Thiếu oxy máu do bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính

Thiếu oxy máu có thể dẫn tới nhiều hệ lụy nghiêm trọng đe dọa đến tính mạng người bệnh. Tuy nhiên, nếu biết bản thân cần làm gì thì có thể tình trạng bệnh sẽ được kiểm soát trước khi nó đem tới những sự biến chứng đầy nguy hiểm. Một trong những nguyên nhân gây thiếu oxy máu là bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD).

Bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD) là một nhóm các bệnh về phổi gồm có tình trạng bệnh như viêm phế quản và khí thũng phổi. Dòng không khí ra vào phổi bị giới hạn khiến là biểu hiện đặc trưng cho tất cả các tình trạng này, phổi tắc nghẽn mãn tính gây khó khăn cho người mắc bệnh trong việc thở.

Việc không thể nhận đủ oxy vào phổi của cơ thể làm gia tăng rủi ro phát triển bệnh thiếu oxy máu. Thiếu oxy máu là một tình trạng bệnh khi mà lượng oxy không đủ để cung cấp cho các tế bào và mô trong cơ thể. Tình trạng bệnh này vẫn có thể xảy ra khi dòng chảy của máu trong tình trạng bình thường.

Oxy đóng vai trò cực kỳ quan trọng đối với các tế bào và mô của cơ thể. Cách duy nhất để cơ thể bạn nhận được oxy là thông qua phổi. Bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính gây ra sự viêm nhiễm và sưng tấy tại các đường lưu thông khí trong cơ thể. Nó cũng phá hủy các mô phổi được gọi là phế nang. Bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính cũng hạn chế sự lưu thông của oxy.

Các triệu chứng của thiếu oxy máu gồm:

• Thở gấp khi nghỉ ngơi
• Thở gấp nhiều sau khi hoạt động thể chất
• Giảm khả năng hoạt động thể chất
• Nghẹt thở khi ngủ dậy
• Thở khò khè
• Ho dai dẳng
• Da chuyển màu hơi tái

Bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính là một tình trạng bệnh lý mãn tính, vì vậy bạn có thể phải chịu đựng các triệu chứng một cách liên tục. Nếu bạn nhận thấy bất kỳ các triệu chứng nào như trên, hãy tìm kiếm hỗ trợ y tế ngay lập tức.

Khi bạn có cảm giác rằng sức khỏe thường nhật của mình đang bị thay đổi hoặc các triệu chứng dần trở nên tệ hơn, bạn nên gọi 115 hoặc các dịch vụ khẩn cấp gần nơi lưu trú, hoặc đến phòng khám cấp cứu tại bệnh viện. Điều này cực kỳ quan trọng nếu các triệu chứng đi kèm với cơn đau ngực, mệt mỏi, hoặc đờ đẫn.

Thiếu oxy máu do tắc nghẽn phổi mãn tính khiến cho việc thở trở nên khó nhọc, và nó còn ảnh hưởng nhiều đến cơ thể hơn chỉ là phổi.

Khi bạn không thể nhận được đầy đủ lượng oxy, máu sẽ bị mất đi các thành phần quan trọng. Oxy rất cần thiết cho cơ thể để duy trì các chức năng cơ bản. Ví dụ, thiếu oxy máu sẽ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe tim mạch và trí não.

• Tăng CO2 máu

Thiếu oxy máu còn có thể dẫn đến tình trạng tăng CO2 máu, điều này xảy ra khi phổi giữ lại quá nhiều CO2 dẫn đến khó thở.

Không có không khí vào phổi thì bạn sẽ không có khả năng thở khí ra. Điều này làm tăng lượng CO2 trong máu, và có thể gây nguy hiểm đến tính mạng. Sự mất cân bằng giữa oxy và CO2 trong cơ thể góp phần trong tiến triển của bệnh tắc nghẽn phổi mãn tính.

• Các biến chứng khác

Thiếu oxy máu do bệnh tắc nghẽn phổi mãn tính khi không được điều trị còn có thể dẫn đến:

• Trầm cảm và các các chứng rối loạn tâm trạng khác
• Mệt mỏi
• Đau đầu
• Đờ đẫn
• Cao huyết áp
• Nhịp tim tăng nhanh
• Suy tim
• Hội chứng suy hô hấp cấp tiến triển
• Bệnh đa hồng cầu thứ phát, xuất hiện khi số lượng hồng cầu gia tăng bất thường.

3.1 Liệu pháp oxy

Cải thiện bệnh thiếu oxy máu bằng cách làm gia tăng lượng oxy mà cơ thể tiêu thụ. Một phương pháp phổ biến để cung cấp nhiều oxy hơn cho cơ thể chính là liệu pháp oxy. Liệu pháp này còn thường được gọi là bổ sung hay truyền oxy. Được tiến hành bằng cách sử dụng một thiết bị máy để cung cấp oxy đến phổi người bệnh. Bổ sung oxy sẽ làm giảm sự thở gấp, làm gia tăng lượng oxy trong máu và giúp giảm bớt khối lượng công việc mà tim và phổi cần phải làm. Nó cũng giúp làm thuyên giảm nồng độ CO2 trong máu. Trước khi tiến hành liệu pháp cung cấp oxy, bác sĩ sẽ cho bệnh nhân xét nghiệm để đo lường nồng độ oxy máu.

3.2 Các bình chứa oxy

Liệu pháp oxy sử dụng một loại khí oxi đã được nén. Lượng khí oxy được nén vào một bình chứa có thể di chuyển được. Lượng oxy từ bình chứa sẽ được đưa đến bệnh nhân thông qua các ống nối với mũi, mặt nạ hoặc loại ống được cấy vào khí quản. Một đồng hồ đo trên bình chứa sẽ theo dõi lượng oxy mà bạn nhận được.

3.3 Máy tạo oxy

Liệu pháp oxy còn khả dụng ở dạng máy tập trung khí oxy. Một máy tạo oxy lấy không khí từ ngoài môi trường, lọc bỏ các loại khí khác và tích trữ khí oxy cho việc sử dụng. Không giống với loại oxy được nén lại, người bệnh sẽ không cần phải sử dụng đến các bình chứa oxy từ trước.

Máy tạo oxy hữu dụng với những bệnh nhân cần liệu pháp oxy mọi lúc. Nhưng những máy tạo oxy cần phải có nguồn điện để hoạt động, vì thế chúng có thể không đa năng bằng các bình khí oxy nén.

3.4 Oxy lỏng

Một sự lựa chọn khác là oxy dạng lỏng. Oxy dạng lỏng sẽ chuyển hóa thành dạng khí khi nó rời khỏi vật chứa.

Dù oxy dạng lỏng có thể chiếm diện tích nhỏ hơn so với oxy dạng nén, nó vẫn có thể bị bay hơi. Điều này có nghĩa rằng việc cung cấp oxy dạng lỏng cho người bệnh sẽ không dài lâu bằng các dạng khác.

3.5 Các loại thuốc

Bên cạnh các cách điều trị bằng oxy đối với căn bệnh thiếu oxy máu, và các thuốc thông thường cho bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, bạn cũng cần phải sử dụng thuốc cho các vấn đề về hô hấp gây ra bởi các tình trạng khác. Các thuốc này gồm:

• Thuốc huyết áp giúp làm giảm sưng
• Thuốc tim mạch để kiểm soát suy tim
• Thuốc tim mạch để kiểm soát đau ngực
• Thuốc kiểm soát chứng khó tiêu hoặc trào ngược dạ dày thực quản
• Thuốc chống dị ứng

Bên cạnh việc điều trị y tế, việc tránh xa khỏi các tác nhân kích hoạt bệnh từ môi trường cũng rất quan trọng, các tác nhân này gồm:

• Hút thuốc
• Hút thuốc thụ động
• Ô nhiễm không khí
• Hóa chất hoặc bụi bẩn trong không khí

Bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính không thể chữa khỏi được. Tuy nhiên, việc điều trị tình trạng bệnh này để ngăn chặn các biến chứng kéo theo rất quan trọng. Một trong những những biến chứng có thể xảy ra là suy hô hấp, một nguyên nhân thông thường gây tử vong của bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính.

Nếu bạn mắc thiếu oxy máu do bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, bạn sẽ cần phải điều trị lâu dài để ngăn các biến chứng của việc thiếu oxy. Điều trị sự thiếu oxy sẽ giúp bạn dễ thở hơn và cho phép bạn làm các công việc hằng ngày. Liệu pháp oxy còn có thể giúp bạn ngủ ngon hơn vào ban đêm.

Nguồn tham khảo: Healthline.com

XEM THÊM

• Kỳ 1: Bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính có phải là hen suyễn do thuốc lá?
• Bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD) ảnh hưởng đến tim thế nào?
• Triệu chứng và cách chữa bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính
• Hướng dẫn chẩn đoán bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính