Nhiễm khuẩn huyết: Nguy hiểm, triệu chứng thầm lặng

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ chuyên khoa I Đỗ Văn Mạnh - Bác sĩ Hồi sức cấp cứu - Khoa Hồi sức cấp cứu - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hạ Long

Nhiễm khuẩn huyết là một bệnh nhiễm khuẩn cấp tính, có tỉ lệ tử vong rất cao. Mặc dù nhiễm khuẩn huyết có thể điều trị dễ dàng nếu phát hiện sớm, nhưng các triệu chứng của nhiễm khuẩn huyết rất dễ nhầm lẫn với các bệnh lý khác và thường không được phát hiện sớm. Đó là lý do vì sao việc biết được các dấu hiệu nhiễm khuẩn huyết lại có ý nghĩa quan trọng.

Sốt cao (trên 38 độ C) là dấu hiệu đầu tiên và quan trọng nhất của bệnh nhân mắc nhiễm khuẩn huyết.

Mặc dù sốt là dấu hiệu quan trọng nhất, nhưng các chất độc từ tình trạng nhiễm khuẩn huyết lại có thể gây ra tình trạng ngược lại. Trong một số hiếm các trường hợp, đáp ứng của cơ thể với tình trạng nhiễm trùng lại là hạ thân nhiệt. Các nghiên cứu đã chứng minh được rằng, hạ thân nhiệt có thể là tình trạng nhiễm khuẩn huyết nặng hơn và tiên lượng cũng sẽ xấu hơn.

Bệnh nhân mắc nhiễm khuẩn huyết thường có triệu chứng ớn lạnh đi kèm với tăng thân nhiệt. Sốt kèm ớn lạnh có thể bị nhầm lẫn với các bệnh nhiễm trùng khác. Chỉ khi sốt, ớn lạnh đi kèm với những triệu chứng điển hình khác thì mới có thể chẩn đoán là bệnh nhân mắc nhiễm trùng máu.

Nhiễm khuẩn huyết khiến bệnh nhân thở nhanh hơn vì 2 lý do. Thứ nhất, nếu tình trạng nhiễm trùng xảy ra ở phổi thì lượng khí oxy cơ thể hít vào sẽ bị giảm đi. Nếu bệnh nhân không bị nhiễm trùng tại phổi, và nếu tình trạng nhiễm trùng tiến triển, thì cơ thể sẽ cần thêm khí oxy và tăng giải phóng khí CO2. Cơ thể sẽ đáp ứng với việc này bằng cách thở nhanh hơn và khiến người bệnh khó thở.

Bệnh nhân sẽ có cảm giác đau nhức ở toàn bộ cơ thể hoặc chỉ một số bộ phận, những triệu chứng của nhiễm trùng máu như đau đầu, đau bụng, đau chân rất dễ bị nhầm lẫn với các bệnh lý khác.

Theo Mayo Clinic, nhịp tim trên 90 lần/phút có thể là một dấu hiệu của nhiễm khuẩn huyết. Điều này được giải thích là do khi bị nhiễm khuẩn huyết, tim sẽ cố gắng bơm máu đi để có thể chống lại tình trạng nhiễm trùng. Hai cơ chế giúp tăng lượng máu được bơm đi đó là tăng nhịp tim hoặc tim sẽ co bóp mạnh hơn.

Khi bị nhiễm khuẩn huyết, cơ thể người bệnh bị mất nước nên bệnh nhân sẽ đi tiểu ít hơn so với bình thường. Ngoài ra, tiểu ít cũng có thể là do cơ thể mệt mỏi nên ăn uống ít hơn hoặc do bệnh nhân nôn mửa, tiêu chảy nhiều. Đôi khi, tiểu ít cũng là một dấu hiệu của một tình trạng khác nghiêm trọng hơn: thoát dịch khỏi lòng mạch.

Hạ huyết áp xảy ra trong bệnh nhiễm khuẩn huyết, khi các mạch máu bắt đầu bị mất nước, động mạch và tĩnh mạch bắt đầu giãn ra, máu không thể lưu thông đi khắp cơ thể được nữa. Hạ huyết áp được xem là biểu hiện nghiêm trọng nhất của tình trạng nhiễm trùng, có thể dẫn đến sốc nhiễm khuẩn – giai đoạn nghiêm trọng nhất của nhiễm khuẩn huyết.

Các triệu chứng này có thể dễ bị nhầm lẫn với các bệnh lý đường tiêu hoá khác.

Khi bị nhiễm khuẩn huyết, cơ thể sẽ ưu tiên vận chuyển máu tới các cơ quan quan trọng nhất của cơ thể, máu cũng sẽ di chuyển từ các cơ quan ít quan trọng hơn tới các cơ quan quan trọng để giúp bạn duy trì sự sống. Hậu quả là, lượng máu tới da có thể sẽ giảm đi và khiến da bạn trở nên tím tái, nhợt nhạt.

Tóm lại, nhiễm khuẩn huyết có thể bắt đầu ở bất kỳ các bộ phận nào trên cơ thể nên bệnh cũng có nhiều triệu chứng khác nhau. Tuy nhiên, nhiễm khuẩn huyết sẽ có đầy đủ các biểu hiện của hội chứng nhiễm trùng nhiễm độc như: dấu hiệu đầu tiên là sốt cao, nhiệt độ cơ thể không ổn định; thở gấp hoặc rối loạn nhịp thở; ớn lạnh; đi tiểu ít hơn bình thường; mạch nhanh; thở nhanh; buồn nôn, ói mửa, bị tiêu chảy.

Nhiễm trùng huyết có thể điều trị khỏi nếu bệnh nhân nhanh chóng được đưa đến bệnh viện để điều trị tích cực.