Siêu âm Doppler màu đánh giá van tim nhân tạo

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ Chẩn đoán hình ảnh, Khoa Chẩn đoán hình ảnh - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park.

Khi bị bệnh van tim, người bệnh cần được thay van tim nhân tạo. Van nhân tạo cần có đặc điểm gần giống với van tim bình thường để thuận lợi cho việc đặt vào tim. Có 2 nhóm lớn van tim nhân tạo, mỗi loại van có độ bền và đặc điểm khác nhau như sau:

• Van cơ học: Gồm van đĩa 1 cánh và van đĩa 2 cánh. Van đĩa 1 cánh gồm một vòng van bằng kim loại gắn với một cánh đĩa bằng pyrolytic carbon di động tự do một góc 60-85 độ xung quanh một trục, tạo thành hai lỗ lớn để giúp cho máu lưu thông. Van đĩa 2 cánh gồm 2 cánh đĩa bán nguyệt di động tự do một góc 75-90 độ ở 2 bên và tạo thành 1 diện chữ nhật và 2 lỗ lớn 2 bên cho máu lưu thông khi van mở.
• Van sinh học: Van sinh học được tạo ra từ các mô động vật như bò, lợn, ngựa hoặc từ van của những người hiến tạng, sử dụng được 10 - 15 năm hoặc ngắn hơn. Van sinh học gồm van có giá đỡ, van không có giá đỡ và van được đặt qua da

Siêu âm Doppler tim là phương pháp rất quan trọng. Qua phương pháp siêu âm này, bác sĩ sẽ đánh giá được những thông tin về hẹp hay hở van tim, đánh giá các tổn thương phối hợp, chức năng của tim, áp lực động mạch phổi...

Do vậy, siêu âm Doppler tim rất quan trọng đối với người thay van tim nhân tạo. Khi siêu âm tim sau thay van tim để đánh giá hoạt động của van nhân tạo, cần nắm rõ các thông số như sau:

• Thông tin lâm sàng: Thời gian người bệnh được phẫu thuật thay van; loại van và kích thước van được thay; chiều cao, cân nặng, chỉ số BSA; các triệu chứng lâm sàng và huyết áp, nhịp tim
• Hình ảnh siêu âm van tim nhân tạo: Khi siêu âm tim sau thay van tim cần nắm bắt được vận động các lá van; hình ảnh các nốt Canxi hóa, các đám đậm âm, sùi xuất hiện trên bề mặt van nhân tạo cũng như các tổ chức khác trên van.

Bên cạnh đó, nguyên lý chung khi siêu âm van tim nhân tạo để đánh giá hoạt động của van như sau:

• Đối với siêu âm tim qua thành ngực: Diện tích lỗ van và các dòng hở; quan sát sơ bộ hoạt động của van; đánh giá nhanh và chính xác vận tốc dòng chảy qua van.
• Đối với siêu âm tim qua thực quản: Đánh giá chính xác hơn về hình thái, cấu trúc, hoạt động của van, tuy nhiên việc ước tính vận tốc qua van có thể không chính xác.
• Giảm âm dội và bóng cản, nhìn rõ hơn các thành phần nhân tạo của van , nhưng lại khó quan sát các cấu trúc bình thường của tim. Vì vậy, ban đầu nên để ở chế độ bình thường, sau đó giảm gain để quan sát các thành phần của van tim nhân tạo.

Sau thay van tim nhân tạo, người bệnh cần thăm khám định kỳ, dùng thuốc theo sự chỉ định của bác sĩ. Trường hợp có dấu hiệu bất thường cần tái khám để được xử trí kịp thời.

Sử dụng kỹ thuật siêu âm tim Doppler là cách giúp phát hiện và chẩn đoán một số bệnh lý tim mạch nhanh chóng, hiệu quả.