Ảnh hưởng của COVID-19 đến tâm lý xã hội và biện pháp dự phòng tâm lý cho đại dịch corona COVID-19

Bài viết bởi Dược sĩ Dương Thu Hương - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City.

Kể từ khi được công bố là “Đại dịch toàn cầu” bởi WHO vào cuối tháng 1/2020, virus corona COVID-19 đã có tác động không nhỏ đến tâm lý của một bộ phận người dân trong xã hội. Lo sợ là phản ứng tự nhiên của con người khi chúng ta cảm thấy mối đe dọa từ một căn bệnh mới và chưa hiểu biết rõ ràng về sức nguy hiểm của chúng. Cảm giác lo sợ giúp chúng ta gia tăng tính cảnh giác và đề phòng để bảo vệ bản thân trước dịch bệnh. Tuy nhiên lo sợ cũng dễ dẫn đến hoảng loạn, tạo ra nhiều hiệu ứng tiêu cực hơn là bản thân dịch bệnh.

Ví dụ tiêu biểu là trong đợt dịch COVID-19 xuất hiện tràn lan những thông tin không đúng sự thật trên các mạng xã hội, tình trạng tranh giành và đầu cơ tích trữ khẩu trang, lương thực, hay đổ lỗi cho một nhóm người vì đã gây nên đại dịch. Bài học từ đại dịch SARS cho thấy phần lớn bệnh nhân sống sót sau đợt dịch bình phục tốt về mặt thể chất, nhưng họ và gia đình có những sa sút về tinh thần không hề nhỏ tận 1 năm sau khi dịch kết thúc. Theo thống kê từ một nghiên cứu diện rộng tại Toronto, Canada, 17% người bệnh SARS không quay lại làm việc, và 9% không thể làm việc với hiệu suất như trước khi mắc bệnh. Vì vậy, những biện pháp cần làm để phòng tránh tổn hại tinh thần cũng vô cùng quan trọng và cần thiết như phòng tránh dịch bệnh trong thời điểm dịch bệnh gia tăng.

Có nhiều biện pháp có thể làm để giảm lo lắng. Sau đây là một vài gợi ý từ bác sĩ và nhà tâm lý học:

2.1. Tập trung vào những điều bạn có thể kiểm soát

Cách tốt nhất để chống lại virus là có hệ thống miễn dịch khỏe mạnh. Tăng cường tập thể dục, ăn uống khoa học và sạch sẽ, sinh hoạt điều độ, ngủ đủ giấc, và giữ tinh thần thư giãn là những biện pháp hữu hiệu để tăng sức đề kháng cho cơ thể. Một cơ thể khỏe mạnh là tiền đề của một tinh thần khỏe mạnh. Bên cạnh đó, tự tạo cho mình thói quen vệ sinh để tránh lây nhiễm dịch bệnh theo hướng dẫn của Bộ Y tế khuyến cáo như: rửa tay với xà phòng, hạn chế chạm vào mặt, che miệng khi ho, ở nhà khi ốm, giữ khoảng cách với người bị bệnh.

2.2. Cập nhật kiến thức nhưng không làm bản thân bị quá tải thông tin

Thông tin không chính xác về dịch bệnh hiện có thể tràn ngập trên các mạng xã hội. Cách tốt nhất để hạn chế khủng hoảng từ nguồn tin không chính xác là chỉ cập nhật tin tức từ những nguồn chọn lọc và đáng tin cậy, như Bộ Y tế, WHO hay CDC.

Không nên đọc tin quá nhiều lần trong ngày vì theo dõi số ca nhiễm bệnh và tử vong hàng giờ sẽ chỉ làm trầm trọng hóa thêm nỗi lo lắng. Nên cập nhật thông tin một lần duy nhất trong ngày và suy nghĩ về những vấn đề hiện hữu khác của cuộc sống, như chăm lo cho công việc hoặc dành thời gian nhiều hơn cho bản thân, con cái và gia đình.

2.3. Tìm nguồn động viên và hỗ trợ để giảm lo lắng

Khi cảm thấy lo lắng, hãy tìm đến người thân, bạn bè hoặc đồng nghiệp để tìm nguồn động viên, giúp đỡ, nhưng hạn chế bàn tán về dịch bệnh với những người hoang mang thái quá vì điều đó có thể làm gia tăng nỗi lo lắng cho cả hai.

Nếu cảm thấy nỗi lo lắng quá lớn và điều đó ảnh hưởng đến khả năng làm việc cũng như chất lượng cuộc sống, hãy liên hệ với bác sĩ tại Hệ thống Y tế Vinmec trên toàn quốc để nhận được hỗ trợ. Có nhiều phương pháp, bao gồm các liệu pháp tâm lý và dùng thuốc, mà các bác sĩ có thể giúp bạn để giảm căng thẳng và giữ tinh thần lạc quan trong mùa dịch.

Nguồn tổng hợp từ Forbes, Thelancet, Sciencedaily, The Wall Street Journal