Các biện pháp cần thực hiện để chẩn đoán ung thư buồng trứng

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi BSCK II Phùng Thị Phương Chi - Bác sĩ Chuyên khoa Ung bướu - Trung tâm Ung bướu - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park. Bác sĩ đã có 20 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực ung bướu.

Ung thư buồng trứng là căn bệnh thường diễn tiến một cách lặng lẽ, không có nhiều triệu chứng điển hình trong giai đoạn đầu. Vì vậy, bệnh khó được phát hiện sớm và điều trị kịp thời.

Ung thư buồng trứng là tình trạng xuất hiện khối u ác tính trong buồng trứng. Các tế bào trong khối u ác tính là những tế bào bất thường, phân chia không theo nhu cầu của cơ thể và không chịu sự kiểm soát của cơ thể, dễ xâm lấn các cơ quan lân cận và di căn tới những cơ quan xa hơn.

Có nhiều loại ung thư buồng trứng:

• Ung thư biểu mô: ung thư xuất phát từ bề mặt buồng trứng.
• Ung thư tế bào mầm: ung thư xuất phát từ các tế bào sản xuất trứng.
• Ung thư mô đệm: ung thư xuất phát từ mô đệm buồng trứng.

Các tế bào ung thư buồng trứng thường phát triển ra ngoài phạm vi buồng trứng và lan đến các mô, cơ quan khác trên cơ thể. Cụ thể, tế bào ung thư buồng trứng lan đến màng bụng gây cổ trướng. Tế bào ung thư cũng có thể theo máu tới gan, xương, não, phổi,... hình thành các khối u ở đó hoặc theo hệ bạch huyết tấn công các hạch trên cơ thể.

Các phương pháp thường được áp dụng để tầm soát ung thư buồng trứng là:

• Khám khung chậu: gồm khám tử cung, âm đạo, buồng trứng, ống dẫn trứng, trực tràng và bàng quang,... Bệnh nhân có thể mắc ung thư buồng trứng nếu: có khối u vùng bụng, có quá nhiều dịch ổ (cổ trướng), hoặc có các dấu hiệu của di căn đến các cơ quan khác như tràn dịch màng phổi, khối u di căn ở gan, phổi...
• Siêu âm: là phương pháp sử dụng sóng âm có tần số cao mà tai người không nghe thấy chiếu vào buồng trứng. Mẫu thu được từ âm thanh dội lại sẽ tạo nên hình ảnh được gọi là biểu đồ âm. Các mô, túi nước, nang khí và khối u sẽ cho các hình ảnh khác nhau trên biểu đồ, giúp bác sĩ chẩn đoán ung thư buồng trứng hiệu quả. Ngoài ra, siêu âm cũng giúp bác sĩ xem xét mật độ, cấu trúc, kích thước buồng trứng, đặc điểm mạch máu nuôi và các u nang nếu có. Bác sĩ có thể lựa chọn phương án siêu âm đầu dò (siêu âm qua ngã âm đạo, đưa đầu dò siêu âm vào trong âm đạo) hoặc siêu âm ngã bụng để khảo sát cơ quan sinh sản (tai vòi, buồng trứng, tử cung) và các cơ quan khác trong ổ bụng.
• Xét nghiệm CA 125: là phương pháp xét nghiệm máu để đo mức CA-125 – một dấu ấn sinh học ung thư buồng trứng thường được tìm thấy cao hơn bình thường ở những phụ nữ mắc ung thư buồng trứng biểu mô. Tuy nhiên, bác sĩ chẩn đoán không hoàn toàn dựa vào phương pháp xét nghiệm ung thư buồng trứng này vì nhiều nguyên nhân khác cũng làm nồng độ CA-125 trong máu tăng cao như lạc nội mạc tử cung và viêm phần phụ.

• Chụp cắt lớp vi tính vùng bụng và vùng chậu hoặc chụp MRI vùng chậu: có thể cho các hình ảnh chi tiết của vùng bụng và vùng chậu. Phương pháp này có hiệu quả cao trong việc hỗ trợ chẩn đoán ung thư buồng trứng và khảo sát tình trạng di căn hạch và về mức độ lan rộng của ung thư.
• Sinh thiết: lấy một mẫu mô để kiểm tra dưới kính hiển vi nhằm chẩn đoán bệnh ung thư buồng trứng. Để lấy được mô, các bác sĩ thực thiện phẫu thuật mở bụng hoặc phẫu thuật nội soi chẩn đoán, cắt toàn bộ buồng trứng nếu có nghi ngờ ung thư. Nếu cần thiết, bác sĩ có thể thực hiện sinh thiết tức thì mẫu mô buồng trứng để có chẩn đoán xác định ung thư buồng trứng ngay lúc mổ và quyết định độ rộng của phẫu thuật tiếp theo.

Nếu chẩn đoán bệnh nhân mắc ung thư buồng trứng, bác sĩ sẽ đánh giá giai đoạn bệnh, xem xét liệu tế bào ung thư đã di căn chưa, nếu di căn rồi thì đã lan tới các cơ quan nào của cơ thể,... Sau đó, bác sĩ sẽ đưa ra phương án điều trị phù hợp nhất cho bệnh nhân.