Amoxicillin là thuốc gì? Công dụng, liều dùng và chống chỉ định

Bài viết được viết bởi Dược sĩ Cao Thanh Tú - Khoa Dược - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City

Thuốc Amoxicillin là một loại thuốc kháng sinh có tác dụng tiêu diệt một số loại vi khuẩn gây bệnh và không có tác dụng đối với các loại virus. Vậy thuốc được sử dụng trong những trường hợp nào, tác dụng ra sao, liều dùng như thế nào?

Amoxicillin là một kháng sinh thuộc nhóm penicillin có tác dụng tiêu diệt một số loại vi khuẩn gây bệnh. Do đó, thuốc Amoxicillin được sử dụng để điều trị nhiễm trùng gây ra bởi những vi khuẩn này. Bác sĩ cũng có thể kê đơn thuốc Amoxicillin để dự phòng một số nhiễm khuẩn nếu như bạn có nguy cơ mắc các nhiễm khuẩn này. Thuốc không có tác dụng với các bệnh do nhiễm virus (ví dụ: cảm lạnh hoặc cúm....) và cũng chỉ có tác dụng trên một số loại vi khuẩn nhất định nên thuốc có thể hiệu quả trong nhiễm khuẩn này mà không có tác dụng trên các nhiễm khuẩn khác.

Hơn nữa, vi khuẩn luôn luôn tìm cách thích nghi với tác dụng của kháng sinh làm cho nhiều kháng sinh vốn có hiệu quả tốt nay trở nên mất tác dụng (đề kháng kháng sinh). Do vậy, việc quyết định có cần sử dụng kháng sinh hay không và nên chọn loại kháng sinh nào cần có sự thăm khám, đánh giá phù hợp của bác sĩ, không nên tự ý sử dụng theo đơn thuốc cũ hoặc đơn thuốc của bệnh nhân khác có triệu chứng tương tự.

Không được sử dụng thuốc ở bệnh nhân đã từng có phản ứng dị ứng nghiêm trọng với Amoxicillin hoặc các kháng sinh cùng nhóm khác hay với bất kỳ thành phần nào của thuốc. Cũng không nên sử dụng thuốc Amoxicillin cho bệnh nhân tăng bạch cầu đơn nhân do nhiễm trùng (bệnh do nhiễm virus gây ra, các triệu chứng thường gặp là mệt mỏi, sốt, đau họng, nổi hạch cổ) vì một số bệnh nhân có thể dễ gặp các phản ứng ngoài da do thuốc (như phát ban) hơn.

Do thuốc được đào thải ra khỏi cơ thể chủ yếu qua nước tiểu, cần sử dụng thuốc thận trọng ở các bệnh nhân có chức năng thận suy giảm. Một số trường hợp có thể cần phải điều chỉnh giảm liều dùng hoặc giãn khoảng cách giữa các lần dùng thuốc để tránh thuốc tích lũy nhiều trong cơ thể gây độc hại.

Liều dùng thuốc Amoxicillin phụ thuộc vào nhiều yếu tố (tuổi, cân nặng của bệnh nhân, dạng bào chế của thuốc, khả năng đào thải của thận và mức độ nặng của nhiễm khuẩn)

Nhìn chung, liều dùng thông thường ở người lớn là 500 mg – 1000 mg/lần x 2 – 3 lần/ngày. Với trẻ em, liều dùng thường được tính theo cân nặng. Liều dùng với các nhiễm khuẩn nhẹ, trung bình là 25 – 50 mg/kg/ngày được chia thành 2 – 3 lần dùng trong ngày. Một số trường hợp nhiễm khuẩn nặng, liều dùng có thể tăng tới 80 – 100 mg/kg/ngày

Với các bệnh nhân mà khả năng thải trừ thuốc của thận suy giảm, liều dùng thuốc Amoxicillin có thể giảm thấp hơn so với liều thông thường hoặc thậm chí là không sử dụng một số dạng bào chế nhất định.

Thuốc Amoxicillin có thể uống cùng hoặc không cùng với thức ăn. Riêng dạng viên nén giải phóng kéo dài nên uống trong vòng một giờ sau ăn. Uống thuốc cùng với thức ăn có thể làm giảm tác dụng phụ trên đường tiêu hóa (buồn nôn, nôn). Nên chia đều khoảng cách giữa các lần dùng thuốc (ví dụ dùng mỗi 8h một lần nếu dùng 3 lần/ngày hoặc mỗi 12h một lần nếu dùng 2 lần/ngày) để thuốc có hiệu quả diệt vi khuẩn tốt nhất.

Tùy thuộc vào dạng bào chế, cách sử dụng thuốc có thể khác nhau. Ví dụ: dạng hỗn dịch thường đòi hỏi phải pha trước khi sử dụng và lắc trước khi dùng, dạng viên giải phóng kéo dài phải được nuốt nguyên vẹn, không nhai, bẻ, nghiền. Thuốc dạng lỏng cần có dụng cụ đong liều chính xác và chỉ được sử dụng trong một thời gian nhất định sau khi pha. Tham khảo thông tin trong tờ hướng dẫn sử dụng hoặc hỏi ý kiến dược sĩ để biết cách sử dụng đúng của từng dạng bào chế.

Nhìn chung, Amoxicillin ít gây tác dụng phụ. Các tác dụng phụ thường gặp của thuốc là buồn nôn, nôn, tiêu chảy. Các tác dụng phụ này thường nhẹ và tự hết. Tuy nhiên, nếu các tác dụng phụ dai dẳng, đặc biệt tiêu chảy nặng, nhiều lần trong ngày, tiêu chảy kèm máu cần thông báo cho bác sĩ.

Một số bệnh nhân có thể gặp phản ứng dị ứng nghiêm trọng với thuốc Amoxicilin, do đó khi thấy bất kỳ dấu hiệu nào của dị ứng thuốc (như ngứa, phát ban, sưng mắt, miệng, khó thở...), cần ngừng thuốc và gặp bác sĩ để được chẩn đoán và xử lý kịp thời.

Thông báo với bác sĩ về bất kỳ loại thuốc nào bạn đang sử dụng bao gồm cả các loại thảo dược và thực phẩm chức năng.

Không tự ý dừng thuốc khi thấy các triệu chứng đã cải thiện, phải dùng thuốc đủ số ngày đã được kê đơn. Điều này giúp dự phòng nhiễm khuẩn phát triển trở lại và giảm nguy cơ kháng thuốc trong những lần sử dụng sau. Nếu triệu chứng không cải thiện khi dùng thuốc, nên hỏi ý kiến bác sĩ.

Trong trường hợp quên dùng thuốc, dùng ngay khi nhớ ra. Nếu gần thời điểm dùng liều kế tiếp, bỏ qua liều đã quên và dùng liều kế tiếp như bình thường. Không dùng gấp đôi liều để bù lại liều đã quên.

Mặc dù hiện tại chưa thấy Amoxicillin gây hại cho trẻ, luôn luôn thông báo cho bác sĩ trước khi dùng bất kỳ loại thuốc nào nếu bạn đang mang thai, dự định mang thai hoặc đang cho con bú.

Mọi câu hỏi, thắc mắc về loại thuốc này, bạn có thể liên hệ đến hotline của Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec. Đây là cơ sở y tế uy tín, có đội ngũ y bác sĩ giàu kinh nghiệm, trình độ chuyên môn cao, có học hàm, học vị cao trong ngành. Tại đây, không chỉ quy tụ đội ngũ bác sĩ nổi tiếng trong nước mà còn cả các bác sĩ quốc tế, mang đến những phác đồ điều trị mới và hiệu quả nhất hiện nay.

Hệ thống trang thiết bị y tế hiện đại, cơ sở vật chất được trang bị đầy đủ, tiện nghi, môi trường sạch sẽ, đáp ứng theo yêu cầu nghiêm ngặt của Bộ Y tế giúp người bệnh an tâm khi điều trị. Để đăng ký khám và điều trị tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec, Quý Khách có thể liên hệ đến Hotline Hệ thống Y tế Vinmec trên toàn quốc, hoặc đăng ký khám trực tuyến TẠI ĐÂY.