Những lưu ý trong quá trình kích trứng làm IVF

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Thạc sĩ, Bác sĩ Nguyễn Thị Xuyến - Bác sĩ lâm sàng - Trung tâm Hỗ trợ sinh sản - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City.

Tỷ lệ thành công của phương pháp thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố, trong đó kích thích buồng trứng là bước quan trọng, giúp người phụ nữ có đủ nang noãn phát triển phục vụ cho quá trình tạo phôi trong ống nghiệm. Người phụ nữ cần nắm được các lưu ý trong quá trình kích trứng để thụ tinh ống nghiệm diễn ra thuận lợi.

Bước 1: Khám sức khỏe

Bước này thực hiện khi mới tới khám tại nơi điều trị vô sinh hiếm muộn. Cả hai vợ chồng sẽ được khám tổng quát sức khỏe sinh sản, bao gồm:

• Khám phụ khoa;
• Siêu âm tử cung phần phụ, kiểm tra số lượng nang noãn;
• Xét nghiệm máu cơ bản, sinh hóa máu;
• Xét nghiệm các bệnh lây qua đường tình dục như: HIV, giang mai, viêm gan B, lấy dịch âm đạo xét nghiệm Chlamydia...
• Xét nghiệm tinh dịch đồ;
• Xét nghiệm nội tiết tố.

Bước 2: Kích thích buồng trứng

Sau đó vào ngày thứ 2 của chu kỳ kinh, nếu sức khỏe người vợ thuận lợi thì sẽ thực hiện kích thích buồng trứng theo phác đồ thích hợp.

Trong thời gian điều trị, loại thuốc kích thích trứng thay đổi tùy từng phác đồ thích hợp. Có thể người vợ sẽ được dùng thuốc kích trứng bằng đường uống hoặc đường tiêm hoặc cả hai, thông thường những trường hợp đáp ứng kém với thuốc kích trứng dạng uống sẽ được chỉ định dùng thuốc kích trứng dạng tiêm.

Trong thời gian kích thích buồng trứng, bác sĩ theo dõi nang trứng bằng cách siêu âm nang noãn và xét nghiệm máu, từ đó điều chỉnh thuốc tùy vào đáp ứng của mỗi bệnh nhân.

Thời gian kích thích trứng tùy thuộc vào từng bệnh nhân, dao động từ 10-12 ngày.

Bước 3: Chọc hút trứng

Khi trứng đạt yêu cầu, tiêm HCG để chuẩn bị chọc hút trứng. Khoảng từ 36 - 40h sau tiêm, người vợ nhịn đói vào buổi sáng, đến bệnh viện để chọc hút trứng. Bước chọc hút trứng sẽ được tiến hành để lấy các trứng đạt yêu cầu từ cơ thể người phụ nữ ra để tiến hành thụ tinh với tinh trùng của chồng trong môi trường ống nghiệm.

2.1 Tuân thủ sử dụng thuốc

Dù là thuốc uống hay tiêm thì người nữ cần tuân thủ sử dụng đúng chỉ định của bác sĩ, không tự ý dừng thuốc, đổi thuốc hay tăng, giảm liều. Đây là điều vô cùng quan trọng.

2.2 Chế độ ăn uống

Để có đủ sức khỏe trong giai đoạn này thì người phụ nữ cần ăn uống đa dạng, khoa học. Cần lưu ý những điều dưới đây:

• Uống đủ nước mỗi ngày, ít nhất là 1,5l nước/ngày;
• Tăng khẩu phần ăn và ăn đa dạng các loại rau, trái cây;
• Ăn nhiều cá, dầu thực vật, các loại hạt; hạn chế chất béo động vật, chất béo chuyển hóa (trong đồ ăn nhanh, các thực phẩm chiên rán...);
• Không hút thuốc, uống rượu, trà, cà phê, các loại nước có ga, bởi chúng gây ảnh hưởng xấu đến chất lượng trứng;
• Hạn chế thức ăn chế biến sẵn, thức ăn đóng hộp, chứa nhiều chất phụ gia, chất bảo quản.

2.3 Chế độ vận động

• Có thể sinh hoạt và đi làm bình thường, nhưng nên đi lại nhẹ nhàng, tránh làm việc nặng để tránh nguy cơ xoắn buồng trứng và vỡ nang buồng trứng;
• Nhiều cặp vợ chồng thắc mắc tiêm thuốc kích trứng có kiêng quan hệ không. Câu trả lời là không cần kiêng tuyệt đối, nhưng cần hạn chế quan hệ vợ chồng, không nên quan hệ với tần suất cao gây ảnh hưởng tới sức khỏe và nguy cơ vỡ nang buồng trứng;
• Giữ tinh thần thoải mái, tránh căng thẳng;
• Tập thể dục nhẹ nhàng, nâng cao sức khỏe bằng các bộ môn như yoga, đi bộ...

2.4 Những lưu ý khác

• Kích thích buồng trứng làm tăng nội tiết tố estrogen, khiến 2 vú căng tức và có thể thấy buồn nôn nhẹ. Tuy nhiên, thông thường những cảm giác này chỉ xảy ra vào 2 - 3 ngày cuối cùng của quá trình kích thích buồng trứng và sẽ nhanh chóng mất đi sau khi chọc hút trứng;
• Đảm bảo vệ sinh thân thể và vùng kín sạch sẽ;
• Tái khám đúng lịch hẹn của bác sĩ.

Ngay khi thấy các dấu hiệu bất thường, người bệnh nên liên lạc ngay với bác sĩ để được theo dõi và cân nhắc điều trị.

Các dấu hiệu bất thường sau khi tiêm thuốc kích trứng bao gồm:

• Đau bụng lâm râm hoặc đau quặn ở vùng bụng dưới;
• Căng bụng quá mức;
• Buồn nôn hoặc nôn nhiều, tiêu chảy;
• Khó thở, tụt huyết áp, nhịp tim đập nhanh;
• Tăng cân nhẹ hoặc tăng cân nhanh chóng trong khoảng một vài ngày sau khi tiêm thuốc.

Những điều quan trọng bạn cần lưu ý trong quá trình kích trứng bao gồm tuân thủ sử dụng thuốc đúng theo chỉ định, chế độ ăn uống đa dạng, vận động nhẹ nhàng và tái khám theo lịch. Cũng cần chú ý những dấu hiệu bất thường để kịp thời báo cho bác sĩ, tránh việc xảy ra những biến chứng.