Bài viết bởi Thạc sĩ, Bác sĩ Huỳnh Vưu Khánh Linh - Bác sĩ Sản phụ khoa - Khoa Sản phụ khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Phú Quốc
Chụp cản quang tử cung vòi trứng là quá trình sử dụng X-quang kiểm tra sự thông thương của vòi trứng và hình dạng bình thường của buồng tử cung. Quá trình này thường được tiến hành khi người phụ nữ vừa sạch kinh nguyệt nhưng trước thời điểm rụng trứng để loại trừ trường hợp mang thai.
1. Chụp cản quang tử cung, vòi trứng được tiến hành như thế nào?
Để tiến hành chụp cản quang tử cung vòi trứng (HSG), người bệnh sẽ được chỉ định nằm trên buồng chụp. Bác sĩ sản phụ khoa hoặc bác sĩ chẩn đoán hình ảnh sẽ tiến hành đặt mỏ vịt, lau sạch cổ tử cung, và đặt cannula vào lòng tử cung qua cổ tử cung. Sau đó, bác sĩ sẽ bơm 1 dung dịch có chứa iodine vào cannula. Chất cản quang sẽ theo cannula vào buồng tử cung, chạy qua vòi trứng và vào ổ bụng nếu vòi trứng thông. HSG cũng gián tiếp cho bác sĩ nhận biết những bất thường của buồng tử cung. Tuy nhiên, nó không giúp đánh giá được buồng trứng cũng như chẩn đoán lạc nội mạc tử cung. Bác sĩ cũng có thể cho bệnh nhân thay đổi tư thế chụp để khảo sát thêm các hình ảnh của tử cung và vòi trứng. Sau khi chụp, bệnh nhân có thể sinh hoạt lại bình thường hay đôi khi bác sĩ cũng khuyên bệnh nhân kiêng quan hệ tình dục trong vài ngày.
2. Chụp HSG có khó chịu không?
HSG có thể gây ra những cơn co thắt nhẹ hoặc vừa của tử cung trong 5 đến 10 phút. Tuy nhiên, có một vài người có thể kéo dài đến vài giờ. Các triệu chứng trên có thể giảm nhiều nếu dùng thuốc chống co thắt khi hành kinh. Bệnh nhân nên đi cùng người nhà để hỗ trợ ra về sau khi chụp hình.
3. HSG có làm tăng tỉ lệ mang thai?
Còn nhiều tranh cãi quanh vấn đề HSG có làm tăng tỷ lệ mang thai hay không. Một vài nghiên cứu chỉ ra rằng có tăng nhẹ tỉ lệ có thai 3 tháng sau khi chụp hình. Tuy nhiên, hầu hết các bác sĩ hiện nay chỉ dùng HSG như một công cụ chẩn đoán đơn thuần.
4. Nguy cơ và tai biến của HSG là gì?
HSG thường khá an toàn với chị em phụ nữ. Tuy nhiên, cũng có 1 vài bất thường được ghi nhận, chiếm ít hơn 1%. Cụ thể như sau:
- Nhiễm trùng: Nghiêm trọng nhất là viêm vùng chậu. Nguy cơ này thường xảy ra khi người phụ nữ đã bị viêm vòi trứng trước đó. Trong những trường hợp này, nhiễm trùng có thể làm tổn thương 2 vòi trứng và cần phải cắt bỏ chúng. Bệnh nhân nên liên hệ ngay với bác sĩ nếu cảm thấy đau tăng dần và kèm theo sốt sau 1 đến 2 ngày chụp HSG.
- Ngất, choáng váng: Đây là tình trạng hiếm gặp sau khi làm thủ thuật.
- Phơi nhiễm tia xạ: Cường độ tia xạ trong HSG rất thấp, và không có bằng chứng chụp HSG sẽ gây ra bệnh tật hoặc ảnh hưởng đến việc mang thai sau đó vài tháng. Nếu nghi ngờ mang thai thì không chụp tiến hành chụp HSG.
- Dị ứng với Iodine: Đây là tình trạng hiếm gặp. Tuy nhiên, phụ nữ có thể dị ứng với thành phần cản quang iodine được dùng trong HSG. Bệnh nhân nên báo với bác sĩ tình trạng dị ứng của mình với iodine, chất cản quang đường tĩnh mạch, với đồ biển... Những người có cơ địa dị ứng như trên nên chụp HSG không chứa chất cản quang iodine. Nếu bệnh nhân đã từng nổi mẩn đỏ, ngứa, hoặc sưng viêm sau thủ thuật nên liên hệ ngay với bác sĩ.
- Xuất huyết: Thường xảy ra 1 đến 2 ngày sau khi chụp. Bệnh nhân nên thông báo với bác sĩ nếu bị xuất huyết nhiều sau HSG.
Trong trường hợp 2 vòi trứng bị tắc, bác sĩ sẽ khuyên bệnh nhân làm phẫu thuật nội soi thông vòi trứng đồng thời kiểm tra sinh dục, hoặc làm ngay IVF - thụ tinh trong ống nghiệm. Đây là một quyết định khó khăn mà bạn nên tham vấn thêm với bác sĩ của mình.
Phẫu thuật nội soi kiểm tra sinh dục là một phương pháp kiểm tra và đánh giá chức năng của vòi trứng. Ngoài ra, phương pháp đưa catheter vào buồng tử cung qua ngã âm đạo, bơm nước và khí buồng tử cung cũng được nhiều bác sĩ tại các bệnh viện áp dụng. Nếu ống dẫn trứng thông sẽ quan sát thấy những bóng khí nhỏ chạy qua dưới quan sát của máy siêu âm. Tuy nhiên, hiện nay HSG vẫn là chọn lựa phổ biến nhất để lượng giá sơ bộ chức năng vòi trứng.
Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec đã ứng dụng kỹ thuật chụp HSG trong thăm khám, chẩn đoán hình ảnh tử cung vòi trứng, phát hiện nhiều bệnh lý phụ khoa. Kỹ thuật chụp HSG tại Vinmec được thực hiện bài bản, đúng chuẩn quy trình bởi đội ngũ y bác sĩ tay nghề chuyên môn cao, hệ thống máy móc hiện đại, nhờ vậy cho kết quả chính xác, góp phần không nhỏ vào việc xác định bệnh và giai đoạn bệnh.
Quý khách có nhu cầu khám bệnh bằng các phương pháp hiện đại, đạt hiệu quả cao tại Vinmec vui lòng đăng ký khám TẠI ĐÂY.
