Rụng tóc khi nhiễm Covid 19 (F0)

Bài viết được tham vấn chuyên môn cùng Bác sĩ Võ Hà Băng Sương - Bác sĩ Nội tổng quát - Khoa Khám bệnh & Nội khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Phú Quốc.

Tình trạng rụng tóc sau nhiễm SARS CoV 2 diễn ra rất phổ biến, tuy nhiên tóc sẽ quay trở lại bình thường trong thời gian ngắn. Theo thống kê, có 20% F0 khỏi bệnh bị rụng tóc trong thời gian 03 - 06 tháng sau khi xuất viện. Vậy nguyên nhân nào khiến F0 bị rụng tóc?

Trước khi tìm hiểu vấn đề F0 có bị rụng tóc không, chúng ta cần biết được các khía cạnh sinh lý bình thường của tóc khi chúng phải trải qua 3 giai đoạn phát triển như sau:

• Giai đoạn tăng trưởng (anagen phase) : 85% số tóc của con người sẽ nằm ở giai đoạn tăng trưởng. Khi đó, các tế bào tóc sẽ liên tục trải qua quá trình phân bào và dài ra. Giai đoạn tăng trưởng của tóc kéo dài từ 2 đến 3 năm ở nam giới và 6 đến 8 năm ở nữ giới;
• Giai đoạn ngừng tăng trưởng (catagen phase): Có khoảng 1% số tóc thuộc giai đoạn này. Các nang tóc co lại, tách khỏi nhú bì và xuất hiện hiện tượng thiếu máu nuôi, tuy nhiên tóc vẫn chưa bị rụng. Giai đoạn ngừng tăng trưởng kéo dài khoảng 2 đến 3 tuần;
• Giai đoạn thoái hóa (telogen phase) : Khoảng 14% số tóc sẽ tiến vào giai đoạn thoái triển, hay còn gọi là giai đoạn nghỉ ngơi, kéo dài khoảng 2-3 tháng và tóc sẽ bị rụng đi sau đó. Sau khi tóc rụng, tóc mới sẽ mọc lại từ chân tóc, quay lại chu kỳ bình thường và trải qua 3 giai đoạn như trên.

Ở điều kiện bình thường, một người sẽ rụng khoảng từ 50 tới 100 sợi tóc mỗi ngày. Bất kì yếu tố hay nguyên nhân nào ảnh hưởng, tác động đến quá trình phát triển của nang tóc, làm cho giai đoạn tăng trưởng ngắn lại và thoái hóa dài ra sẽ dẫn đến tình trạng rụng tóc.

Có 2 nguyên nhân lớn dẫn đến tình trạng F0 bị rụng tóc:

• Do tâm lý căng thẳng, sợ hãi: Khi tâm lý ở trạng thái tiêu cực, cơ thể chúng ta phản ứng lại bằng cách bài tiết ra nhiều chất gọi là hormone chống stress. Các nội tiết tố này giúp cơ thể tạm thời vượt qua những nguy cơ do virus tấn công nhưng mặt khác lại gây hại cho tóc thông qua phản xạ thần kinh giao cảm. Phản xạ này gây co mạch ngoài da, từ đó lượng máu lưu thông đến chân tóc sụt giảm và hệ quả là các nang tóc bị tổn thương do thiếu máu nuôi. Nếu stress do Covid-19 tiếp tục kéo dài, nồng độ các hormone chống stress tiếp tục tăng cao, đặc biệt là cortisol, từ đó tạo ra các gốc tự do trong cơ thể. Các gốc tự do này sẽ trực tiếp phá hủy các tế bào, mô hay tổ chức trong cơ thể, tăng lão hóa da, tổn thương nang tóc. Bên cạnh đó, hormone cortisol còn gián tiếp ảnh hưởng đến sự phát triển bình thường của tóc khi nó gây tăng hủy chất đạm và khiến dinh dưỡng cho nang tóc bị thiếu hụt;
• Dưới tác động của stress thể chất liên quan đến nhiễm SARS CoV 2, đa số tóc sẽ không còn ở trạng thái bình thường mà chuyển sang giai đoạn nghỉ ngơi, nghĩa là tóc sẽ ngừng mọc. F0 khỏi bệnh bị rụng tóc do quá trình phát triển tóc đã ngược lại lúc bình thường khi phần lớn sẽ ở giai đoạn nghỉ ngơi.

Mặc dù tình trạng F0 bị rụng tóc diễn ra rất phổ biến nhưng đến nay vẫn chưa xác định bằng chứng cho thấy SARS CoV 2 trực tiếp gây ra bất thường này. Về cơ bản, các thụ thể enzym chuyển đổi angiotensin 2 (ACE2) được virus sử dụng khi xâm nhập vào tế bào người cũng có ở các tế bào sừng và tuyến bã nhờn (nơi xuất phát của tóc).

Một số yếu tố khác có thể tăng nguy cơ F0 bị rụng tóc, bao gồm:

• Sốt cao;
• Cơ thể mệt mỏi;
• Phản ứng miễn dịch, stress;
• Chế độ dinh dưỡng và vệ sinh da đầu kém;
• Sử dụng thuốc kháng đông hoặc Covid 19 làm nặng thêm tình trạng tổn thương đa cơ quan, suy gan, suy thận và các bệnh lý đi kèm.

Mặc dù tóc không có quá nhiều chức năng sinh lý nhưng nó lại đóng vai trò quan trọng trong các vấn đề khác như giao tiếp, ngoại hình và chất lượng cuộc sống. Rụng tóc có thể dẫn đến stress và ngược lại stress lại gây rụng tóc. Do đó việc đánh giá chính xác nguyên nhân rụng tóc, để từ đó đưa ra tư vấn và biện pháp điều trị phù hợp là vô cùng cần thiết.

Khi tiếp nhận những trường hợp F0 khỏi bệnh bị rụng tóc, các bác sĩ sẽ tiến hành tìm và loại bỏ nguyên nhân khác gây nên tình trạng này. Quá trình đánh giá tình trạng da đầu hay chân tóc, sợi tóc sẽ hỗ trợ phát hiện các bệnh lý kèm theo. Nếu đã loại trừ các nguyên nhân gây rụng tóc không do Covid 19, bác sĩ sẽ tiến hành tư vấn, giải thích, ổn định tâm lý và yêu cầu người bệnh tuân thủ các phương pháp điều trị. Việc hỗ trợ cải thiện tâm lý căng thẳng, lo lắng sẽ giúp ích rất nhiều cho tình trạng F0 bị rụng tóc, vì đây chính là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến hiện tượng này.

Các biện pháp hỗ trợ F0 khỏi bệnh bị rụng tóc bao gồm:

• Giữ tâm lý bình tĩnh để vượt qua những khó khăn do bệnh tật. F0 bị rụng tóc có thể áp dụng một số bài tập tăng cường sức khỏe tinh thần như yoga, ngồi thiền, khí công... và đảm bảo giấc ngủ từ 07 - 08 tiếng mỗi đêm;
• Chế độ dinh dưỡng tăng cường bổ sung chất đạm (từ các loại thịt cá), các loại vitamin và khoáng chất quan trọng như sắt, kẽm, biotin, vitamin C, D, B12, acid folic...;
• Lưu ý trong quá trình chăm sóc tóc cần nhẹ nhàng, tránh kéo tóc quá mạnh (như thắt bím, buộc chặt). Trong quá trình chăm sóc cần tránh dùng nhiệt độ quá cao, các phương pháp tác động như uốn, duỗi, nhuộm hoặc hạn chế dùng hóa chất tác động không tốt lên tóc;
• Một số trường hợp có thể sử dụng các thuốc hỗ trợ như Minoxidil, huyết tương giàu tiểu cầu, các thủ thuật kích thích nang tóc;
• Hạn chế áp dụng các biện pháp theo kinh nghiệm dân gian;

Nếu F0 bị rụng tóc kéo dài hơn 06 tháng hoặc kèm theo các triệu chứng khác như rụng thành mảng, ngứa hay kích ứng thì người bệnh nên đến khám bác sĩ chuyên khoa da liễu.