Bệnh hở van hai lá khác gì bệnh hẹp van hai lá?

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Thạc sĩ, Bác sĩ Hoàng Thị Hòa - Bác sĩ Nội tim mạch - Khoa khám bệnh và Nội khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hạ Long.

Hở van hai lá và hẹp van hai lá đều là những bệnh lý liên quan đến van tim. Thế nhưng mỗi căn bệnh lại có những triệu chứng và sự ảnh hưởng nhất định đến sức khỏe của người bệnh.

Van tim điều hướng dòng chảy của máu theo nguyên tắc một chiều:

• Bơm máu từ buồng tim trên xuống buồng tim dưới: Khi này van 3 lá và van 2 lá mở, còn van động mạch chủ và van động mạch phổi đóng.
• Khi máu được bơm từ 2 buồng tim dưới đến phổi rồi đi nuôi dưỡng cơ thể: Ngược lại, van động mạch chủ và van động mạch phổi đóng trong khi van 2 lá, 3 lá đóng lại nhằm tránh để máu trào ngược trở về tim.

Thường phần trái tim bên trái có áp suất cao hơn so với bên phải do áp lực máu trong phổi là rất thấp. Điều này đồng nghĩa với việc các van tim bên trái sẽ gặp khó khăn hơn so với bên phải khi đóng vào. Huyết áp thường được đo chính là áp suất máu tại phần bên trái của trái tim.

Trái tim có nhịp đập trung bình là khoảng hơn 100.000 lần/ ngày. Nếu nhịp tim có sự bất thường thì có thể là một trong hai van tim đang đóng không chặt hay bị hẹp. Bác sĩ khi sử dụng ống nghe để nghe nhịp tim trong những trường hợp này sẽ thấy có tiếng thổi tim. Dựa vào cường độ, vị trí và thời gian tiếng thổi đó, bác sĩ có thể biết được van tim nào đang gặp vấn đề.

Van tim được ví như cánh của nhịp nhàng đóng mở theo mỗi nhịp tim co bóp, cho phép máu chảy đến các buồng tim theo chiều nhất định, khi đó máu sẽ được phân phối và lưu thông đều đến toàn bộ cơ thể. Chính vì vậy mà bất cứ bệnh liên quan đến van tim nào cũng sẽ làm ảnh hưởng đến chức năng của van tim, thậm chí có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng.

Bệnh van tim là tình trạng khi một hay nhiều van tim không thực hiện tốt chức năng đóng mở của mình để giúp máu lưu thông một chiều. Bệnh hở van 2 lá và hẹp van hai lá là những bệnh van tim phổ biến thường gặp nhất.

2.1 Bệnh hẹp van 2 lá

Tên bệnh lý đã phần nào nói lên được tình trạng của bệnh, bệnh hẹp van 2 lá là vấn đề khi lỗ van hai lá bị thu hẹp lại, khiến cho chức năng đóng mở của van tim bị ảnh hưởng, từ đó làm cản trở quá trình lưu thông máu từ van xuống tâm thất trái. Bệnh nhân bị bệnh hẹp van 2 lá có thể có một số biểu hiện như mệt mỏi, khó thở, thậm chí có thể dẫn đến những biến chứng nguy hiểm hơn như suy tim hay tai biến.

Nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng hẹp van hai lá được cho là do bệnh sốt thấp khớp, liên quan đến liên cầu khuẩn – một bệnh nhiễm trùng ở trẻ em. Ở nhiều nước đang phát triển, sốt thấp khớp là một trong những căn bệnh phổ biến và có thể để lại sẹo ở van 2 lá.

Bệnh hẹp van 2 lá có thể bắt gặp ở bất kỳ đối tượng nào không kể lứa tuổi. Người bệnh có thể được chỉ định điều trị hẹp van hai lá bằng nội soi, phẫu thuật mở van tim hoặc thay thế van. Trong trường hợp bệnh không được kiểm soát, bệnh hẹp van 2 lá có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng về tim mạch, đe dọa tính mạng người bệnh.

2.2 Bệnh hở van hai lá

Khác với bệnh hẹp van 2 lá, hở van hai lá là tình trạng khi van hai lá không được đóng chặt làm cho máu chảy ngược lại khi đã đóng van. Hở van 2 lá còn được biết đến với những tên gọi khác như bất thường van hai lá hoặc suy van hai lá.

Khi van hai lá bị hở cho phép máu chảy ngược qua van tim ảnh hưởng đến chức năng hoạt động của tim, khiến cho người bệnh có cảm giác khó thở và mệt mỏi. Tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh hở van hai lá mà người bệnh sẽ được chỉ định những phương pháp điều trị khác nhau. Nếu ở mức độ nhẹ, việc điều trị có thể là không cần thiết. Tuy nhiên, đối với những trường hợp hở van hai lá nặng thì cần tiến hành làm phẫu thuật để sửa chữa hay thay thế van tim. Nếu không được can thiệp kịp thời, hở van hai lá có thể dẫn đến các vấn đề nghiêm trọng khác liên quan đến tim như suy tim,...

Có thể thấy, hở van hai lá và bệnh hẹp van 2 lá là 2 bệnh lý có phần ngược nhau. Cả 2 bệnh đều không quá nguy hiểm ở mức độ nhẹ. Thế nhưng, người bệnh vẫn cần lưu ý có biện pháp điều trị can thiệp kịp thời nhằm tránh dẫn đến những biến chứng nặng nề không mong muốn.

XEM THÊM

• Bệnh hở van hai lá
• Điều trị bệnh van 3 lá nhờ phẫu thuật mổ tim hở ít xâm lấn có nội soi hỗ trợ
• Sửa và thay van hai lá nhờ phẫu thuật tim mở ít xâm lấn