Dư thừa hormone tăng trưởng GH

Hormone tăng trưởng có vai trò rất quan trọng trong đối với cơ thể con người, ở một mức vừa phải có thể giúp phát triển chiều dài xương, kích thích các cơ quan khác trong cơ thể. Dư thừa hormone tăng trưởng dẫn đến nhiều hệ lụy, điển hình là các bệnh lý tuyến yên, ảnh hưởng lớn tới sức khỏe bệnh nhân.

Hormone tăng trưởng GH được tiết ra từ tuyến yên giúp phát triển xương đùi, xương cẳng chân, đặc biệt là ở lứa tuổi trưởng thành. Hormone tăng trưởng GH có ý nghĩa quyết định lớn đối với chiều cao của trẻ. Nếu thiếu hormone này, trẻ sẽ có chiều cao khiêm tốn chứ không ảnh hưởng gì đến sự phát triển trí tuệ của trẻ.

Ngoài ra, vai trò của hormone tăng trưởng GH còn bao gồm:

• Tăng vận chuyển axit amin vào mô
• Đưa axit béo vào máu
• Hỗ trợ gan tổng hợp protein
• Giảm mô mỡ và sự hấp thụ đường ở cơ
• Tăng tái tạo glucose ở gan
• Kích thích một số cơ quan tạo ra yếu tố tăng trưởng

Từ các vai trò này, hormone tăng trưởng GH còn được sử dụng để chữa bệnh. Hormone tăng trưởng GH được tổng hợp giống như GH tự nhiên, bao gồm somatotropin có 191 và somatrem có 192 axit amin (thêm methionin).

Bên cạnh hormone tăng trưởng GH thì chiều cao của trẻ còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố như: tính di truyền, ảnh hưởng của các hormone tuyến giáp, tuyến thượng thận, tuyến sinh dục, chế độ ăn uống, sự hấp thụ các khoáng chất như canxi, vitamin D3, kẽm...

Trường hợp trẻ bị thiếu hormone GH, trẻ sẽ có tốc độ tăng trưởng kém hơn so với bạn bè cùng trang lứa, độ lệch chuẩn chênh khoảng 3 lần. Việc sử dụng hormone GH để điều trị trong năm đầu có thể giảm độ lệch chuẩn xuống còn 1,4 lần. Nếu trẻ có tuyến giáp bình thường thì việc điều trị sớm kết hợp với chế độ dinh dưỡng hợp lý, cung cấp đầy đủ dưỡng chất cho trẻ có thể giúp trẻ sớm đạt được chiều cao bình thường.

Dư thừa hormone tăng trưởng GH có thể là do u tuyến yên gây ra. Hầu hết các trường hợp này đều là u lành tính. U tuyến yên do dư thừa GH có thể điều trị bằng phương pháp phẫu thuật, bằng thuốc hoặc xạ trị. Do đó, bệnh nhân không nên quá lo lắng khi kết quả xét nghiệm cho thấy đang bị dư thừa hormone tăng trưởng.

Ở trẻ em, dư thừa hormone tăng trưởng có thể khiến xương của trẻ tiếp tục dài ra ngay cả khi đã hết tuổi dậy thì. Một số trường hợp hiếm gặp có thể mắc chứng khổng lồ, chiều cao lên tới hơn 2m. Việc dư thừa hormone tăng trưởng cũng có thể dẫn đến yếu cơ, đau đầu, mặt bì bì...

Ở người lớn, dư thừa hormone tăng trưởng có thể dẫn đến bệnh to đầu chi. Tuy nhiên, trường hợp này cũng rất hiếm gặp. Bệnh nhân sẽ có biểu hiện da dày, đổ nhiều mồ hôi, mệt mỏi, đau đầu, đau nhức khớp... Khi đó, xương của bệnh nhân sẽ không phát triển theo chiều dài mà to lên theo chiều dày khiến bàn chân, bàn tay to ra.

Nếu không được điều trị kịp thời thì các bệnh lý do dư thừa hormone tăng trưởng GH rất nguy hiểm, có thể dẫn đến biến chứng như: tiểu đường, bệnh tim mạch, viêm khớp, huyết áp cao...