Các phương pháp trị liệu tâm lý bằng hội hoạ

Bài viết bởi Chuyên viên mỹ thuật Đào Thị Đan Phương - Đơn nguyên Phòng khám Y học tái tạo và tâm lý giáo dục - Trung tâm Y học tái tạo và trị liệu tế bào tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City.

Ngày nay trong trị liệu tâm lý, các nhà tâm lý sử dụng rất nhiều liệu pháp khác nhau để kết hợp trị liệu cho thân chủ của mình. Trong đó, hội hoạ là một trong những liệu pháp tích cực giúp nhà tâm lý nắm bắt được cảm xúc, suy nghĩ của thân chủ, giúp học có những trải nghiệm và lấy lại cân bằng trong cuộc sống.

Chúng ta có thể hiểu hội hoạ là vẽ tranh, thuộc một phần của ngành mỹ thuật. Công cụ của hội hoạ là đường nét, hình khối, màu sắc, không gian, thời gian và sự chuyển động. Theo đó, ý tưởng, cảm xúc của họa sĩ được thể hiện thông qua sự sắp xếp các thành phần đó trên bức tranh. Mục đích của phương thức này là giúp mọi người khám phá bản thân, thể hiện lăng kính của cá nhân và cải thiện sức khỏe tinh thần, tăng cảm xúc tích cực.

Nghệ thuật trị liệu tâm lý giúp xử lý cảm xúc, củng cố bản sắc và đánh lạc hướng khỏi sự lo lắng. Trong bối cảnh lâm sàng, liệu pháp nghệ thuật có thể làm giảm các triệu chứng chấn thương, trầm cảm và rối loạn nhân cách. Bên cạnh đó, trị liệu tâm lý còn đẩy nhận thức và điều tiết cảm xúc, củng cố ý thức về bản thân và xây dựng các kỹ năng xử lý tình huống. Tạo điều kiện cho việc xử lý cảm xúc và nâng cao giá trị bản thân, cũng như giảm bớt lo lắng và buồn chán.

Bạn có thể thực hiện trị liệu tâm lý bằng hội hoạ để hiểu và thể hiện cảm xúc tiêu cực hoặc coi đó là một kỳ nghỉ yên bình khỏi những lo lắng của bạn.

Tuỳ thuộc vào từng hoàn cảnh, môi trường và dụng cụ mà bạn đang có. Hãy chọn cho mình một trong những dạng bài tập mà bạn cảm thấy phù hợp với mình nhất.

• Dụng cụ: bút chì, bút màu sáp, bút bi, giấy trắng, tranh tĩnh vật đơn giản
• Cách vẽ: Bạn có thể chọn cho mình một trong 3 loại bút trên, sau đó chọn cho mình một bức tranh tĩnh vật hoặc bất kỳ một bức tranh đơn giản nào mà bạn thích. Hoặc đơn giản chỉ cần vẽ hình khối nếu như bạn không biết vẽ. Tiếp đến, bạn hãy cầm bút vẽ nhẹ hình mà bạn thích, sau đó chấm liên tục theo hình vẽ. Các chấm có sự liên kết với nhau, tập trung tâm trí vào những điểm chấm, cũng như lực của cánh tay khi chấm để tạo độ đậm nhạt cho nét chấm. Khoảng cách của các chấm liên tục và dày đặc sẽ tạo ra điểm tối, còn các nét chấm xa nhau, nhẹ dần sẽ tạo ra điểm sáng cho hình ảnh mà bạn vẽ. Bạn tập trung tâm trí vào các lần chấm cho đến khi kết thúc bài vẽ của mình.

Với nguyên liệu là những đường nét và màu sắc tối giản, tranh doodle mang lối miêu tả nhân vật dễ thương, được vẽ cách điệu ngẫu hứng hoặc các hoa văn, con chữ. Với doodle art bạn chỉ cần dùng bút bi, bút chì hoặc phấn bảng, vẽ trên bảng, trên sổ hoặc thậm chí trên giấy ăn, vẽ bất cứ thứ gì để tạo nên một tác phẩm. Như cái nhìn của trẻ nhỏ kết hợp với lời minh họa dí dỏm khiến bức tranh toát lên sự vui tươi và hài hước.

• Dụng cụ: Bút chì hoặc bút bi, màu, giấy
• Cách vẽ: Bạn chọn cho mình một chủ đề hoặc một hình ảnh, nhân vật hoặc bất cứ điều gì mà bạn yêu thích. Vẽ lại hình ảnh một cách đơn giản và nguệch ngoạc với chủ đề vui nhộn, dí dỏm nhất có thể. Sáng tạo thêm lời minh hoạ đi kèm và tô màu kết thúc bức tranh.

Cuốn sách tô màu dành cho người lớn phù hợp cho những ai muốn bản thân mình được cuốn vào một dòng chảy màu sắc nào đó, để tạm quên những sầu não, phiền muộn, stress trong cuộc sống. Đây cũng là cách trị liệu tâm lý bằng hội hoạ được rất nhiều người áp dụng.

Trên đây là một số phương pháp hội hoạ có thể giúp bạn chữa lành vết thương tâm lý, cải thiện sức khỏe tinh thần. Từ đó, bạn sẽ thấy hội hoạ là một người bạn cần thiết cho cuộc sống tinh thần của chúng ta.