Suy dinh dưỡng thể béo phì là gì?

Nhiều bố mẹ lầm tưởng suy dinh dưỡng chỉ xảy ra ở em bé gầy gò, ốm yếu. Thực tế, trẻ có cân nặng vượt quá mức bình thường cũng có nguy cơ bị suy dinh dưỡng. Nguyên nhân suy dinh dưỡng ở trẻ béo phì xuất phát từ chế độ ăn uống không khoa học và sự hiểu biết chưa đầy đủ về dinh dưỡng của ba mẹ.

Suy dinh dưỡng thể béo phì hay còn được gọi là suy dinh dưỡng ở trẻ thừa cân béo phì. Đây là tình trạng trẻ em bên ngoài có thể trạng béo tốt, phát triển bình thường nhưng lại thiếu canxi, thiếu máu, vitamin D, còi xương.

Thực tế, trẻ bị suy dinh dưỡng ở đối tượng trẻ em rất khó được phát hiện để điều trị sớm.

Các chuyên gia đã chỉ ra một số nguyên nhân gây suy dinh dưỡng thể béo phì ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ như sau:

• Trong 6 tháng đầu đời, trẻ uống nhiều sữa công thức mà không được bú hoàn toàn bằng sữa mẹ. Do đó, các bé không nhận được đầy đủ hàm lượng canxi từ sữa mẹ.
• Trẻ em không được tiếp xúc thường xuyên với ánh nắng mặt trời để hấp thụ vitamin D tự nhiên. Đây có thể xuất phát từ tâm lý kiêng cữ quá mức của phụ huynh.
• Trẻ được ăn dặm sớm (ít hơn 4 tháng) dẫn đến tình trạng rối loạn chuyển hóa, giảm khả năng hấp thụ canxi.
• Chế độ ăn không cân đối khi thiếu hụt chất đạm và dư thừa năng lượng từ chất béo, đường. Ví dụ, trẻ ăn quá nhiều tinh bột từ cơm, bánh mì, nước ngọt, đồ ăn nhanh.
• Ba mẹ lựa chọn các loại sữa không phù hợp với trẻ
• Năng lượng dư thừa sẽ tích trữ dưới dạng mỡ gây thừa cân, béo phì.

Trẻ thừa cân béo phì gặp phải một trong các triệu chứng dưới đây có thể là dấu hiệu của tình trạng suy dinh dưỡng thể béo phì. Cụ thể:

• Trẻ hay quấy khóc
• Ngủ không ngon giấc, thường xuyên giật mình
• Ra mồ hôi trộm
• Chậm mọc răng, chậm nói và đi đứng.
• Thóp mềm và chậm liền thóp

Suy dinh dưỡng thể béo phì có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm như mắc các bệnh về đường hô hấp, hệ tiêu hóa, còi xương, loãng xương,... Về lâu dài, bệnh có thể gây ra các bệnh lý như biến dạng lồng ngực, gù vẹo cột sống, chân vòng kiềng,.. Các bệnh này ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống và tương lai của trẻ sau này.

XEM THÊM: Điều chỉnh chế độ ăn cho trẻ thừa cân béo phì

Giống như các dạng suy dinh dưỡng khác, suy dinh dưỡng thể béo phì cũng có thể dự phòng từ khi mẹ bầu mang thai đến khi đứa trẻ ra đời và tăng trưởng ở độ tuổi đi học mầm non. Theo đó, có thể phòng ngừa bằng các cách sau đây:

• Trong suốt quá trình thai kỳ, mẹ bầu cần đảm bảo các nhóm dinh dưỡng cần thiết.
• Trẻ sơ sinh khi chào đời trong nửa giờ đầu đầu sau sinh cần được bú sữa mẹ. Điều này sẽ giúp trẻ tận hưởng nguồn sữa non quý giá.
• Trẻ sơ sinh sẽ tiếp tục được bú sữa mẹ trong 6 tháng đầu đời và kéo dài đến năm 2 tuổi hoặc hơn lâu hơn theo nhu cầu của bé.
• Độ tuổi tiêu chuẩn để cho trẻ ăn dặm là 6 tháng tuổi. Ăn dặm quá sớm tăng nguy cơ suy dinh dưỡng thể béo phì ở các bé. Đồng thời, chế độ ăn dặm ở trẻ cũng cần được đa dạng và đầy đủ dưỡng chất.
• Trẻ em dưới 3 tuổi cần đảm bảo các thực phẩm giàu đạm, canxi, chất béo, sắt,..
• Đối với trẻ em có sẵn thể trạng thừa cân, ba mẹ cần điều chỉnh một chế độ ăn nhiều rau xanh, trái cây. Đồng thời xây dựng cho trẻ một chế độ tập luyện đều đặn để duy trì cân nặng bình thường như: chạy bộ, đạp xe,...
• Hạn chế cho trẻ ăn các thực phẩm giàu chất béo nhưng nghèo dinh dưỡng như: đồ ăn nhanh, thực phẩm chế biến sẵn...
• Cho trẻ hấp thụ vitamin D tự nhiên từ ánh nắng ánh mặt trời. Thời điểm thích hợp để tắm nắng là từ 7 giờ sáng đến 8 giờ sáng.

Suy dinh dưỡng thể béo phì rất khó nhận biết, do thể trạng bên ngoài của trẻ béo tốt nhưng thiếu một số chất dinh dưỡng quan trọng trong cơ thể. Vì thế, nếu thấy trẻ có các biểu hiện suy dinh dưỡng thể béo phì như trên, cha mẹ nên đưa trẻ đến các trung tâm y tế để thăm khám và điều chỉnh chế độ dinh dưỡng phù hợp.