng trên thị giác thường sẽ khó có thể nhận biết được. Những bệnh nhân có khối u tuyến yên nhỏ (microadenomas) thông thường không có những triệu chứng thị giác điển hình. Tuy nhiên, nếu u tuyến yên lớn hơn - gọi là macroadenomas (thường trên 1cm), bệnh nhân có thể có triệu chứng rõ rệt, bao gồm từ nhìn mờ cho đến mất thị giác ở một bên hoặc thậm chí cả hai bên mắt.

Trong một số trường hợp, tùy thuộc vào phần nào trong hệ thị giác bị ảnh hưởng bởi khối u mà sẽ có giảm tầm nhìn ngoại biên ở hai bên mắt, thể hiện bằng giảm thị trường khi tiến hành đo thị trường chu biên.

Một triệu chứng quan trọng khác có thể xảy ra với u tuyến yên là đôi khi một người nhìn vật thấy hai hình ảnh thay bằng một. Điều này xảy ra do u tuyến yên có thể chèn ép gây ảnh hưởng đến dây thần kinh giúp vận động mắt. Khi hai mắt không nhìn vào đúng đường thẳng, ta sẽ thấy hình ảnh đôi.

Chụp cộng hưởng từ (MRI) có thể phát hiện khối u tuyến yên và cho thấy khối u có chèn vào dây thần kinh thị giác hoặc vào điểm giao thoa thần kinh thị giác hay không.

Những thói quen sinh hoạt và phong cách sống dưới đây sẽ giúp hạn chế diễn tiến của u tuyến yên:

• Tái khám đúng lịch hẹn để được theo dõi diễn tiến các triệu chứng cũng như tình trạng sức khỏe.
• Dùng thuốc theo sự hướng dẫn của bác sĩ, không được tự ý uống thuốc không được chỉ định hoặc tự ý bỏ thuốc trong toa được kê.
• Báo cho bác sĩ về tất cả các bệnh lý khác.
• Cho bác sĩ biết về các loại thuốc đang dùng, bao gồm thuốc theo toa và thuốc không kê toa.
• Cho bác sĩ biết nếu đang mang thai hoặc dự định có thai.
• Khám bác sĩ ngay lập tức hay đi cấp cứu nếu bị sốt, cứng cổ, đau đầu đột ngột, hoặc thay đổi thị lực.

Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec là một trong những bệnh viện không những đảm bảo chất lượng chuyên môn với đội ngũ y bác sĩ, hệ thống trang thiết bị công nghệ hiện đại mà còn nổi bật với dịch vụ khám, tư vấn và chữa bệnh toàn diện, chuyên nghiệp; không gian khám chữa bệnh văn minh, lịch sự, an toàn và tiệt trùng tối đa.