Điều trị táo bón ở trẻ em

Bài viết được viết bởi Giáo sư, Tiến sĩ, Bác sĩ Nguyễn Thanh Liêm - Phụ trách Đơn nguyên Kỹ thuật cao điều trị tự kỷ và bại não kiêm Viện trưởng Viện nghiên cứu Tế bào gốc và công nghệ gen Vinmec.

Táo bón khá thường gặp ở trẻ em. Việc điều trị táo bón ở trẻ em đòi hỏi sự tiếp cận đa chuyên khoa bởi những chuyên gia có kinh nghiệm.

1. Thế nào là táo bón ?

Hiện còn có nhiều cách hiểu và định nghĩa về táo bón ở trẻ em (Rome I, II, III ...). Tuy nhiên có thể coi trẻ bị táo bón khi có một trong các vấn đề sau :

• Số lần đại tiện < 3 lần/tuần
• Khó đi đại tiện hoặc phải rặn nhiều
• Đau hậu môn khi đi đại tiện, đôi khi có máu quanh phân do nứt kẽ hậu môn
• Phân rắn khô, lổn nhổn
• Trẻ có thể có thêm các biểu hiện như đau bụng, chướng bụng, chán ăn, mệt mỏi, suy dinh dưỡng, thay đổi hành vi, tính tình.
• Táo bón ở trẻ em ở độ nặng tạo nên cục phân to, rắn đọng trong trực tràng có thể gây nên biểu hiện són phân giả hiệu: thỉnh thoáng có chút phân lỏng thoát qua hậu môn làm bẩn quần lót.

2. Nguyên nhân của táo bón là gì ?

Táo bón có thể do 2 nhóm nguyên nhân :

• Táo bón không do bệnh thực thể: do thuốc, do chế độ ăn, thay đổi môi trường (bắt đầu đi học), nhà vệ sinh bẩn và có mùi, cô giáo không cho đi đại tiện khi đến lớp, trẻ cố nhịn đi đại tiện do những lần đi trước bị đau...
• Táo bón do một bệnh nền như suy giáp trạng, tổn thương thần kinh, bệnh không có tế bào thần kinh của thành đại tràng ( phình đại tràng do không có tế bào thần kinh), lạc chỗ hoặc hẹp hậu môn, bệnh xơ hóa tuyến ngoại tiết.

3. Những xét nghiệm nào con tôi cần làm?

Các xét nghiệm có thể phải làm là:

• Chụp X quang ổ bụng
• Chụp đại tràng có bơm thuốc cản quang
• Đo áp lực hậu môn trực tràng
• Chụp lưu thông đường tiêu hóa
• Thử máu: định lượng nội tiết tố tuyến giáp khi nghi ngờ có suy giáp
• Sinh thiết trực tràng

4. Điều trị táo bón như thế nào?

Điều trị táo bón do có bệnh thực thể

Phải điều trị các bệnh gây táo bón như điều trị thuốc cho suy giáp trạng, phẫu thuật cho bệnh phình đại tràng bẩm sinh do đại tràng không có tế bào thần kinh hay dị tật hậu môn.

Điều trị táo bón cơ năng

* Loại bỏ các yếu tố tâm lí, thay đổi môi trường bất lợi

* Chế độ ăn uống

• Ăn nhiều chất xơ như trái cây: mận, mơ, táo, ăn súp rau. Tránh các loại kẹo bánh có chứa cacao, đồ rán, đồ có nhiều đường
• Uống nhiều nước. Số lượng nước theo cân nặng cơ thể như sau:
  1-10kg: 100ml/1kg trọng lượng cơ thể
  11-20kg: 1000ml +50ml/1 kg trọng lượng cơ thể
  20kg: 1500ml + 50ml/1 kg trọng lượng cơ thể.
• Tránh đồ uống có ga. Nên uống nước mận, nước táo. Trẻ nhỏ có thể uống các loại sữa chống táo bón.
• Tạo khói quen đi đại tiện vào những giờ nhất định trong ngày, khuyến khích động viên trẻ.
• Thuốc :

-Thuốc nhuận tràng có tác dụng kéo nước vào trong lòng ruột làm loãng phân.
-Thuốc tăng cường nhu động ruột.
-Kích thích nhu động ruột hoặc làm dãn cơ thắt hậu môn bằng các máy kích thích điện hoặc phản hồi sinh học.

Để xác định đúng nguyên nhân triệu chứng và điều trị đúng cách, phụ huynh nên đưa con trẻ đến các cơ sở y tế để được thăm khám và tư vấn chính xác. Bạn cũng cần có sự điều chỉnh cả chế độ ăn lẫn sinh hoạt để trẻ nhanh cải thiện tình trạng táo bón. Sự quan tâm, chăm sóc cũng như hiểu biết của cha mẹ sẽ góp phần giúp triệu chứng táo bón ở trẻ em không còn là nỗi sợ của các bé lẫn phụ huynh.

Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec là một trong những bệnh viện hàng đầu cả nước về thăm khám, chẩn đoán và điều trị các bệnh về tiêu hóa, đặc biệt ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Với trang thiết bị hiện đại, không gian vô trùng, giảm thiểu tối đa tác động cũng như nguy cơ lây lan bệnh. Cùng với đó là sự tận tâm từ các bác sĩ giàu kinh nghiệm chuyên môn với các bệnh nhi, giúp việc thăm khám không còn là nỗi trăn trở của các bậc cha mẹ.

Để được thăm khám với các bác sĩ chuyên khoa nhi có kinh nghiệm tại Vinmec. Quý khách vui lòng đặt lịch tại website để được phục vụ.