Điều trị u nang bạch huyết ở trẻ em

Bệnh u nang bạch huyết ở trẻ em là bệnh lý thường xuất hiện ngay sau sinh và tiếp tục khi trẻ được 2 tuổi. Căn nguyên của u bạch huyết ở trẻ em thường liên quan đến bất thường nhiễm sắc thể và di truyền như hội chứng Down, Turner hoặc hội chứng Noonan.

U bạch huyết là dị tật của hệ thống bạch huyết có thể gặp ở mọi lứa tuổi và mọi vị trí cơ thể tuy nhiên có tới 90% các trường hợp xảy ra ở trẻ em dưới 2 tuổi, thậm chí là trẻ sơ sinh và thường gặp ở vùng đầu, cổ. U bạch huyết bẩm sinh thường được chẩn đoán trước sinh trong thời kỳ bào thai qua siêu âm. Ngoài ra, u bạch huyết còn có thể xuất hiện sau chấn thương, viêm, hoặc tắc nghẽn bạch huyết, thường phát hiện tình cờ hoặc đau nhẹ tại vùng tổn thương. Một u nang bạch huyết có thể chứa một hoặc nhiều nang nhỏ kết nối với nhau bằng các mạch bạch huyết.

Căn nguyên của u nang bạch huyết ở trẻ em vẫn chưa được khẳng định tuy nhiên có 3 giả thuyết về sự hình thành gồm:

• Sự tắc nghẽn sớm của mạch bạch huyết vùng cổ làm cản trở lưu thông giữa các hệ bạch huyết vùng cổ và tĩnh mạch cảnh.
• Do bất thường mô lympho giai đoạn phôi gây ra sự sai sót trong lưu thông các kênh bạch huyết.
• Do sự phát triển bất thường của mạch bạch huyết xảy ra vào tuần thai thứ 6- thứ 9 tạo nên những nang chứa đầy bạch huyết.

Đa số bệnh nhi bị u nang bạch huyết sẽ có bệnh cảnh lâm sàng điển hình gồm: u to, tăng kích thước nhanh và đột ngột gây chèn ép khó thở (đối với u vùng cổ, ngực). Đôi khi gặp bệnh nhân đến với triệu chứng của u nang nhiễm trùng, tại chỗ u có biểu hiện u to căng, đau, sốt và đỏ vùng da tương ứng. Về đặc điểm các nang bạch huyết rỗng có các khoảng không gian chứa chất lỏng màu rơm hoặc đổi màu khi nhiễm trùng thứ phát hoặc chảy máu nội xoang. Đối với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ có thể xuất hiện thêm mất máu cấp trên lâm sàng nếu kích thước u lớn và phát triển quá nhanh trong thời gian ngắn do chảy máu trong nang bạch huyết. Trong một số trường hợp tổn thương u bạch huyết có thể ảnh hưởng tới chức năng vận động nhất là các khối u lớn ở tay và chân. Các tổn thương u bạch huyết thường không gây đau hoặc chỉ gây đau nhẹ.

Nếu phân loại chi tiết u bạch huyết ở trẻ em có thể có các đặc trưng phân biệt được qua triệu chứng như:

• U bạch huyết dạng mao mạch: thường thấy ở bề mặt da, do bất thường cấu trúc mạch bạch huyết, tổn thương là những cụm mụn nhỏ có màu từ hồng đến đỏ sẫm. Tổn thương lành tính và chỉ cần điều trị khi ảnh hưởng nhiều đến thẩm mỹ.
• U bạch huyết dạng hang: thường thấy ngay khi mới sinh, đôi khi cũng gặp ở trẻ lớn hơn. Tổn thương nằm sâu dưới da và tạo khối lồi lên bề mặt da, hay gặp ở vùng cổ, lưỡi, môi và kích thước từ vài milimet tới vài centimet.
• U bạch huyết hỗn hợp: thường chứa nhiều nang kích thước to nhỏ khác nhau và thể tích mỗi nang lớn hoặc nhỏ hơn 2 cm3.

U nang bạch huyết ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ có thể gây ra chảy máu nhỏ, viêm mô tế bào tái phát hoặc rò rỉ dịch bạch huyết. Ngoài ra, bệnh lý này còn có thể gặp biến chứng như sau:

• U bạch huyết lớn ở vùng cổ gây khó nuốt, rối loạn hô hấp và nhiễm trùng hô hấp.
• U mạch huyết dạng nang được phân tích di truyền tế bào để xác định xem có bất thường nhiễm sắc thể không, liên quan đến các lần mang thai về sau của người mẹ.
• Các biến chứng sau khi phẫu thuật cắt bỏ nang bạch huyết có thể gặp là tổn thương các cấu trúc cơ quan vùng cổ, nhiễm trùng và bệnh tái phát.

Thông thường u nang bạch huyết chỉ được điều trị khi ảnh hưởng đến thẩm mỹ hoặc tồn tại các tổn thương u ở cơ quan quan trọng dẫn tới biến chứng như suy hô hấp do khối u chèn ép đường thở Các phương pháp điều trị u nang bạch huyết ở trẻ em hiện nay có:

• Đối với u bạch huyết dạng mao mạch và dạng nang chủ yếu là dẫn lưu dịch bạch huyết hoặc phẫu thuật cắt bỏ tổn thương.
• U bạch huyết dạng mao mạch có thể được điều trị bằng laser nhưng nguy cơ tổn thương các mạch máu lân cận.
• Tiêm xơ với dung dịch sulfat tetradecyl, doxycicline, bleomycin hoặc cồn: là phương pháp ít xâm lấn và hiệu quả nhất với u bạch huyết dạng nang được thực hiện bởi các bác sĩ X-quang can thiệp. Phương pháp này làm biểu mô lót mặt trong các không gian nang bị phá hủy, giảm bài tiết dịch lỏng bạch huyết, sụp đổ vách và thu nhỏ kích thước u
• U bạch huyết dạng nang có thể điều trị bằng phẫu thuật cắt bỏ tổn thương nhưng rất khó để loại bỏ hoàn toàn vì khó đánh giá vị trí rìa khối u, dễ tái phát

Trên đây là những thông tin về bệnh u nang bạch huyết ở trẻ em. Nếu còn bất kỳ thắc mắc nào liên quan đến bệnh, bạn hãy liên hệ ngay với bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn cụ thể.