Các loại mất trí nhớ thường gặp

Mất trí nhớ không phải là một bệnh, mà là một hội chứng với các triệu chứng tương tự như một số bệnh về não. Có nhiều loại mất trí nhớ khác nhau và phương pháp điều trị cũng sẽ phụ thuộc vào từng loại mà một người mắc phải.

Các chuyên gia cho rằng khoảng 60 - 80% những người bị mất trí nhớ là do mắc phải căn bệnh này.

Người mắc bệnh Alzheimer sẽ có các triệu chứng giống như mất trí nhớ. Các triệu chứng ban đầu thường nhẹ nhưng dần trở nên tồi tệ hơn sau vài năm. Bạn bè hoặc người thân của bạn nếu mắc bệnh có thể:

• Bối rối khi được hỏi về những sự kiện quá khứ, hoặc liên quan đến ngày / tháng / năm;
• Gặp vấn đề khi nói hoặc viết;
• Đánh mất đồ vật và không thể quay lại để tìm ra chúng;
• Khó đưa ra nhận định, ý kiến;
• Thay đổi tâm trạng và tính cách.

Sa sút trí tuệ não mạch là tình trạng hư hại các mạch máu trong não bộ, gây suy giảm nhận thức. Tình trạng này có thể là do một lần đột quỵ nặng gây ra hoặc nhiều lần đột quỵ “thầm lặng” xảy ra theo thời gian mà chính người bệnh cũng không hề biết.

Các triệu chứng sẽ phụ thuộc vào phần trong não của người bệnh bị ảnh hưởng bởi đột quỵ. Trong khi bệnh Alzheimer thường bắt đầu với các vấn đề về trí nhớ, chứng sa sút trí tuệ não mạch lại bắt đầu bằng khả năng phán đoán kém hoặc gặp rắc rối khi lập kế hoạch, tổ chức và đưa ra quyết định.

Các triệu chứng khác có thể bao gồm:

• Vấn đề về trí nhớ làm gián đoạn cuộc sống hàng ngày;
• Gặp trở ngại khi nói hoặc hiểu lời nói;
• Không nhận ra những nơi và âm thanh quen thuộc;
• Dễ bị bối rối hoặc kích động;
• Thay đổi tính cách và tâm trạng;
• Khó khăn khi đi bộ và bị ngã thường xuyên;

Thể dạng Lewy là các tảng chất protein siêu nhỏ hình thành trong não của một số người. Lewy là tên của nhà khoa học đã phát hiện ra loại chất bất thường phát triển bên trong các tế bào thần kinh này.

Các triệu chứng bao gồm:

• Gặp vấn đề khi suy xét, đưa ra quyết định hoặc khó tập trung;
• Trí nhớ không còn minh mẫn;
• Thỉnh thoảng nhìn thấy ảo giác thị giác;
• Buồn ngủ bất thường trong ngày;
• Đôi lúc ngây người ra hoặc nhìn chằm chằm vào khoảng không;
• Cử động bị trở ngại, run rẩy, chậm chạp và đi lại khó khăn;
• Kém điều khiển hành động thể chất, như nói chuyện, đi bộ và đá chân.

Những người mắc chứng rối loạn hệ thần kinh do bệnh Parkinson có thể bị mất trí nhớ trong khoảng 50 - 80% thời gian sống. Trung bình, các triệu chứng sa sút trí tuệ sẽ phát triển sau khoảng 10 năm kể từ lần đầu xuất hiện các triệu chứng của bệnh Parkinson. Loại mất trí nhớ này rất giống với DLB, bao gồm cả những triệu chứng lẫn tình trạng cơ thể có dấu hiệu của Lewy trong não.

Đây là sự kết hợp của hai loại mất trí nhớ, phổ biến nhất là giữa bệnh Alzheimer và chứng sa sút trí tuệ não mạch.

Nguyên nhân của chứng sa sút trí tuệ trán - thái dương là do tổn thương tế bào ở thùy trán thái dương - vùng não kiểm soát việc lập kế hoạch, phán đoán, cảm xúc, lời nói và cử động.

Người bị FTD có thể đối mặt với những triệu chứng như:

• Thay đổi tính cách và hành vi;
• Đột nhiên thiếu kiểm soát trong các tình huống cá nhân và xã hội;
• Gặp vấn đề với việc lựa chọn từ ngữ thích hợp khi nói;
• Khó khăn khi cử động, chẳng hạn như run rẩy, mất thăng bằng và co thắt cơ bắp không chủ ý (tương tự như chuột rút).

Đây là một dạng rối loạn não gây ra bởi khiếm khuyết di truyền giữa các thành viên trong gia đình. Một người có thể mang gen gây bệnh Huntington khi vừa sinh ra, nhưng các triệu chứng thường sẽ không xuất hiện cho đến những năm 30 - 50 tuổi.

Những người mắc bệnh Huntington có một số triệu chứng tương tự như các dạng sa sút trí tuệ khác, bao gồm gặp vấn đề với:

• Suy nghĩ và lý luận;
• Ký ức;
• Phán quyết;
• Lập kế hoạch và tổ chức;
• Sự tập trung.

Đây là một tình trạng hiếm gặp, trong đó các thể đạm độc khiến protein bình thường trong não bắt đầu gấp thành hình dạng bất thường. Quá trình này dẫn đến hậu quả là mất trí nhớ xảy ra đột ngột và nhanh chóng, ngày càng trở nên nghiêm trọng hơn.

Các triệu chứng có thể gặp bao gồm:

• Có vấn đề về trí nhớ và sự tập trung;
• Khả năng đưa ra nhận định kém;
• Thường xuyên bị nhầm lẫn;
• Thay đổi tâm trạng nhanh chóng;
• Phiền muộn, buồn rầu;
• Rối loạn giấc ngủ;
• Co giật hoặc bóp thắt cơ;
• Khó đi.

Loại mất trí nhớ này là do sự tích tụ chất lỏng trong não. Các triệu chứng bao gồm gặp khó khăn khi đi bộ, suy nghĩ và tập trung, cũng như thay đổi tính cách, hành vi. Một số triệu chứng có thể được điều trị bằng cách hút chất lỏng dư thừa từ não vào bụng thông qua một ống dài và mỏng, được gọi là shunt.

Rối loạn này được gây ra bởi sự thiếu hụt nghiêm trọng thiamine (vitamin B1) trong cơ thể, thường xảy ra ở những người nghiện rượu lâu dài. Triệu chứng sa sút trí tuệ phổ biến nhất của tình trạng này là vấn đề với bộ nhớ. Thông thường kỹ năng giải quyết vấn đề và tư duy của người bệnh sẽ không bị ảnh hưởng.

Nhìn chung, bệnh mất trí nhớ người già sẽ tiến triển xấu hơn theo thời gian và đôi khi trở thành mãn tính, ảnh hưởng đến suy nghĩ, hành vi và trí nhớ của người bệnh. Tuy nhiên một số loại thuốc có thể làm chậm quá trình sa sút trí tuệ và giúp giảm các triệu chứng, chẳng hạn như thay đổi hành vi. Có vài trường hợp người bị chẩn đoán mắc chứng mất trí nhớ cũng liên quan đến một số bệnh về não cần được theo dõi thêm.

Bài viết tham khảo nguồn: Webmd.com

XEM THÊM:

• Bạn biết gì về bệnh mất trí nhớ hoàn toàn thoáng qua?
• Các rối loạn thần kinh: Thách thức sức khỏe cộng đồng
• Giảm trí nhớ khi mang thai và sau sinh