Các cơn bốc hỏa liên quan đến chứng mất ngủ

Theo kết quả của một nghiên cứu mới cho thấy, những phụ nữ bị mãn kinh cảm thấy bốc hỏa thường bị rối loạn giấc ngủ kèm theo. Do đó, những phụ nữ bị mất ngủ do mãn kinh cần được điều trị các cơn bốc hỏa mới có thể cải thiện được chất lượng giấc ngủ.

Các cơn bốc hỏa là một triệu chứng phổ biến của thời kỳ mãn kinh. Theo nhiều quan sát, có tới 85% phụ nữ mãn kinh cảm thấy bốc hỏa.

Bên cạnh đó, mất ngủ do mãn kinh cũng là hiện tượng thường xuyên xảy ra trong thời kỳ này. Một số phụ nữ khi bước vào thời gian tiền mãn kinh và mãn kinh chỉ bị rối loạn giấc ngủ nhẹ hoặc thỉnh thoảng, nhưng đối với những người khác, chứng mất ngủ có thể nghiêm trọng, gây ảnh hưởng đến các hoạt động hàng ngày của họ.

Nguyên nhân chính xác của chứng mất ngủ do mãn kinh chưa rõ ràng. Một số yếu tố có thể góp phần gây bệnh, bao gồm:

1.1. Thay đổi nội tiết tố

Lượng hormone estradiol thấp có thể làm tăng khả năng mất ngủ trong thời kỳ mãn kinh. Triệu chứng này sẽ nổi bật hơn nếu nội tiết tố bị suy giảm đột ngột, như sau khi cắt bỏ buồng trứng.

1.2. Cảm thấy bốc hỏa

Đôi khi, mất ngủ do mãn kinh là vì các cơn bốc hỏa hoặc đổ mồ hôi ban đêm. Trong đó, cơ chế của các cơn bốc hỏa, là một trong những triệu chứng được gọi là rối loạn vận mạch, thường gặp ở tuổi mãn kinh, ảnh hưởng đến 75–85% các phụ nữ bước vào cột mốc này. Các cơn bốc hỏa cũng gây ra cảm giác nóng đột ngột xung quanh mặt và cổ, thường xảy ra với vã mồ hôi và tim đập nhanh.

1.3. Giảm melatonin

Melatonin là một loại hormone tham gia vào việc khởi phát và duy trì giấc ngủ. Nồng độ melatonin sẽ tăng lên khi bắt đầu giấc ngủ. Khi lớn tuổi, nồng độ melatonin giảm sút, hệ quả là gây ra rối loạn giấc ngủ. Dù vậy, không rõ liệu có mối liên hệ giữa thời kỳ mãn kinh và sự suy giảm melatonin hay không nhưng các bằng chứng cho thấy rằng những người trong thời kỳ hậu mãn kinh có ít melatonin hơn những người trong thời kỳ tiền mãn kinh hay còn kinh.

1.4. Sức khỏe tinh thần

Đối với nhiều phụ nữ, thời kỳ mãn kinh báo hiệu một sự thay đổi lớn. Đó cũng là dấu hiệu cho thấy bản thân đang già đi. Điều này, cùng với các triệu chứng của thời kỳ mãn kinh, có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tâm thần của người phụ nữ, gây ra lo lắng và trầm cảm, ảnh hưởng đến giấc ngủ. Tuy nhiên, mất ngủ do mãn kinh cũng có thể khiến khả năng bị trầm cảm cao hơn. Mối quan hệ giữa giấc ngủ và tâm trạng là hai chiều và sự thay đổi nồng độ hormone cũng có thể đóng một phần vai trò trong đó.

Mất ngủ do mãn kinh phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Bởi lẽ mỗi phụ nữ khi trải qua thời kỳ mãn kinh đều có những trải nghiệm khác nhau. Theo đó, một số sẽ thấy rằng các triệu chứng rối loạn sẽ kéo dài hơn, gây ra nhiều khó chịu hơn so với những người khác.

Thật vậy, mức độ hormone của người phụ nữ đã có thể bắt đầu thay đổi từ 7–10 năm trước kỳ kinh cuối cùng. Sau thời điểm này, người phụ nữ có thể liên tục có các triệu chứng như các cơn bốc hỏa, mất ngủ trong vài năm. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng có những phương pháp điều trị và liệu pháp có thể làm giảm tình trạng khó ngủ hiệu quả. Điều quan trọng là phải giải quyết bất kỳ yếu tố nào khác có thể góp phần gây ra chất lượng giấc ngủ kém.

Mất ngủ do mãn kinh hay bị gián đoạn giấc ngủ do các cơn bốc hỏa là điều khá thường gặp. Lúc này, thay vì khám bác sĩ, các biện pháp thay đổi lối sống và điều chỉnh giấc ngủ có thể đem lại hiệu quả:

3.1. Tìm các nguyên nhân gây mất ngủ và khắc phục

Mặc dù các cơn bốc hỏa là nguyên nhân chính yếu gây mất ngủ do mãn kinh, điều quan trọng là phải tìm ra liệu có còn lý do khác tại sao giấc ngủ bị xáo trộn.

Nguyên nhân mất ngủ là do thay đổi nội tiết tố liên quan đến thời kỳ mãn kinh khá thường gặp, đôi khi vấn đề mất ngủ còn là do một tình trạng sức khỏe khác liên quan đến tuổi tác như chứng tiểu không tự chủ hoặc đau khớp. Ngoài ra, những căng thẳng ở tuổi trung niên như lo lắng về công việc và gia đình cũng có thể cản trở giấc ngủ. Như vậy, nếu ban đầu bạn không phải là một người ngủ ngon thì bước vào thời kỳ mãn kinh có thể khiến người phụ nữ mắc chứng mất ngủ tồi tệ hơn.

3.2. Cân nhắc liệu pháp hormone

Nếu các triệu chứng mãn kinh như bốc hỏa đánh thức suốt đêm này qua đêm khác, liệu pháp thay thế hormone vẫn là tiêu chuẩn vàng trong việc điều trị các cơn bốc hỏa từ mức độ trung bình đến nghiêm trọng.

Tuy nhiên, không phải ai cũng có thể được chỉ định phương pháp này. Những phụ nữ có nguy cơ cao bị ung thư vú hoặc có tiền sử bị đông máu hay một số bệnh lý khác không nên bổ sung hormone. Tuy nhiên, vẫn có những lựa chọn khác thay thế, ví dụ thuốc chống trầm cảm liều thấp như fluoxetine có thể có hiệu quả và đối với phụ nữ tiền mãn kinh, thuốc tránh thai kết hợp liều thấp có thể kiểm soát cơn bốc hỏa và thậm chí ra kinh không đều.

3.3. Tập thể dục

Theo một nghiên cứu, tập thể dục nhịp điệu thường xuyên có thể cải thiện chất lượng giấc ngủ, tâm trạng và sức sống của phụ nữ khi bước vào giai đoạn tiền mãn kinh.

Nghiên cứu bao gồm 23 người ít vận động; hầu hết là phụ nữ từ 55 tuổi trở lên mắc chứng mất ngủ. Một nửa nhóm bắt đầu tập thể dục nhịp điệu vừa phải bốn lần một tuần và kết quả cho thấy giấc ngủ cải thiện rõ ràng. Tuy nhiên, thời gian tập thể dục cũng góp phần quan trọng.

Ngoài ra, cần lưu ý là không tập thể dục hai đến ba giờ trước khi đi ngủ, vì điều đó cũng có thể ảnh hưởng đến việc nghỉ ngơi.

3.4. Hạn chế uống cà phê

Caffeine được tìm thấy rất nhiều trong cà phê, cola, trà và sô cô la là một chất kích thích có thể mất đến 8 giờ để đào thải khỏi cơ thể. Ngoài việc giữ cho trí óc tỉnh táo, thành phần này cũng có thể gây ra các cơn bốc hỏa ở một số phụ nữ. Do đó, tốt nhất là nên tránh hoàn toàn nếu đang phải vật lộn với các cơn bốc hỏa hay chứng mất ngủ do mãn kinh, đổ mồ hôi ban đêm khiến người bệnh liên tục thức giấc.

Đồng thời, cũng cần bỏ rượu trước khi đi ngủ. Đó là một yếu tố kích hoạt cơn bốc hỏa khác có thể xảy ra và mặc dù ban đầu chất cồn có thể giúp đầu óc thư giãn, giúp đi vào giấc ngủ dễ dàng hơn nhưng lại có thể dẫn đến chứng khó ngủ về sau.

3.5. Giữ nhiệt độ phòng mát mẻ

Để tránh đổ mồ hôi ban đêm bởi các cơn bốc hỏa, gây mất ngủ do mãn kinh, cần đảm bảo nhiệt độ trong phòng ngủ ở mức thấp và thoải mái. Bên cạnh đó, nên mặc quần áo ngủ bằng cotton thoáng khí cũng như chọn khăn trải giường bằng vải cotton thay vì chất liệu tổng hợp. Ngoài ra, trước khi đi ngủ, hãy xem xét việc tắm nước mát.

Nếu thức dậy vì cơn bốc hỏa (hoặc vì lý do khác), đừng cố nằm trên giường kéo dài để dỗ giấc ngủ. Sau 20 phút, hãy thức dậy và làm điều gì đó thư giãn cho đến khi bắt đầu cảm thấy buồn ngủ trở lại. Lo lắng về việc không ngủ được thực sự có thể khiến bản thân càng không ngủ được.

3.6. Áp dụng các liệu pháp thư giãn

Nếu lo lắng gây ra những đêm mất ngủ do mãn kinh, hãy thử các phương pháp thư giãn như thiền, yoga hoặc hít thở sâu để giảm căng thẳng.

Song song đó, hãy biến những hành động này thành thói quen hàng đêm, giống như đánh răng trước khi đi ngủ. Âm thanh nhẹ nhàng hoặc đọc sách cũng có thể mau chóng ru vào giấc ngủ. Trong trường hợp nếu các cơn bốc hỏa không thành vấn đề, hãy tắm nước ấm làn nước dịu dàng, ấm áp có thể tạo ra tiền đề cho giấc ngủ.

3.7. Tuân thủ đi ngủ đúng giờ

Mọi người hoàn toàn có thể bị cám dỗ để thức khuya trong tuần và sau đó bắt đầu nghỉ ngơi vào cuối tuần. Tuy nhiên, việc tuân thủ cùng một lịch trình mỗi đêm sẽ có lợi hơn để có được giấc ngủ chất lượng. Điều đó có nghĩa là đi ngủ và thức dậy vào cùng một thời điểm mỗi ngày.

Nếu là người thích ngủ trưa, hãy luôn thức dậy trước 3 giờ chiều. để giấc ngủ trưa này không gây trở ngại cho việc nhắm mắt vào ban đêm. Hơn nữa, phụ nữ cũng cần cố gắng ra ngoài để tắm nắng khoảng 30 phút mỗi ngày. Bởi việc tiếp xúc với ánh sáng ban ngày sẽ giúp cơ thể có giấc ngủ ngon hơn.

3.8. Thăm khám chuyên gia

Mất ngủ kéo dài có thể góp phần gây ra các bệnh lý mạn tính như bệnh tim, cao huyết áp, tiểu đường và béo phì. Hơn nữa, thiếu ngủ cũng ảnh hưởng đến hiệu suất công việc, sự hài lòng và chất lượng cuộc sống nói chung.

Chính vì vậy, đừng chấp nhận sống chung với tình trạng rối loạn giấc ngủ. Thay vào đó, cần sắp xếp gặp bác sĩ chuyên khoa về giấc ngủ sớm nếu các triệu chứng mãn kinh ảnh hưởng tiêu cực đến giấc ngủ để kịp thời điều chỉnh.

Tóm lại, mất ngủ là một triệu chứng phổ biến của thời kỳ mãn kinh. Đồng thời, mất ngủ do mãn kinh cũng có thể phổ biến hơn ở những phụ nữ thường xuyên phải chịu đựng các cơn bốc hỏa. Trong giai đoạn này, có nhiều yếu tố khác cũng ảnh hưởng đến giấc ngủ của người phụ nữ, bao gồm môi trường ngủ, tuổi tác, sức khỏe tâm thần, cần khảo sát và can thiệp. Chỉ khi được điều chỉnh thích hợp, xem xét liệu pháp thay thế các hormone cùng các biện pháp điều chỉnh lối sống, chất lượng giấc ngủ sẽ được cải thiện và người phụ nữ sẽ hài lòng về cuộc sống hơn.

Nguồn tham khảo: everydayhealth.com, medicalnewstoday.com, webmd.com