Công dụng thuốc Esmya

Ulipristal Acetate là dược chất có công dụng kháng đặc hiệu Progesterone. Hoạt chất này có trong sản phẩm có tên thương mại là Esmya. Vậy thuốc Esmya có tác dụng gì và được chỉ định trong trường hợp nào?

Thuốc Esmya có tác dụng gì? Thuốc Esmya là sản phẩm của HRA Pharma, thành phần chính là hoạt chất Ulipristal acetat hàm lượng 5mg. Ulipristal acetat là một dược chất tổng hợp có khả năng điều hòa thụ thể progesteron do có tác dụng kháng đặc hiệu Progesterone cục bộ trên mô.

Thuốc Esmya tác động trực tiếp lên nội mạc tử cung, từ đó gây ra những thay đổi nội mạc tử cung liên quan đến chất điều hòa thụ thể Progesterone (gọi tắt là PAEC). Tuy nhiên, cần lưu ý là những thay đổi do Esmya gây ra không nên nhầm lẫn với bệnh tăng sản nội mạc tử cung.

Thuốc Esmya được chỉ định điều trị u xơ tử cung trong những trường hợp sau:

• Dùng một đợt Esmya điều trị trước phẫu thuật các triệu chứng từ vừa đến nặng của u xơ tử cung cho bệnh nhân trong độ tuổi sinh sản;
• Điều trị nối tiếp các triệu chứng mức độ vừa đến nặng của u xơ tử cung ở bệnh nhân trong độ tuổi sinh sản nhưng không thích hợp với điều trị phẫu thuật.

Chống chỉ định sử dụng thuốc Esmya trong những trường hợp sau:

• Quá mẫn với Ulipristal Acetate hoặc bất kỳ thành phần nào có trong Esmya;
• Chống chỉ định sử dụng Esmya ở phụ nữ có thai hoặc đang cho con bú;
• Xuất huyết âm đạo chưa rõ nguyên nhân hoặc do các bệnh lý không phải u xơ tử cung;
• Ung thư vú, ung thư tử cung, cổ tử cung hoặc buồng trứng;
• Bệnh nhân có rối loạn chức năng gan tiềm ẩn.

Thuốc Esmya chỉ được chỉ định điều trị và theo dõi bởi bác sĩ chuyên khoa có kinh nghiệm trong chẩn đoán và điều trị u xơ tử cung.

Liều dùng của thuốc Esmya khuyến cáo như sau:

• Mỗi ngày uống 1 viên Esmya 5mg, mỗi đợt trị liệu kéo dài 3 tháng;
• Bệnh nhân nên bắt đầu đợt điều trị u xơ tử cung bằng Esmya đầu tiên vào tuần đầu tiên của chu kỳ kinh nguyệt;
• Các đợt điều trị tiếp theo nên bắt đầu vào thời điểm sớm nhất ở tuần đầu của chu kỳ kinh nguyệt tiếp theo sau khi kết thúc đợt điều trị trước đó;
• Bác sĩ cần giải thích cho bệnh nhân về khoảng nghỉ điều trị giữa các đợt bằng Esmya;
• Phác đồ điều trị nối tiếp lặp lại bằng thuốc Esmya đã được nghiên cứu thử nghiệm đến 4 đợt nối tiếp nhau.

Liều dùng thuốc Esmya cho các nhóm đối tượng đặc biệt:

• Bệnh nhân suy thận: Không cần điều chỉnh liều Esmya nếu suy thận mức độ nhẹ đến trung bình. Tuy nhiên, do chưa có các nghiên cứu đặc hiệu nên Esmya không khuyến cáo sử dụng khi bị suy thận nặng, nếu bệnh nhân không được theo dõi chặt chẽ;
• Trẻ em: Không liên quan đến việc sử dụng Esmya do thuốc chỉ được nghiên cứu ở phụ nữ từ 18 tuổi trở lên.

Cách dùng thuốc Esmya:

• Bệnh nhân uống thuốc Esmya cùng với nước;
• Esmya có thể dùng trước hoặc sau bữa ăn đều được.

Trong quá trình sử dụng thuốc Esmya, người bệnh có thể gặp một số tác dụng phụ sau đây:

Dày nội mạc tử cung:

• Khoảng 10-15% bệnh nhân gặp hiện tượng dày nội mạc tử cung trên 16mm (xác định bằng siêu âm hoặc chụp cộng hưởng từ) ở cuối đợt điều trị bằng Esmya đầu tiên. Trong các đợt điều trị tiếp theo, tần suất dày nội mạc tử cung sẽ ít hơn;
• Độ dày nội mạc tử cung sẽ trở về bình thường sau khi ngừng điều trị Esmya;

Ngoài ra, tác dụng ngoại ý này của Esmya liên quan đến chất điều hòa thụ thể progesterone và hoàn toàn khác với tình trạng tăng sản nội mạc tử cung.

• Bốc hỏa: Tác dụng phụ này của Esmya được ghi nhận ở khoảng 8.1% bệnh nhân dùng thuốc (tỷ lệ có khác nhau giữa các thử nghiệm).
• Phản ứng quá mẫn với các biểu hiện như phù toàn thân, ngứa da, phát ban ngoài da, sưng mặt hoặc nổi mày đay được báo cáo ở 0.4% bệnh nhân dùng Esmya trong các nghiên cứu pha III.
• Đau đầu: Các báo cáo về tác dụng phụ đau đầu từ nhẹ đến trung bình ghi nhận ở 5.8% bệnh nhân điều trị bằng thuốc Esmya.
• U nang buồng trứng: Tác dụng phụ này của thuốc Esmya có thể xảy ra trong và sau khi điều trị ở khoảng 1.0% bệnh nhân và tự hồi phục trong thời gian ngắn ở đa số các trường hợp.

Chảy máu tử cung: Các trường hợp rong kinh nặng do u xơ tử cung nếu kết hợp với tác dụng phụ này của thuốc Esmya đôi khi cần được can thiệp bằng phẫu thuật.

Thuốc Esmya có cấu trúc steroid và hoạt động như một chất điều hòa chọn lọc thụ thể Progesterone. Khi dùng kèm các thuốc tránh thai có chứa Progestogen có thể làm giảm hiệu quả của Esmya do cạnh tranh với thụ thể progesterone. Vì vậy, không nên dùng đồng thời Esmya với các thuốc có chứa Progestogen.

Các chất ức chế enzym CYP3A4 có thể làm tăng nồng độ đỉnh và AUC của thuốc Esmya. Do đó, khuyến cáo không dùng đồng thời Esmya với các chất ức chế vừa và mạnh enzyme CYP3A4.

Các thuốc gây cảm ứng enzym CYP3A4 có thể giảm rõ rệt nồng độ đỉnh và AUC của Ulipristal acetat khi dùng đồng thời. Do đó, khuyến cáo không dùng đồng thời Esmya với các thuốc gây cảm ứng CYP3A4 mạnh (như Rifampicin, Rifabutin, Carbamazepin, Oxcarbazepin, Phenytoin, Fosphenytoin, Phenobarbital, Primidon, Efavirenz, Nevirapine, Ritonavir).

Ulipristal acetat có thể làm giảm tác dụng của các thuốc tránh thai chứa hormone (như thuốc tránh thai chỉ chứa Progestogen, dụng cụ tránh thai giải phóng Progesteron hoặc thuốc tránh thai đường uống kết hợp) và các loại thuốc khác có chứa Progestogen. Vì vậy, không nên dùng các thuốc có chứa Progestogen đồng thời hoặc trong vòng 12 ngày sau khi ngưng sử dụng Esmya.

Dữ liệu in vitro chỉ ra rằng Ulipristal acetat có thể ức chế P-gp trong quá trình hấp thu. Tuy nhiên, chưa có nghiên cứu về việc dùng đồng thời Esmya với một cơ chất P-gp nên không loại trừ khả năng xảy ra tương tác. Các kết quả in vivo cho thấy Esmya liều 10mg sử dụng trước Fexofenadin 60mg (là một cơ chất của P-gp) khoảng 1.5 giờ không gây ảnh hưởng đến dược động học của Fexofenadine. Do đó, những bệnh nhân bắt buộc dùng đồng thời 2 nhóm thuốc trên thì tốt nhất nên uống Esmya cách ít nhất 1.5 giờ so với thời điểm dùng các cơ chất của P-gp.

Một số lưu ý khi dùng thuốc Esmya như sau:

• Thuốc Esmya chỉ được bác sĩ chuyên khoa chỉ định sau khi đã chẩn đoán xác định u xơ tử cung, đồng thời bệnh nhân cần được loại trừ khả năng mang thai trước khi sử dụng thuốc.
• Mặc dù đa số bệnh nhân sẽ không rụng trứng khi dùng một liều điều trị Esmya nhưng vẫn khuyến cáo nên dùng thêm một biện pháp tránh thai không chứa hormon trong quá trình điều trị (do Esmya xảy ra tương tác với thuốc tránh thai có chứa Progestogen hoặc thuốc tránh thai kết hợp.)
• Như đã đề cập ở trên, thuốc Esmya có thể làm dày nội mạc tử cung nhưng sẽ hồi phục sau khi ngưng điều trị. Do đó, những bệnh nhân có chỉ định dùng Esmya điều trị nối tiếp lặp lại cần được theo dõi định kỳ nội mạc tử cung bằng cách siêu âm hàng năm khi có kinh nguyệt trở lại trong giai đoạn ngừng thuốc. Nếu nội mạc tử cung vẫn dày lên sau khi kinh nguyệt trở lại trong giai đoạn ngừng thuốc hoặc sau 3 tháng kể từ khi kết thúc điều trị và/hoặc có thay đổi chu kỳ kinh nguyệt, bệnh nhân cần được kiểm tra (bằng sinh thiết nội mạc tử cung) để chẩn đoán loại trừ các nguyên nhân tiềm ẩn, bao gồm bệnh nội mạc tử cung ác tính.
• Khuyến cáo mỗi đợt điều trị của Esmya không nên kéo dài quá 3 tháng do chưa xác định được nguy cơ tác động xấu đến nội mạc tử cung nếu dùng thuốc kéo dài.
• Bác sĩ nên hướng dẫn bệnh nhân việc sử dụng Esmya thường làm giảm đáng kể lượng máu kinh hoặc mất kinh trong vòng 10 ngày điều trị đầu tiên. Ngược lại nếu vẫn còn ra máu kinh nhiều thì bệnh nhân nên thông báo cho bác sĩ. Thông thường, chu kỳ kinh nguyệt sẽ trở lại trong vòng 4 tuần sau khi kết thúc quá trình điều trị bằng thuốc Esmya.
• Tình trạng suy chức năng thận có thể không làm thay đổi đáng kể việc thải trừ Ulipristal acetat. Tuy nhiên, do thiếu các nghiên cứu đặc hiệu nên không khuyến cáo dùng Esmya cho các bệnh nhân suy thận nặng nếu không có sự giám sát chặt chẽ.
• Quá trình lưu hành thuốc Esmya đã ghi nhận các báo cáo về tổn thương gan và suy gan do thuốc. Vì vậy, bệnh nhân cần xét nghiệm chức năng gan trước khi bắt đầu điều trị với Esmya, nếu enzym transaminase (ALT và AST) vượt quá 2 lần chỉ số giới hạn bình thường trên thì không sử dụng Esmya. Đồng thời, trong suốt quá trình điều trị bệnh nhân cần được kiểm tra chức năng gan hàng tháng trong 2 đợt điều trị bằng Esmya đầu tiên. Các đợt điều trị tiếp theo chỉ cần kiểm tra chức năng gan 1 lần trước khi bắt đầu và khi có chỉ định lâm sàng. Nếu quá trình dùng Esmya mà bệnh nhân có tăng ALT hoặc AST trên 3 lần giới hạn trên bình thường thì cần ngừng thuốc và theo dõi chặt chẽ.
• Không khuyến cáo sử dụng Esmya cho phụ nữ bị hen nặng không kiểm soát đầy đủ bằng Glucocorticoid đường uống.

Thuốc Esmya là sản phẩm của HRA Pharma, thành phần chính là hoạt chất Ulipristal acetat hàm lượng 5mg. Thuốc Esmya được chỉ định điều trị u xơ tử cung trong một số trường hợp nhất định. Để đảm bảo hiệu quả điều trị và tránh được tác dụng phụ không mong muốn, người bệnh cần tuân theo đúng chỉ dẫn của bác sĩ, dược sĩ chuyên môn.

Theo dõi website Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec để nắm thêm nhiều thông tin sức khỏe, dinh dưỡng, làm đẹp để bảo vệ sức khỏe cho bản thân và những người thân yêu trong gia đình.