Sau điều trị Covid: Ăn gì để hồi phục?

Sau thời gian điều trị Covid-19, người bệnh có nguy cơ bị suy dinh dưỡng ở những mức độ khác nhau khiến cho cơ thể suy nhược, giảm sức đề kháng và dễ bị nhiễm trùng. Vì vậy, phục hồi sau điều trị Covid cho bệnh nhân hết sức quan trọng, đặc biệt là chế độ dinh dưỡng phù hợp.

Những bệnh nhân bị nhiễm Covid-19 có thể bị sốt nhiễm trùng và suy hô hấp trong một thời gian dài. Do vậy, sau thời gian điều trị nhiễm Covid thì tình trạng sức khỏe của người bệnh sẽ giảm sút, cơ quan hô hấp và tiêu hóa suy yếu. Từ đó, bệnh nhân sẽ có nguy cơ bị suy dinh dưỡng ở những mức độ khác nhau.

Bệnh nhân bị suy dinh dưỡng sẽ bị giảm một lượng khối cơ, ảnh hưởng xấu tới khối xương và mô mỡ, làm cho cơ thể người bệnh bị suy kiệt. Ngoài ra, suy dinh dưỡng còn ảnh hưởng tới tình trạng đáp ứng miễn dịch và sức đề kháng, từ đó dễ mắc những bệnh nhiễm trùng. Một chế độ dinh dưỡng hợp lý sẽ giúp cho người bệnh nhanh chóng cải thiện tình trạng suy dinh dưỡng và phục hồi sức khỏe.

2.1. Cung cấp nhóm thực phẩm thiết yếu

“Ăn gì sau điều trị covid” là điều rất quan trọng để phục hồi cơ thể. Năng lượng trong chế độ dinh dưỡng cho bệnh nhân Covid sẽ được cung cấp bởi những thực phẩm thuộc 3 nhóm sau:

• Nhóm thực phẩm giàu chất bột đường bao gồm gạo, khoai, củ và ngũ cốc.
• Nhóm thực phẩm chứa nhiều chất đạm như các loại thịt động vật, cá, hải sản, thịt gia cầm, đậu và các loại đỗ.
• Nhóm thực phẩm giàu chất béo như dầu thực vật, bơ, mỡ động vật và các loại hạt nhiều dầu.

Thông thường, những chế độ ăn cần cung cấp đủ về số lượng và đảm bảo tỷ lệ hợp lý từ 3 chất sinh năng lượng đó là 13-20% đạm, 20-25% chất béo và 55-65% bột đường glucid.Ví dụ, một bệnh nhân cần có tổng năng lượng ăn là 2000 kcal/ngày với tỷ lệ năng lượng Protein : Lipid : Glucid = 15 : 20 : 55 thì sẽ phải được cung cấp 300 kcal từ 75 gram chất đạm và 400 kcal từ 45gram chất béo, 1100 kcal từ 275 gram chất đường bột. Ăn đa dạng các loại thực phẩm bằng cách phối hợp từ 15-20 loại thực phẩm và thay đổi thường xuyên các loại thức ăn trong ngày. Khẩu phần ăn hằng ngày cần có sự phối hợp ở tỷ lệ cân đối giữa nguồn chất đạm thực vật và động vật.

Bên cạnh đó, nên ăn kết hợp cân đối giữa tỷ lệ dầu thực vật và mỡ động vật trong khẩu phần ăn. Tuy nhiên, bệnh nhân mới khỏi bệnh Covid-19 nên lựa chọn protein có giá trị sinh học cao và cung cấp đầy đủ các loại acid amin thiết yếu. Những amino acid đóng một vai trò rất quan trọng giúp duy trì các hoạt động chức năng của cơ thể, tham gia vào hàng rào bảo vệ, sự dịch chuyển và hấp thụ những chất dinh dưỡng. Về chất béo, bệnh nhân hồi phục sau điều trị Covid nên ăn cả mỡ động vật và dầu thực vật, tỷ lệ chất béo động vật/chất béo tổng số dưới 60%. Tuy nhiên, nên sử dụng những loại chất béo có nguồn gốc rõ ràng từ dầu thực vật, cá,... đồng thời, hạn chế chất béo có nguồn gốc từ các loại gia cầm như gà, vịt,... hay các loại động vật có vú như bò, lợn,...

Bệnh nhân nhiễm Covid-19 thường cảm thấy mệt mỏi, mất vị giác dẫn tới chán ăn. Do vậy, cần chia làm nhiều bữa trong ngày, tránh ăn quá no có thể gây khó thở. Hạn chế chế biến các món rán, chiên,... mà thay vào đó hãy luộc hoặc hấp để thức ăn dễ tiêu hơn. Thay đổi món ăn thường xuyên và tránh đơn điệu để bữa ăn ngon, hấp dẫn. Tích cực uống sữa và ăn các sản phẩm từ sữa, bởi thực phẩm này có đầy đủ các thành phần dinh dưỡng ở tỷ lệ cân đối, dễ tiêu hóa.

Thông thường, khi cơ thể của con người cảm thấy đói sẽ muốn ăn, nhưng ở những người thiếu vi chất dinh dưỡng và đường tiêu hóa yếu kém thì ngược lại. Họ thường bị mất cảm giác đói và thèm ăn. Vì vậy, để hỗ trợ cho đường tiêu hóa tốt hơn thì người bệnh sau nhiễm Covid nên bổ sung thêm Probiotic 2 lần/ngày, kết hợp bổ sung khoáng chất cho người lớn; viên đa vitamin hay các dạng siro, cốm cho trẻ em.

2.2. Tăng cường bổ sung các loại rau củ quả hoa quả

Những loại vitamin và khoáng chất chống oxy hóa có tác dụng tốt với người bệnh cần hồi phục sau điều trị Covid như vitamin A, D, C, E và các chất khoáng như kẽm, sắt,... để chống viêm và nhiễm trùng. Rau củ quả là một trong những nguồn cung cấp các loại vitamin, chất xơ và khoáng chất rất tốt. Vitamin và chất khoáng là một trong những thành phần đóng một vai trò rất quan trọng giúp nâng cao sức đề kháng và miễn dịch chống lại vi khuẩn, virus gây bệnh.

Những loại rau màu xanh sẫm và hoa quả có màu vàng hoặc đỏ sẽ chứa nhiều vitamin A, E, C. Ngoài ra, rau củ quả còn góp phần giúp cho hệ tiêu hóa tốt hơn, hạn chế hấp thu cholesterol và ngăn ngừa táo bón. Nhu cầu của một người ăn rau xanh và hoa quả khoảng 400-600 gram/ngày/người.

2.3. Tăng cường bổ sung nước

Người bệnh bị nhiễm Covid-19 thường gặp phải tình trạng mất nước và một số chất điện giải như natri, kali do sốt, viêm phổi, nhiễm trùng. Vì vậy, việc tăng cường bổ sung chất lỏng để bù lại lượng nước đã mất giúp cho cơ thể mau chóng hồi phục.

Việc lựa chọn loại nước uống để giúp bổ sung thêm vitamin, chất xơ, khoáng chất,chất chống oxy hóa cũng rất cần thiết. Có thể lựa chọn các loại nước được chế biến rất đơn giản từ hoa quả và rau xanh hay những loại thực phẩm khác tùy thuộc vào sở thích của người bệnh.

Một số loại thực phẩm cần hạn chế trong chế độ dinh dưỡng cho bệnh nhân Covid bao gồm:

• Không nên ăn những loại thực phẩm có nhiều cholesterol như óc hay nội tạng động vật;
• Nên ăn ít nhất 3 bữa cá và 3 quả trứng trong 1 tuần, đồng thời uống thêm sữa từ 1-2 cốc/ngày;
• Hạn chế ăn mặn và tránh những loại thực phẩm có chứa nhiều muối như chả, xúc xích, giò, đồ hộp, đồ khô, đồ biển, các loại đồ muối như cà, dưa,...;
• Hạn chế những loại thực phẩm đồ uống có nhiều gas. Không được uống nước trước hoặc trong khi ăn.

Tóm lại, bệnh nhân sau thời gian điều trị Covid-19 sẽ có nguy cơ bị suy dinh dưỡng ở những mức độ khác nhau khiến cho cơ thể suy nhược, giảm sức đề kháng và dễ nhiễm trùng. Vì vậy, để phục hồi sau điều trị Covid nhanh chóng, cần có một chế độ dinh dưỡng hợp lý, bổ sung đầy đủ các chất dưỡng chất và hạn chế thực phẩm khó tiêu.