7 bước kiểm soát trong hội chứng ruột kích thích (IBD)

Bài biết bởi Tiến sĩ, Bác sĩ Lê Thị Hường - Bác sĩ đa khoa - Khoa Khám bệnh - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City

Hội chứng ruột kích thích là một rối loạn tiêu hoá chức năng đặc trưng bởi triệu chứng đau bụng và thay đổi thói quen đi đại tiện mà không tìm thấy tổn thương thực thể nào ở hệ tiêu hóa. Việc tìm ra những gì nên ăn hàng ngày khi bạn bị hội chứng ruột kích thích (IBD) có thể vẫn còn nhiều tranh luận. Mặc dù việc ăn thực phẩm thân thiện với IBD khó khăn hơn khi bạn đang di chuyển, nhưng một số chiến lược đơn giản có thể giúp bạn đưa ra lựa chọn tốt nhất.

Hiện nay vẫn còn nhiều tranh luận về việc người bệnh bị hội chứng ruột kích thích (IBD), bao gồm cả bệnh Crohn và viêm loét đại tràng nên ăn gì hàng ngày. Đặc biệt khó khăn khi bạn không có quyền vào bếp riêng để nấu những bữa ăn lành mạnh. Việc lựa chọn thực phẩm tốt cho người IBD khó khăn hơn khi bạn đang di chuyển, nhưng một số chiến lược đơn giản có thể giúp bạn đưa ra lựa chọn tốt nhất. Sau đây là 7 bước kiểm soát trong hội chứng ruột kích thích (IBD) khi bạn phải di chuyển đến nơi nào đó.

“Điều rất quan trọng là phải nhận thức được, ngay cả khi bạn đang phải di chuyển nhiều về những gì cơ thể bạn nhạy cảm và tôn trọng điều đó”. “Nếu bạn lập kế hoạch trước, bạn sẽ không cảm thấy như mình đang gặp khó khăn và sau đó bạn có thể ưu tiên sự nhạy cảm của mình”. Điều đó cũng có nghĩa là hãy mang theo bữa ăn và đồ ăn nhẹ của bạn, nếu có những lựa chọn hạn chế về nơi dừng chân

Hãy cố gắng uống đủ nước trong giờ đầu tiên thức dậy để tăng cơ hội có một ngày không có triệu chứng. Và bạn cần nhớ là phải uống nước, không phải cà phê. “Một dạ dày trống rỗng thường là một dạ dày có tính axit và cà phê sẽ chỉ làm tăng thêm tính axit đó, làm tăng nguy cơ khó chịu”.

Nên ăn một bữa trong vòng 2 giờ sau khi thức dậy, chọn món như trứng với rau nấu chín hoặc chuối hoặc sốt táo, sữa chua khuấy với bơ hạt hoặc trứng luộc.

Chất xơ có tác động lớn đến hoạt động của bệnh và cảm giác của bạn khi tiêu hóa thức ăn. Nếu tình trạng thuyên giảm, bạn thực sự muốn tìm các loại thực phẩm giàu chất xơ có nguồn gốc thực vật. Những người có chế độ ăn nhiều trái cây và rau hơn có thể có ít triệu chứng IBD hơn và ít bùng phát hơn. Khi đặt hàng hoặc đóng gói thực phẩm để mang đi trên đường, hãy chọn các loại thực phẩm như salad, ngũ cốc nguyên hạt, các loại hạt và các loại rau khác. Mặt khác, nếu bạn đang trong giai đoạn nặng, thực phẩm nên có ít chất xơ hơn và dễ tiêu hóa hơn, như sinh tố và súp.

Cả chất xơ hòa tan và không hòa tan đều có vai trò đối với sức khỏe của chúng ta, nhưng chúng có thể ảnh hưởng đến tiêu hóa theo cách khác nhau.

Chất xơ không hòa tan được tìm thấy trong vỏ của trái cây và rau, cũng như các loại hạt và hạt, bổ sung lượng lớn vào phân và có thể giúp mọi thứ di chuyển qua đường tiêu hóa của bạn.

Chất xơ hòa tan được tìm thấy trong trái cây và rau và ngũ cốc tinh chế như bên trong khoai tây nướng, hoạt động giống như gel trong ruột. Nó làm mọi thứ chậm lại và có thể giúp giảm số lần bạn đi vệ sinh và mức độ khẩn cấp của bạn.

Nguyên tắc chung là sản phẩm của bạn càng nấu chín, gọt vỏ hoặc xay nhuyễn thì càng có nhiều chất xơ hòa tan (chứ không phải không hòa tan). Nếu bạn đang gặp vấn đề về dạ dày, hãy sử dụng dạng chế biến đó thay vì chế biến thô.

Những loại thực phẩm cần để ý khi mua đồ ăn nhẹ tại cửa hàng tiện lợi hoặc gọi món ngoài thực đơn, nếu bạn không thể dung nạp một thứ gì đó như lactose thì bạn sẽ muốn tránh bất cứ thứ gì có sữa hoặc kem trong danh sách thành phần, đồng thời đề cập rằng lactose là chất kích thích phổ biến đối với mọi người. Nếu gluten gây ra vấn đề cho bạn, hãy tránh bất cứ thứ gì có lúa mì, lúa mạch hoặc lúa mạch đen.

Nhiều người bị IBD cũng phản ứng tiêu cực với thực phẩm chứa nhiều đường hoặc rượu có đường như nước ngọt, nước trái cây hoặc thanh kẹo, những chất này có xu hướng không được hấp thụ tốt trong ruột và có thể dẫn đến phân lỏng hơn.

Thực phẩm nhiều dầu mỡ như gà rán cũng có thể mất nhiều thời gian hơn để tiêu hóa và thúc đẩy quá trình viêm, dẫn đến khó chịu.

Thực phẩm cay cũng có thể làm tăng nguy cơ gặp phải các triệu chứng. Nếu bạn đang dùng bữa tại một nhà hàng, hãy cố gắng bỏ qua những món có một lượng lớn và tránh xa các món ăn làm từ kem, chọn những món có nước sốt nhẹ hơn (hoặc ít hơn) với khẩu phần thường nhỏ hơn.

Cho dù bạn biết rằng bạn có thể chọn đồ ăn tốt trên đường đến điểm đích của bạn hoặc bạn mang theo một túi đồ ăn vặt khi đang di chuyển, bạn nên có một vài món ăn nhẹ để có thể mang theo khi đói trong khi ra ngoài và về. Lựa chọn nhanh chóng, lành mạnh và dễ vận chuyển như: bánh quy giòn, viên pho mát, sữa chua nguyên chất với trái cây, gói bơ hạt, trái cây, như táo và chuối.

Hãy mua những thứ không cần làm lạnh mà bạn có thể bỏ vào túi để đề phòng. Bằng cách đó, nếu điểm dừng chân bạn định ăn đóng cửa, bạn sẽ có một số món để kiềm chế cơn đói.

Chuẩn bị bữa ăn hãy mang thịt gà, đậu phụ hoặc bơ đậu phộng lên bánh mì trắng (nếu bạn đang trong tình trạng bùng phát) hoặc lúa mì hoặc bánh mì có hạt (nếu bạn đang thuyên giảm).

Bất kể bạn đang ăn gì, nếu bạn không nhai kỹ thức ăn, làm mọi thứ trở nên nhanh chóng và ăn quá no thì có thể gây khó chịu cho hệ tiêu hóa.

Dành thời gian ăn uống, thưởng thức đồ ăn nhẹ vào bữa ăn của bạn. Ăn vào cùng một thời điểm mỗi ngày cũng có thể giúp điều chỉnh sự trao đổi chất của bạn. Điều này có thể làm giảm các triệu chứng IBD và thậm chí còn giúp bạn không lạm dụng nó vì quá đói. Nên đặt mục tiêu ăn ít nhất 4 đến 5 giờ một lần.

Nếu bạn cảm thấy các triệu chứng bệnh không thuyên giảm thì bạn nên đến các cơ sở y tế để thăm khám và nhận được sự tư vấn từ các bác sĩ.

Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec là một trong những bệnh viện hàng đầu cả nước về thăm khám, chẩn đoán và điều trị các bệnh về tiêu hóa. Tại Vinmec đã thực hiện thăm khám, chẩn đoán, điều trị nhiều bệnh lý đem lại kết quả tốt, sức khỏe người bệnh cải thiện nhanh chóng.