Một số lát cắt thường dùng trong siêu âm tim thực quản

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ Chẩn đoán hình ảnh, Khoa Chẩn đoán hình ảnh - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park.

Phương pháp siêu âm tim qua thực quản không những thu về hình ảnh cụ thể mà còn chi tiết rất nhiều. Từ các chi tiết nhỏ, bác sĩ có thể kết luận về các vấn đề cần điều trị.

Siêu âm tim là một thăm dò chẩn đoán, phương pháp này sử dụng sóng siêu âm tần số cao để thu được những hình ảnh động về tim và cấu trúc liên quan đến tim. Tùy theo thể trạng và diễn biến bệnh lý của người bệnh mà bác sĩ sẽ chỉ định biện pháp siêu âm tim thích hợp nhất.

Siêu âm tim qua thực quản là phương pháp sử dụng sóng siêu âm và đầu dò để đưa qua đường miệng vào trong thực quản nhằm phát hiện các bệnh lý về tim mạch, vì thực quản và buồng tim có cấu tạo nằm cạnh nhau nên khi tiếp xúc với thực quản thì đã tiến đến vị trí đặc biệt gần với trái tim.

Sóng siêu âm sẽ phát ra chạm đến buồng tim rồi phản xạ lại để bác sĩ thu về hình ảnh bộ phận bên trong của tim. Với phương pháp này, sóng siêu âm sẽ không gây ảnh hưởng đến sức khỏe của người bệnh mà còn thu được hình ảnh chi tiết nhất so với các phương pháp siêu âm từ bên ngoài như siêu âm qua thành ngực.

Phương pháp siêu âm tim qua thực quản không những thu về hình ảnh cụ thể mà còn chi tiết rất nhiều. Từ các chi tiết nhỏ, bác sĩ có thể kết luận về các vấn đề cần điều trị. Phương pháp siêu âm tim qua thực quản nên thực hiện khi:

• Người bệnh không áp dụng được các phương pháp siêu âm tim thông thường hoặc kết quả siêu âm không cụ thể.
• Người có thành ngực dày do cơ địa hoặc thừa cân, béo phì.
• Siêu âm tim qua thực quản khi người bệnh đang phải sử dụng các dạng băng vết thương, băng chuyên khoa để điều trị bệnh lý.
• Chỉ định siêu âm tim qua thực quản khi người bệnh vừa thực hiện các phẫu thuật liên quan trực tiếp đến tim.
• Khi người bệnh bị chứng nhiễm khuẩn màng hay tràn dịch màng tim thì phải thực hiện phương pháp siêu âm tim qua thực quản, sau đó mới thực hiện các chỉ định dành cho quá trình điều trị hồi phục.

Khi siêu âm thực quản, một số lát cắt thường được bác sĩ dùng bao gồm:

• Mặt cắt buồng nhận thất phải trục dài: Đâu là lát cắt siêu âm tim thực quản dùng khi siêu âm 2D, phổ Doppler màu van ba lá, Doppler liên tục qua van ba lá để đo vận tốc đỉnh qua phổ hở ba lá.
• Mặt cắt trục ngắn: Lát cắt này thường được sử dụng khi siêu âm 2D qua mức van hai lá, màu van động mạch chủ và màu van ba lá, Doppler màu van động mạch chủ, ngang thất mức ngang cột cơ và ngang van động mạch chủ, Doppler liên tục qua van ba lá. Mặt cắt trục ngắn để đo vận tốc tối đa qua phổ hở van ba lá.
• Mặt cắt 2 buồng từ mỏm: Sử dụng khi phổ Doppler màu van hai lá, siêu âm 2D.
• Mặt cắt 3 buồng từ mỏm: Sử dụng khi siêu âm 2D, phổ Doppler màu van hai lá, phổ Doppler liên tục qua van động mạch chủ, phổ Doppler xung qua van động mạch chủ và phổ màu van động mạch chủ. Mặt cắt 3 buồng từ mỏm dùng để đo chênh áp qua van động mạch chủ, VTI đường ra thất trái.
• Mặt cắt 4 buồng từ mỏm: Khi siêu âm 2D, phổ Doppler liên tục qua van hai lá và van ba lá, phổ Doppler màu qua van hai lá và ba lá. Mặt cắt 4 buồng từ mỏm để đo chênh áp trung bình qua van hai lá, vận tốc tối đa dòng hở van ba lá.
• Mặt cắt 5 buồng từ mỏm: Lát cắt siêu âm tim thực quản này sử dụng khi siêu âm 2D, phổ Doppler xung qua đường ra thất trái, phổ Doppler màu van động mạch chủ và phổ Doppler liên tục qua van động mạch chủ. Mặt cắt 5 buồng từ mỏm để đo chênh áp qua van động mạch chủ, VTI đường ra thất trái.
• Trục dài cạnh ức: Lát cắt này thường được sử dụng khi siêu âm 2D, siêu âm Doppler màu VHL, van động mạch chủ. Đồng thời để đo các thông số như đường ra thất trái, đường kính thất trái cuối tâm trương, độ dày của vách liên thất hay độ dày thành sau thất trái và dùng để đo đường kính xoang Valsalva.
• Mặt cắt dưới sườn: Khi siêu âm 2D, đo đường kính tĩnh mạch chủ dưới, độ xẹp tĩnh mạch chủ dưới theo hô hấp thì sử dụng mặt cắt dưới sườn.
• Mặt cắt trên hõm ức: Dùng khi siêu âm 2D quai động mạch chủ.

Khi siêu âm tim qua thực quản, người bệnh cần lưu ý một số điều như sau:

• Trước khi siêu âm thực quản, người bệnh cần: Nhịn ăn uống trong vòng 6 tiếng trước khi siêu âm; uống thuốc với một ngụm nước rất nhỏ; tháo răng giả, rồi nằm nghiêng bên trái. Sau khi được gây tê, há miệng to và cắn vào hàm nhựa để bảo vệ răng và ống sonde.
• Sau khi siêu âm: Người bệnh có thể ăn, uống sớm nhất 1 giờ sau siêu âm. Vì an thần còn tác dụng nên không được uống rượu sau khi thực hiện thủ thuật 1-2 ngày. Thuốc gây tê sẽ kéo dài hết thời gian này.

Tóm lại, kỹ thuật siêu âm qua thực quản góp phần nâng cao hiệu quả điều trị những bệnh lý tim mạch phức tạp. Hơn nữa, siêu âm tim qua thực quản không gây ra cảm giác đau đớn và khó chịu cho người bệnh, do đó bạn có thể hoàn toàn yên tâm thực hiện liệu pháp siêu âm tim mạch này tại những bệnh viện uy tín trên toàn quốc.