Đau đầu do nội tiết tố và đau nửa đầu do kinh nguyệt

Nhiều loại đau đầu có liên quan đến sự thay đổi hóc môn estrogen và progesterone. Phụ nữ thường bị đau nửa đầu do kinh nguyệt vào bất kỳ thời điểm nào từ 2 ngày trước chu kỳ kinh nguyệt đến ngày thứ 3 sau khi sạch kinh. Tuy nhiên, rối loạn nội tiết cũng có thể gây đau đầu không theo chu kỳ.

• Thuốc tránh thai: viên thuốc tránh thai có thể khiến cho chứng đau nửa đầu tệ hơn ở một số phụ nữ hoặc đỡ hơn ở một số ít còn lại. Sử dụng thuốc tránh thai hằng ngày liên tục trong 3 tuần mỗi tháng giúp duy trì nồng độ hóc môn ở mức đều đặn. Khi sử dụng giả dược hoặc không còn dùng thuốc nữa, trong tuần hành kinh, nồng độ hoóc môn estrogen giảm mạnh và người phụ nữ có thể đau đầu nhiều. Nếu bị đau nửa đầu do nội tiết, sử dụng viên thuốc tránh thai có chứa hàm lượng estrogen thấp hoặc chỉ chứa progestin có thể có hiệu quả giảm nhẹ cơn đau.
• Liệu pháp thay thế hóc môn: phương pháp này thường được áp dụng với những phụ nữ mãn kinh muốn duy trì nồng độ hóc môn ở mức bình thường và nó cũng có thể giảm nhẹ triệu chứng đau đầu. Miếng dán estrogen không khiến triệu chứng đau đầu nặng nề hơn so với những loại estrogen khác bởi vì nồng độ thuốc trong máu thấp và ổn định.

• Mãn kinh: khi không còn kinh nguyệt, phụ nữ có thể giảm được chứng đau nửa đầu. Nếu sử dụng liệu pháp thay thế hóc môn estrogen và triệu chứng đau đầu quay trở lại nặng nề hơn, bác sĩ có thể chỉ định giảm liều và khuyên nên ngừng thuốc một thời gian hoặc thay đổi thuốc. Miếng dán estrogen thường là sự lựa chọn tốt nhất. Nếu giữ cho nồng độ estrogen trong máu được ổn định, đau nửa đầu do kinh nguyệt thường ít xảy ra. Tuy nhiên, ở một số người phụ nữ, đau đầu do căng thẳng có thể xuất hiện và nặng nề hơn trong khi chứng đau nửa đầu có biểu hiện thuyên giảm.
• Chu kỳ kinh nguyệt: khoảng 60% phụ nữ có chứng đau nửa đầu có liên quan đến thể đau nửa đầu do kinh nguyệt. Ngay trước chu kỳ kinh, nồng độ hóc môn estrogen và progesterone sẽ sụt giảm mạnh. Sự rối loạn nội tiết tố này có thể là yếu tố gây khởi phát việc đau đầu.
• Tiền mãn kinh: trong nhiều năm trước khi mãn kinh, nồng độ estrogen thường thay đổi không theo quy luật nào. Nhiều phụ nữ có thể đồng thời bị đau đầu do căng thẳng và đau nửa đầu trong suốt khoảng thời gian này.
• Thai kỳ: trong suốt quý 1 thai kỳ, nồng độ estrogen tăng nhanh sau đó giảm dần. Chính sự xáo trộn nội tiết này gây khiến cho chứng đau nửa đầu được cải thiện hoặc mất hẳn sau tháng thứ ba của thai kỳ. Nếu vẫn còn đau đầu, phụ nữ mang thai không nên uống thuốc. Các loại thuốc điều trị chứng đau nửa đầu có thể gây hại cho thai nhi. Các thuốc giảm đau thông thường không cần kê đơn như paracetamol có thể an toàn, nhưng cần tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng.

Đau nửa đầu hay đau đầu migraine do kinh nguyệt có các biểu hiện tương tự như khi các thể đau nửa đầu khác. Người bệnh có thể gặp:

• Các aura xuất hiện trước cơn đau
• Đau nhói ở một nửa đầu
• Buồn nôn
• Nôn mửa
• Nhạy cảm với ánh sáng và âm thanh.

Đau đầu do nội tiết tố có thể xuất hiện trước khi có kinh và biểu hiện bằng những dấu hiệu khác như:

• Đau đầu
• Mệt mỏi
• Nổi mụn
• Đau khớp
• Tiểu ít
• Táo bón
• Thèm ăn nhiều loại thức ăn, đặc biệt là socola, muối hoặc rượu

• NSAIDs: các thuốc kháng viêm không corticoid như ibuprofen đôi khi được sử dụng để điều trị các chứng đau nửa đầu do kinh nguyệt. Người bệnh có thể tự mua thuốc mà không cần kê đơn hoặc bác sĩ sẽ lựa chọn các loại thuốc cùng nhóm có tác dụng mạnh hơn. Các thuốc thuộc nhóm NSAIDs có thể giảm triệu chứng đau bụng kinh bên cạnh các dấu hiệu của đau nửa đầu do kinh nguyệt.
• Triptans hoặc ditans là hai loại thuốc khác. chúng có tác dụng giảm đau nhờ vào khả năng ức chế các tín hiệu từ trong não bộ. Thuốc bắt đầu có tác dụng ngay sau 2 giờ.

Bác sĩ có thể chỉ định sử dụng phối hợp cả NSAIDs và triptan để kiểm soát tốt hơn triệu chứng của người bệnh.

Nếu chu kỳ kinh nguyệt đều, các thuốc nên được sử dụng một vài ngày trước khi có kinh và tiếp tục trong 1 tuần tiếp theo. Điều này có thể ngăn ngừa chứng đau nửa đầu tiếp diễn. Ngược lại, nếu chu kỳ kinh nguyệt không đều, bác sĩ có thể đề nghị một loại thuốc khác giúp phòng ngừa các cơn đau đầu.

• GammaCore: đây là một loại thiết bị cầm tay có tác dụng kích hoạt các dây thần kinh. Đặt thiết bị lên một vị trí trên cổ để giúp giảm các triệu chứng đau nửa đầu.

Có nhiều phương pháp được các bác sĩ khuyến cáo, bao gồm:

• Liệu pháp hóc môn: các thuốc tránh thai dạng viên hoặc miếng dán estrogen hay vòng đặt âm đạo có thể giúp giảm tần suất xuất hiện của chứng đau nửa đầu hoặc làm thuyên giảm các triệu chứng. Tuy nhiên, chúng không thể phát huy tác dụng trong mọi trường hợp. Ở một số người, phương pháp này có thể khiến triệu chứng biểu hiện ở mức nặng nề hơn.
• Bác sĩ có thể hướng dẫn sử dụng các thuốc viên tránh thai liên tục trong vòng 3 đến 6 tháng mà không dùng các viên giả dược. Điều này giúp người phụ nữ không có kinh nguyệt và có thể ngăn ngừa các cơn đau đầu xuất hiện.

Nếu chứng đau nửa đầu xuất hiện kèm với các aura, sử dụng thuốc tránh thai chứa estrogen và progesterone không phải là một sự lựa chọn an toàn, vì làm tăng nguy cơ gặp phải bệnh đột quỵ. Ngoài ra, bác sĩ không khuyên sử dụng thuốc viên tránh thai cho chứng đau nửa đầu do kinh nguyệt ở các bệnh nhân có:

• Tiền sử hút thuốc lá
• Tăng huyết áp
• Béo phì
• Đái tháo đường

Nếu các thuốc không có tác dụng, bác sĩ có thể kê đơn thuốc leuprolide acetate. Thuốc có tác dụng làm giảm nồng độ estrogen trong cơ thể, tuy nhiên có một số tác dụng phụ. Vì thế đây thường là sự lựa chọn cuối cùng.

Các thuốc phòng ngừa chứng đau nửa đầu: nếu các phương pháp điều trị không tỏ ra có hiệu quả và người bệnh xuất hiện hơn 4 ngày bị đau nửa đầu mỗi tháng, bác sĩ có thể đề nghị sử dụng các thuốc phòng ngừa. Người bệnh nên sử dụng các thuốc này thường xuyên để làm giảm tần suất và mức độ nặng của bệnh. Các nhóm thuốc có khả năng phòng ngừa được chứng đau nửa đầu bao gồm: thuốc chống động kinh, thuốc điều trị tăng huyết áp, thuốc chống trầm cảm, thuốc ức chế CGRP.

Đau nửa đầu do kinh nguyệt và đau đầu do nội tiết tố là bệnh hay gặp phải, với chị em phụ nữ có thể xuất phát từ các nguyên nhân thay đổi nội tiết tố. Bệnh đau nửa đầu dễ chẩn đoán nhưng cũng dễ tái phát, do đó cần được theo dõi và điều trị kịp thời.

Tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec hiện nay quy tụ đội ngũ bác sĩ chuyên khoa giàu kinh nghiệm chuyên sâu trong lĩnh vực thần kinh - đột quỵ, sản phụ khoa cùng trang thiết bị hiện đại bao gồm phòng Cathlab, máy chụp DSA full option có đủ các chức năng cho can thiệp thần kinh, là nơi có thể triển khai nhiều kỹ thuật cao về can thiệp các bệnh lý thần kinh - đột quỵ.

Nguồn tham khảo: webmd.com

XEM THÊM

• Đau nửa đầu giật giật theo nhịp mạch đập kéo dài: Phải làm sao?
• Đau nửa đầu khi mang thai và sau sinh con: Những điều cần biết
• Những yếu tố có thể kích hoạt cơn đau nửa đầu