Các đặc điểm bất thường khi siêu âm vú bạn nên biết

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Thạc sĩ, Bác sĩ Tôn Nữ Trà My - Khoa Chẩn đoán hình ảnh - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park.

Siêu âm vú là một kỹ thuật an toàn, hiệu quả, chi phí thấp, có thể thực hiện ở mọi đối tượng. Siêu âm vú giúp phát hiện sớm các đặc điểm bất thường của vú để điều trị kịp thời.

Siêu âm vú là kỹ thuật sử dụng sóng siêu âm để tái tạo hình ảnh về cấu trúc bên trong tuyến vú. Đây là một phương pháp an toàn, hiệu quả, chi phí thấp, không gây đau, không độc hại, có thể sử dụng cho mọi đối tượng từ người già đến trẻ em. Do có nhiều ưu điểm, nên siêu âm vú đang là phương pháp được sử dụng rất phổ biến, giúp phát hiện sớm các đặc điểm bất thường của vú.

Siêu âm vú nên được thực hiện định kỳ mỗi năm 1 lần, hoặc ngay khi cơ thể có các triệu chứng bất thường như:

• Ngực to bất thường, đau tức ngực
• Có cục u ở vú, núm vú bị tụt vào trong
• Vùng da quanh đầu núm vú thay đổi
• Xuất hiện hạch dưới nách

Mô vú gồm nhiều thành phần tạo nên như mô liên kết, mô mỡ, tuyến sữa, ống dẫn sữa. Ở những phụ nữ trẻ không cho con bú, cấu trúc nhu mô vú bình thường gồm các nhu mô sợi, không có hoặc có rất ít mỡ dưới da. Khi độ tuổi và số lần sinh nở tăng lên, lượng mỡ càng lắng đọng ở lớp mỡ dưới da và mỡ sau vú. Đây là hiện tượng bình thường của cơ thể.

Khi siêu âm vú, bác sĩ có thể phát hiện một số đặc điểm bất thường của vú như:

2.1. Nang vú (Breast cyst)

Nang vú là những túi chứa dịch lỏng trong vú, đây là nguyên nhân phổ biến nhất của các khối sờ thấy được ở vú ở phụ nữ độ tuổi 35-50. Phụ nữ có thể có một hoặc nhiều nang vú, ở một hoặc cả hai bên vú. Nguyên nhân gây nang vú là do sự tắc nghẽn ống thận tiểu thùy, do xơ hóa hoặc tăng sinh biểu mô nội ống.

Hình ảnh nang vú nhìn thấy trên siêu âm là một cấu trúc xác định rõ, hình bầu dục hoặc hình tròn, thành mỏng và cho sóng âm đi qua. Nang vú có thể là nang đơn giản hoặc nang phức tạp. Nang vú được đánh giá là phức tạp khi bác sĩ thấy có hồi âm lợn cợn hoặc mảnh vụn bên trong. Các hồi âm lợn cợn này có thể là các tinh thể canxi, tinh thể cholesterol, mủ, máu,...

2.2. Giãn ống dẫn sữa (Mammary duct ectasia)

Giãn ống dẫn sữa là một bệnh liên quan đến tuyến sữa chính của tuyến vú. Bệnh thường xuất hiện ở những phụ nữ độ tuổi 40-50, những người sinh nhiều con và cho con bú trong nhiều năm.

Dưới hình ảnh siêu âm vú, ống dẫn sữa giãn có thể biểu hiện dưới dạng một cấu trúc hình ống đơn chứa đầy dịch hoặc chứa các mảnh vụn cô đặc. Các mảnh vụn trong ống có thể biểu hiện dưới dạng tổn thương khu trú. Nếu các mảnh vỡ lấp đầy lòng, có thể bị nhầm lẫn với một khối đặc.

2.3. U xơ tuyến vú (Fibroadenoma)

U xơ tuyến vú là một dạng khối u lành tính ở vú.

U xơ tuyến vú thường gặp ở phụ nữ dưới 35 tuổi, nguyên nhân do sự rối loạn cân bằng các nội tiết tố estrogen và progesteron. Kích thước khối u thường dưới 5cm, có thể có nhiều khối u và xuất hiện ở cả hai bên vú.

Dưới hình ảnh siêu âm, u xơ tuyến vú biểu hiện dưới dạng khối đặc, thường là đồng nhất và giảm âm so với nhu mô vú. Đường kính ngang thường lớn hơn đường kính trước sau.

2.4. Áp xe mạn tính ở vú (Chronic abscess of the breast)

Áp xe mạn tính ở vú thường nằm ở vùng trung tâm hoặc dưới quầng vú. Người bệnh cảm thấy đau, sốt, mệt mỏi, xét nghiệm công thức máu sẽ có bạch hầu tăng. Dưới hình ảnh siêu âm vú, áp xe thường biểu hiện là cấu trúc có giới hạn rõ hoặc không rõ, chứa dịch lợn cợn hồi âm, có tăng âm phía sau kèm theo thâm nhiễm viêm tăng âm và tăng tưới máu lan tỏa mô vú xung quanh.

2.5. Bệnh lý thay đổi sợi bọc hay còn gọi là xơ nang tuyến vú (Fibrocystic changes)

Thay đổi sợi bọc hoặc xơ nang tuyến vú có thể có nhiều đặc điểm khác nhau phụ thuộc vào giai đoạn và mức độ thay đổi hình thái. Ở giai đoạn đầu của bệnh, siêu âm vú có thể thấy bình thường mặc dù có thể sờ thấy khối u ở vú khi thăm khám. Ở các giai đoạn tiếp theo, có thể thấy các vùng dày lên khu trú của nhu mô, có thể kèm theo các nang đơn lẻ hoặc chùm nang nhỏ.

2.6. Bướu mỡ (Lipoma)

Bướu mỡ là một khối u ở vú mềm có thể bị biến dạng khi đè ép đầu dò, phát triển chậm. Bướu mỡ là một khối u được xác định rõ, dưới hình ảnh siêu âm, khối u có vỏ bao, cấu trúc hồi âm giống mô mỡ.

2.7. Bướu diệp thể (phyllodes)

Bướu diệp thể là một dạng khối u ở vú diễn tiến chậm, đa số lành tính dù kích thước thường lớn, có thể chiếm toàn bộ tuyến vú. Hình ảnh siêu âm thường biểu hiện khối có giới hạn rõ, hồi âm không đồng nhất, đôi khi có các nang dịch bên trong do thoái hóa.