Lưu ý khi dùng thuốc mỡ tra mắt cho trẻ em và người lớn

Thuốc mỡ tra mắt là thuốc ở dạng bán rắn, được sử dụng khi cần tác dụng trực tiếp vào mắt để làm giảm hoặc điều trị bệnh về mắt. Để dùng thuốc an toàn và hiệu quả, bạn cần biết thuốc mỡ tra mắt có tác dụng gì cùng các lưu ý khi sử dụng.

Thuốc mỡ tra mắt là một loại thuốc bôi bán rắn, nhờn hoặc kem để điều trị một số bệnh về mắt, từ mức độ nhẹ hay nặng. Thông thường, thuốc mỡ tra mắt sẽ được khuyên dùng cho các trường hợp nhiễm trùng mắt, khô mắt và viêm bờ mi (viêm mí mắt) cũng như nhiều vấn đề khác của mắt. Do thuốc mỡ đặc hơn thuốc nhỏ mắt, dạng bào chế này có thể lưu lại trong mắt lâu hơn, giúp nâng cao hiệu quả điều trị.

Nhìn chung, một số tình trạng có thể yêu cầu thuốc mỡ kháng sinh theo toa để đảm bảo lành vết thương thích hợp, trong khi những bệnh khác chỉ yêu cầu thuốc mỡ mắt không kê đơn.

Trong thực hành, thuốc mỡ tra mắt được khuyên dùng để điều trị các tình trạng như:

• Nhiễm trùng mắt, bao gồm cả viêm kết mạc mắt;
• Nhiễm trùng mí mắt;
• Tình trạng mí mắt như viêm bờ mi và rối loạn chức năng tuyến meibomius;
• Khô mắt;
• Viêm giác mạc.

Có nhiều loại thuốc mỡ tra mắt trên thị trường, mỗi loại có chứa các thành phần khác nhau để điều trị nguyên nhân gây ra tình trạng mắt.

Các loại thuốc mỡ tra mắt bao gồm:

• Thuốc mỡ kháng sinh: Tiêu diệt vi khuẩn gây nhiễm trùng mắt hoặc mí mắt;
• Thuốc mỡ bôi trơn: Giúp giữ ẩm cho mắt khi có các tình trạng như khô mắt.

Cần lưu ý là thuốc mỡ kháng sinh có thể được khuyên dùng cho các trường hợp đau mắt đỏ do vi khuẩn, vì loại thuốc mỡ này nhắm vào vi khuẩn gây nhiễm trùng. Trong khi đó, bệnh đau mắt đỏ do vi-rút gây ra sẽ không đáp ứng với kháng sinh. Như vậy, nếu bị đau mắt đỏ do vi-rút, người bệnh có thể xoa dịu các triệu chứng bằng thuốc mỡ bôi trơn còn tình trạng nhiễm vi-rút sẽ tự khỏi sau vài ngày.

Các thành phần trong thuốc mỡ mắt thường được sử dụng:

• Ciprofloxacin: Thuốc kháng sinh được sử dụng để điều trị viêm và loét giác mạc cũng như nhiễm trùng mắt do vi khuẩn.
• Bacitracin, Polymyxin B và Neomycin (thuốc mỡ 3 kháng sinh): Một sự kết hợp ba loại kháng sinh được sử dụng cho các bệnh nhiễm trùng mắt và mí mắt.
• Erythromycin: Được sử dụng trong điều trị và ngăn ngừa nhiễm trùng mắt do vi khuẩn.
• Tobramycin: Một loại thuốc kháng sinh được sử dụng cho các bệnh nhiễm trùng mắt.

Thuốc mỡ bôi trơn hoặc làm dịu mắt không kê đơn thông thường được sử dụng để điều trị chứng khó chịu nhẹ và khô mắt hoặc hỗ trợ điều trị nhiễm trùng mắt do vi-rút.

Điều quan trọng là bệnh nhân phải sử dụng thuốc mỡ tra mắt theo chỉ dẫn của bác sĩ hoặc dược sĩ. Nếu sử dụng không đúng cách, thuốc mỡ tra mắt có thể không điều trị thành công tình trạng và mất nhiều thời gian hơn để chữa lành bệnh.

3.1. Lưu ý trước khi sử dụng thuốc mỡ tra mắt

• Kính áp tròng: Không đeo cho đến khi kết thúc thời gian điều trị. Thuốc mỡ tra mắt có thể làm hỏng kính áp tròng.
• Sử dụng nhiều hơn một loại thuốc nhỏ mắt: Nếu đang sử dụng cả thuốc nhỏ mắt và thuốc mỡ tra mắt trong cùng một mắt, hãy luôn sử dụng thuốc nhỏ trước, sau đó đợi 5 phút trước khi dùng thuốc mỡ. Nếu cần sử dụng 2 loại thuốc mỡ mắt, hãy đợi khoảng nửa giờ trước khi bôi thuốc mỡ mắt thứ 2. Điều này cho phép đủ thời gian để thuốc mỡ tra mắt đầu tiên được hấp thụ.
• Tránh ô nhiễm: Cẩn thận không chạm mí mắt, ngón tay hoặc bất kỳ bề mặt nào khác vào đầu ống thuốc mỡ. Để giữ cho thuốc mỡ không có vi trùng, hãy đậy chặt nắp ống khi không sử dụng.
• Dây dính thuốc ra khỏi mắt: Lông mi và mí mắt có thể bị dính khi sử dụng thuốc mỡ tra mắt. Để loại bỏ vết dính, hãy nhẹ nhàng lau sạch cả 2 bằng khăn ẩm sau khi bạn sử dụng thuốc. Nếu còn thuốc mỡ khô dính trên mi mắt, có thể rửa khu vực đó với một ít dầu gội dành cho trẻ nhỏ, sau đó rửa sạch với nhiều nước.
• Nhìn mờ: Thị lực sẽ bị mờ trong khoảng 5–10 phút sau mỗi lần sử dụng thuốc mỡ. Do đó, không lái xe hoặc vận hành máy móc cho đến khi có thể nhìn rõ trở lại.

3.2. Cách bôi thuốc mỡ mắt

Thuốc mỡ tra mắt không phải là loại thuốc dễ sử dụng. Để có được nhiều lợi ích nhất, người bệnh cần thao tác sử dụng chính xác. Điều này đảm bảo đưa đúng lượng thuốc vào mắt. Dưới đây là một kỹ thuật giúp dùng thuốc mỡ mắt đơn giản và dễ thực hiện:

• Rửa tay với xà phòng và nước.
• Tháo nắp khỏi ống thuốc.
• Ngửa đầu ra sau một chút. Dùng một ngón tay hoặc đốt ngón tay kéo mí mắt dưới xuống để tạo thành túi lõm.
• Tay còn lại cầm ngược ống thuốc đưa đến gần mắt. Tránh chạm đầu ống vào mắt.
• Bóp ống để bôi một đường mỏng thuốc mỡ vào túi mi dưới.
• Dùng gương soi có thể giúp tra thuốc đúng hơn.
• Nhắm mắt lại và sau đó chớp mắt vài lần để thoa thuốc mỡ xung quanh bên trong mắt.
• Tầm nhìn sẽ bị mờ trong vài phút. Cố gắng không dụi mắt.
• Lặp lại ở mắt còn lại, nếu cả 2 mắt đều bị ảnh hưởng.
• Đậy nắp ống thuốc.
• Rửa tay với xà phòng và nước.

Nếu không thể tự bôi thuốc mỡ cho bản thân, hãy nhờ một thành viên gia đình hoặc bạn bè giúp đỡ để thao tác tra thuốc được chính xác.

3.3. Sử dụng thuốc mỡ tra mắt ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ

Việc tra thuốc mỡ mắt ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ thường gặp nhiều khó khăn hơn. Tuy nhiên, cha mẹ vẫn có thể tự tin thực hiện theo các bước hướng dẫn sau đây:

• Hãy trấn an con rằng điều này có thể cảm thấy hơi khó chịu nhưng sẽ không gây đau đớn gì. Một số loại thuốc mỡ có thể đem lại cảm giác châm chích lúc đầu nhưng điều này sẽ nhanh chóng trôi qua.
• Rửa tay với xà phòng và nước.
• Có thể quấn trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ trong một tấm chăn để giữ cho chúng nằm yên.
• Tốt nhất là đặt trẻ nằm xuống.
• Rửa tay sạch.
• Tháo nắp khỏi ống.
• Ở trẻ lớn hơn, nhẹ nhàng kéo mí mắt dưới để tạo túi lõm và bóp ống bôi một đường mỏng thuốc mỡ trong túi. Ở trẻ nhỏ và trẻ sơ sinh, nhỏ thuốc mỡ vào góc trong của mắt.
• Không để đầu ống chạm vào mắt.
• Thuốc mỡ sẽ lan vào mắt khi con chớp mắt.
• Thị lực của con sẽ bị mờ trong vài phút sau khi bôi thuốc mỡ.
• Nếu con cần tra thuốc mỡ ở cả 2 mắt, hãy lặp lại ở mắt còn lại.
• Đậy nắp trên ống.
• Rửa tay với xà phòng và nước.

3.4. Các lưu ý khác khi bôi thuốc mỡ tra mắt

• Thuốc mỡ tra mắt hoàn toàn vô trùng trước khi mở.
• Sau khi mở ống thuốc mỡ, hãy đậy kín ống và để ở nơi mát mẻ, tránh ánh sáng trực tiếp chiếu vào, xa tầm tay trẻ em.
• Hầu hết các loại thuốc mỡ tra mắt đều hết hạn sau 4 tuần kể từ lần mở đầu tiên. Không giữ lâu hơn thời hạn sử dụng. Vì vậy, hãy ghi ngày mở ống trên nhãn để biết khi nào cần loại bỏ.
• Không để bất kỳ ai khác sử dụng thuốc mỡ tra mắt của mình và cũng không sử dụng thuốc mỡ tra mắt của người khác.
• Một số loại thuốc mỡ tra mắt gây cay mắt hoặc kích ứng trong thời gian ngắn. Một số người có thể bị dị ứng với một số loại thuốc mỡ mắt. Do đó, hãy cho bác sĩ biết nếu mắt cảm thấy tồi tệ hơn sau khi sử dụng thuốc mỡ tra mắt để phân biệt tác dụng phụ của thuốc hay phản ứng thông thường khi dùng.

Tóm lại, thuốc mỡ tra mắt là phương pháp điều trị chính cho hầu hết các bệnh về mắt và sau phẫu thuật mắt hoặc phẫu thuật cấu trúc quanh mắt. Hiểu biết thuốc mỡ có tác dụng gì và sử dụng đúng cách là yếu tố giúp tăng hiệu quả điều trị một cách tối ưu.