Có nên dùng thuốc tẩy giun cho bà bầu?

Việc dùng thuốc tẩy giun cho bà bầu từng được coi là điều cấm kỵ. Tuy nhiên, thuốc tẩy giun thế hệ mới có thể giúp cho thai phụ thoát khỏi những ký sinh trùng này mà không gây hại tới em bé.

Hiện nay có khoảng 2 tỷ người nhiễm giun sán với 300 triệu người bị ảnh hưởng nặng nề. Phụ nữ có thai chiếm một tỷ lệ không nhỏ trong số này. Nhiễm giun sán kéo dài có thể gây suy dinh dưỡng, thiếu sắt, thiếu máu hoặc các bệnh lý ở gan, phổi...

Trước đây, việc dùng các thuốc tẩy giun dành cho bà bầu được coi là không thể, bởi những nghi ngại về tính an toàn cũng như lợi ích của việc điều trị đối với mẹ và bé.

Tuy nhiên, hiện nay có nhiều loại thuốc tẩy giun dành cho bà bầu rất an toàn và hiệu quả nếu dùng theo chỉ định của bác sĩ. Các loại thuốc tẩy giun cho bà bầu bao gồm:

• Thuốc tẩy giun Praziquantel được xếp vào nhóm B trong danh mục các thuốc thuốc tẩy giun cho bà bầu an toàn. Loại thuốc này đã được nghiên cứu thử nghiệm trên cả người và động vật để đánh giá tính an toàn đối với thai nghén.
• Mebendazol: Là một loại thuốc tẩy giun đang được dùng rất phổ biến cũng được thử nghiệm với liều 100 mg/ngày trong 3 ngày liên tiếp cho phụ nữ có thai, kể cả những người mang thai 3 tháng đầu. Kết quả của thử nghiệm không tìm thấy những bất thường trong thai nghén. Như vậy, ở liều điều trị thông thường, Mebendazol được coi là an toàn với phụ nữ mang thai.
• Thuốc Albendazol: Đây là một dẫn xuất của nhóm Benzimidazol, có khả năng gây quái thai ở động vật khi sử dụng liều cao. Nhưng trong một số nghiên cứu ở người, thuốc lại an toàn đối với phụ nữ mang thai khi dùng ở liều thông thường.

Với một số thuốc tẩy giun sán khác như Levamisol hay Pyrantel, hiện chưa có đủ thông tin về tính an toàn đối với phụ nữ mang thai. Do đó, mẹ bầu không nên tự ý sử dụng thuốc tẩy giun khi chưa có sự kê đơn của bác sĩ.

Ở những nơi lưu hành bệnh sán máng và giun truyền qua đất thì lợi ích của việc điều trị giun sán cho phụ nữ mang thai cao hơn so với nguy cơ trên mẹ và thai nhi.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới, việc sử dụng thuốc tẩy giun cho bà bầu được cho là biện pháp can thiệp sức khỏe cộng đồng ở các khu vực:

• Có tỷ lệ nhiễm giun móc hoặc T. trichiura ban đầu trên 20% phụ nữ mang thai;
• Cần giảm gánh nặng nhiễm giun móc và T. trichiura tại nơi mà bệnh thiếu máu là vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, với tỷ lệ phụ nữ mang thai trên 40%.

Một gợi ý từ Tổ chức Giáo dục và Sức khỏe Bà mẹ và Trẻ em Trust với liều lượng thuốc tẩy giun Mebendazol hoặc Albendazol nhưu sau:

• Liều đầu tiên khi mang thai từ tháng thứ 4 - 6;
• Liều thứ hai khi mang thai từ tháng thứ 7 - 9;
• Không dùng thuốc tẩy giun trong 3 tháng đầu của thai kỳ.

Trong khi mang thai nếu nhận thấy có vấn đề về sức khỏe, mẹ bầu cần đi khám để được điều trị hợp lý. Bên cạnh đó, tái khám định kỳ để bác sĩ theo dõi sát tình trạng sức khỏe trước và sau điều trị.

Ngoài việc sử dụng thuốc tẩy giun trong thai kỳ khi bắt buộc, mẹ bầu hãy nâng cao sức khỏe và giữ vệ sinh thân thể sạch sẽ để giảm sự lây nhiễm giun. Cần chú ý giữ vệ sinh tay trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh, đảm bảo vệ sinh thực phẩm, không đi chân đất,...

Nhìn chung, thuốc tẩy giun cho bà bầu vẫn đang là vấn đề còn nhiều tranh cãi. Nếu mẹ bầu bị nhiễm giun nặng thì vẫn phải dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ, liên tục khám thai để theo dõi tình hình sức khỏe của mẹ và bé.