Căng thẳng và lo âu: Nguyên nhân và cách quản lý

Lo âu và căng thẳng là tình trạng phổ biến, diễn ra ở hầu hết dân số trên thế giới. Những cảm giác này giúp con người xử lý những tình huống, đối phó với nguy hiểm, hoàn thành công việc và nhiệm vụ hằng ngày. Tuy nhiên, khi lo âu và căng thẳng diễn ra quá thường xuyên, ở mức độ dày đặc khó kiểm soát, tình trạng này gây có thể gây ra các vấn đề tâm lý, ảnh hưởng đến sức khỏe tâm thần và cả thể chất của nhiều người.

1. Lo âu, căng thẳng là gì ?

Hầu hết mọi người đều trải qua cảm giác căng thẳng và lo lắng theo thời gian. Căng thẳng xảy ra khi bất kỳ nhu cầu nào được đặt lên não hoặc cơ thể của bạn. Cảm giác căng thẳng có thể được kích hoạt bởi một sự kiện khiến bạn cảm thấy thất vọng hoặc lo lắng. Lo âu là một cảm giác sợ hãi, lo lắng hoặc không thoải mái, có thể xảy ra ở những người không thể xác định các yếu tố gây căng thẳng trong cuộc sống của họ.

Căng thẳng và lo lắng không phải lúc nào cũng mang ý nghĩa tiêu cực. Những cảm giác này có thể giúp bạn vượt qua các thử thách trong cuộc sống hoặc các tình huống nguy hiểm. Ví dụ về những trường hợp gây ra căng thẳng và lo lắng hàng ngày bao gồm lo lắng để tìm kiếm một công việc, cảm thấy lo lắng trước một bài kiểm tra lớn hoặc bối rối trong một số tình huống xã hội. Đối với nhiều người, cảm giác căng thẳng và lo lắng chính là động lực để họ hoàn thành công việc. Tuy nhiên, nếu căng thẳng và lo lắng bắt đầu can thiệp vào cuộc sống hàng ngày của bạn, đây có thể là dấu hiệu bệnh lý và các vấn đề nghiêm trọng hơn.

2. Nhận biết căng thẳng và lo âu

Cảm giác căng thẳng và lo âu có thể gây ra các triệu chứng cả về thể chất và tâm lý. Mọi người trải qua căng thẳng và lo lắng theo nhiều cách khác nhau. Các triệu chứng thường gặp bao gồm:

  • Đau bụng
Đau bụng
Căng thẳng và lo âu có thể khiến người bệnh đau bụng

  • Căng cơ
  • Đau đầu
  • Thở nhanh
  • Tim đập nhanh
  • Đổ mồ hôi
  • Run rẩy
  • Chóng mặt
  • Đi tiểu thường xuyên
  • Thay đổi khẩu vị
  • Khó ngủ
  • Tiêu chảy
  • Mệt mỏi

Ngoài các triệu chứng thể chất, căng thẳng và lo lắng có thể gây ra các triệu chứng về tinh thần hoặc cảm xúc bao gồm:

  • Cảm giác gần với cái chết
  • Hoảng loạn hoặc lo lắng, đặc biệt là trong các tình huống xã hội
  • Khó tập trung
  • Giận dữ phi lý
  • Bồn chồn

Những người bị căng thẳng và lo lắng trong thời gian dài có thể gặp các triệu chứng tiêu cực đến sức khỏe. Họ có nhiều khả năng phát triển bệnh tim, huyết áp cao, tiểu đường và thậm chí có thể bị trầm cảm và rối loạn hoảng sợ.

bệnh trầm cảm ở người lớn tuổi
Căng thẳng và lo lắng trong thời gian dài có thể tiến triển thành trầm cảm

3. Nguyên nhân

3.1 Những nguyên nhân thường thấy

  • Thay đổi chỗ ở, di chuyển địa lý
  • Bắt đầu đi học trường mới hoặc công việc mới
  • Bị bệnh hoặc bị thương
  • Có một người bạn hoặc thành viên gia đình bị ốm hoặc bị thương
  • Sự qua đời của một thành viên gia đình hoặc bạn bè
  • Kết hôn
  • Mang thai, sinh con
  • Chia tay một mối quan hệ

Video đề xuất:

Trầm cảm ở phụ nữ sau sinh có chữa được không?

3.2 Thuốc và chất kích thích

Thuốc có chứa chất kích thích có thể làm cho các triệu chứng căng thẳng và lo lắng trở nên tồi tệ hơn. Sử dụng thường xuyên caffeine, các loại chất kích thích bất hợp pháp như ma túy hoặc thậm chí rượu cũng có thể làm cho các triệu chứng tồi tệ hơn.

Ngoài ra, một số thuốc kê đơn có thể làm cho các triệu chứng căng thẳng và lo âu tồi tệ hơn bao gồm:

3.3 Bệnh trầm cảm và các bệnh rối loạn tâm lý

Ước tính có khoảng 40 triệu người Mỹ mắc một số loại rối loạn lo âu.

Những người mắc các rối loạn này có thể cảm thấy lo lắng và căng thẳng hàng ngày trong thời gian dài. Những rối loạn này bao gồm:

  • Rối loạn lo âu tổng quát (GAD): là một rối loạn lo âu phổ biến, đặc trưng bởi cảm giác lo lắng không thể kiểm soát. Đôi khi người mắc lo lắng về những điều tồi tệ xảy ra với họ hoặc người thân của họ, và đôi khi không xác định được bất lý do gây lo lắng là gì.
  • Rối loạn hoảng sợ: là một tình trạng gây ra các cơn hoảng loạn, sợ hãi kèm theo tình trạng nhịp tim đập nhanh, và khó thở, sợ hãi với những gì đang và có thể xảy ra.
Tâm thần phân liệt
Người mắc rối loạn hoảng sợ có thể cảm thấy lo lắng và căng thẳng hàng ngày

  • Rối loạn căng thẳng sau chấn thương (PTSD): là một tình trạng gây ra lo lắng do hồi tưởng đến một trải nghiệm chấn thương.
  • Rối loạn ám ảnh xã hội: là một tình trạng gây ra cảm giác lo lắng dữ dội trong các tình huống yêu cầu tương tác với người khác.
  • Rối loạn ám ảnh cưỡng chế: là một tình trạng gây ra những suy nghĩ lặp đi lặp lại và bắt buộc phải hoàn thành một số hành động nghi lễ nhất định.

Ngoài ra, nếu bạn có suy nghĩ về việc làm hại bản thân hoặc người khác, bạn nên tìm kiếm sự trợ giúp từ các chuyên gia y tế trong thời gian sớm nhất. Cảm giác căng thẳng và lo lắng là tình trạng có thể điều trị. Hiện nay y khoa đã hỗ trợ nhiều nguồn lực, chiến lược và phương pháp điều trị có thể giúp ích đối với bệnh nhân mắng chứng căng thẳng và lo âu nghiêm trọng.

4. Cách quản lý căng thẳng và lo âu

Đối với những người trải qua cảm giác căng thẳng và lo lắng đơn thuần, có một số phương pháp thay đổi lối sống có thể giúp giảm bớt các triệu chứng trên được đưa ra. Những kỹ thuật này cũng có thể được sử dụng cùng với phương pháp điều trị các chứng rối loạn tâm lý khác nhau.

  • Ăn chế độ ăn uống cân bằng, lành mạnh
  • Hạn chế tiêu thụ caffeine và rượu
  • Ngủ đủ giấc
  • Tập thể dục thường xuyên
Tập thể dục giúp ngăn ngừa phồng động mạch chủ hiệu quả
Tập thể dục thường xuyên để giảm bớt các triệu chứng của căng thẳng và lo âu

  • Thiền
  • Sắp xếp thời gian thực hiện sở thích
  • Ghi nhật ký về cảm xúc của bản thân
  • Tập thở sâu
  • Tìm hiểu các yếu tố gây ra căng thẳng
  • Nói chuyện với một người bạn

Việc sử dụng rượu hoặc các chất kích thích khác để ngăn ngừa cảm giác căng thẳng và lo lắng tạm thời không được khuyến khích. Thói quen này có thể dẫn đến tình trạng nghiện rượu hoặc lạm dụng chất kích thích trong thời gian dài. Đồng thời không những không có tác dụng giúp điều trị căng thẳng mà còn có thể khiến tình trạng trở nên xấu đi.

Có nhiều cách để tìm cách điều trị căng thẳng và lo lắng. Nếu bạn cảm thấy như bạn không có khả năng đối phó với chứng căng thẳng và lo lắng, các chuyên gia y tế có thể giúp bạn vượt qua vấn đề trên. Vì vậy, nhận biết dấu hiệu của chứng lo lắng và căng thẳng là vô cùng quan trọng. Đồng thời bạn nên lắng nghe cơ thể và cảm xúc của bản thân để biết khi nào là thời điểm cần thiết để tìm đến sự trợ giúp của các chuyên gia y tế.

Điều trị giảm căng thẳng và lo âu ở đâu?

Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.

Bài viết này được viết cho người đọc tại Sài Gòn, Hà Nội, Hồ Chí Minh, Phú Quốc, Nha Trang, Hạ Long, Hải Phòng, Đà Nẵng.

93K

Dịch vụ từ Vinmec

Bài viết liên quan