Tuyến thượng thận và bệnh lý tuyến thượng thận

Bài viết được viết bởi bác sĩ xét nghiệm Hóa sinh, Khoa Xét nghiệm - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hạ Long.

Tuyến thượng thận gồm hai khối nhỏ nằm úp phía trên thận, tiết một số hormone quan trọng liên quan đến điều hòa huyết áp, chất điện giải và đường huyết. Bệnh tuyến thượng thận tuy ít gặp nhưng cần được phát hiện sớm, điều trị kịp thời để tránh gây ảnh hưởng đến tính mạng cũng như chất lượng cuộc sống.

Cơ chế bài tiết hormon của tủy thượng thận

Vỏ và tủy thượng thận có nhiều chức năng sinh lý khác hẳn nhau do việc tiết các hormon của từng miền. Khi cường tuyến hay suy tuyến sẽ gây ra những bệnh cảnh lâm sàng và những rối loạn sinh hoá riêng biệt, có thể sắp như dưới đây:

2.1. Bệnh lý liên quan vỏ thượng thận

• Suy vỏ thượng thận: Bệnh Addison
• Cường vỏ thượng thận:

+ Cường vỏ thượng thận loại chuyển hóa: Bệnh Cushing, bệnh Conn

+ Cường hormon sinh dục nam của vỏ thượng thận (hypercorlicisme androénique)

2.2. Bệnh lý liên quan tủy thượng thận

• Suy tủy thượng thận: Chưa thấy thông tin về bệnh lý suy tủy thượng thận.
• Cường tủy thượng thận (Phrocromocytom-là loại khối u thần kinh nội tiết): gây tăng tiết các catecholamin (thông thường là Adrenalin và/hoặc Noradrenalin, hiếm gặp hơn là tiết dopamin) gây tăng huyết áp nặng và nguy hiểm. Có thể gây tử vong nếu không được chẩn đoán hoặc điều trị không đúng.

2.3. Bệnh tăng sản tuyến thượng thận bẩm sinh (Congenital adrenal hyperplasia - CAH)

Là bệnh di truyền, biểu hiện của bệnh là tình trạng rối loạn tổng hợp hormon vỏ thượng thận. Nguyên nhân chính là do đột biến gen CYP21A2 dẫn đến thiếu men 21-hydroxylase, được đặc trưng bởi sự gia tăng sản phẩm chuyển hóa trung gian 17-OH progesterone (17-OHP) và sản phẩm cuối cùng của các con đường tổng hợp hormon tuyến thượng thận aldosterone và cortisol giảm, androgen tăng.

Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec là một trong những bệnh viện không những đảm bảo chất lượng chuyên môn với đội ngũ y bác sĩ, hệ thống trang thiết bị công nghệ hiện đại mà còn nổi bật với dịch vụ khám, tư vấn và chữa bệnh toàn diện, chuyên nghiệp; không gian khám chữa bệnh văn minh, lịch sự, an toàn và tiệt trùng tối đa. Khách hàng khi chọn thực hiện các xét nghiệm tại đây có thể hoàn toàn yên tâm về độ chính xác của kết quả xét nghiệm.