Thuốc Metoclopramide - Tác dụng, liều dùng và lưu ý sử dụng

Bài viết bởi Dược sĩ Nguyễn Huy Khiêm - Dược sĩ lâm sàng - Khoa Dược - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City

Metoclopramide là thuốc điều trị và dự phòng các triệu chứng nôn, buồn nôn được sử dụng khá phổ biến. Dưới đây là một số thông tin cần lưu ý khi sử dụng thuốc Metoclopramide.

Thuốc Metoclopramide là thuốc điều trị và dự phòng các triệu chứng nôn, buồn nôn được sử dụng khá phổ biến. Tại Việt Nam, thuốc chống nôn Metoclopramide có 2 dạng bào chế chính, tương ứng với 2 loại đường dùng của thuốc:

• Dung dịch tiêm truyền: biệt dược Metoran® 10 mg/2ml – đường dùng: tiêm bắp, hoặc tiêm truyền tĩnh mạch (pha loãng với dung môi NaCl 0.9%, G5%, Ringer lactate nếu cần)
• Viên nén: biệt dược Primperan® 10 mg – đường dùng: đường uống

Thuốc Metoclopramide 10mg được chỉ định để điều trị và/hoặc dự phòng các triệu chứng nôn, buồn nôn sau phẫu thuật sau hoá trị, xạ trị hoặc các nguyên nhân khác.

Cơ chế chống nôn của thuốc là đối kháng thụ thể dopamin và serotonin tại trung tâm gây nôn của thần kinh trung ương. Thời gian khởi phát tác dụng là 1 – 2 phút đối với dạng tiêm truyền tĩnh mạch, 30- 60 phút đối với dạng đường uống và thuốc Metoclopramide tác dụng của thuốc kéo dài trong khoảng 1 – 2 tiếng.

Liều thuốc chống nôn Metoclopramide được áp dụng cả đường uống và đường tiêm truyền như sau:

• Người lớn:5 - 10 mg/lần, không nên vượt quá 3 lần/ngày
• Trẻ em từ 1 đến 18 tuổi: 0,1 – 0,15 mg/kg/lần (tối đa 10 mg/lần). Không nên sử dụng quá 0,5 mg/kg/ngày (hay 30 mg/ngày).

Cần lưu ý với đường tiêm tĩnh mạch như sau: cần thực hiện tiêm tĩnh mạch chậm trong tối thiểu 1 – 2 phút để làm giảm nguy cơ gây cảm giác bồn chồn, thổn thức sau tiêm.

Thuốc Metoclopramide có thể sử dụng an toàn cho phụ nữ có thai để điều trị các triệu chứng nôn nghén. Tuy nhiên, thuôc Metoclopramide có được bài tiết qua sữa mẹ với lượng nhỏ, do đó đối với phụ nữ cho con bú, việc sử dụng thuốc metoclopramide cần được cân nhắc giữa lợi ích và nguy cơ. Nhìn chung thuốc có thể được sử dụng dưới sự chỉ định của bác sỹ nếu cần thiết.

Ngoài ra, thuốc Metoclopramide đi qua được hàng rào máu-não, do đó một trong những tác dụng phụ không mong muốn khi sử dụng thuốc là các rối loạn liên quan đến thần kinh (hội chứng ngoại tháp), bao gồm cảm giác bứt rứt, bồn chồn, run, các cử động không tự chủ,... Tác dụng phụ này thường hay gặp hơn ở người trẻ tuổi với mức liều cao, do đó cần chú ý tuân thủ liều thuốc được kê đơn.

Thuốc Metoclopramide là thuốc được bác sĩ kê đơn để điều trị và dự phòng các triệu chứng nôn, buồn nôn. Để thuốc phát huy tác dụng tốt nhất, người bệnh cần dùng thuốc theo đơn, khi có dấu hiệu bất thường cần đến các trung tâm y tế để thăm khám và điều trị.