Quá trình phục hồi sau mổ tái tạo dây chằng chéo trước có thể mất đến một năm. Trong thời gian này, bác sĩ phẫu thuật hoặc nhà vật lý trị liệu có thể tư vấn cho người bệnh về một chương trình phục hồi chức năng sau tái tạo dây chằng chéo cũng như chức năng toàn diện của khớp gối. Điều quan trọng là người bệnh phải có ý thức tuân thủ để phẫu thuật nối dây chằng đầu gối thành công nhất có thể.

Các mục tiêu chính trong giai đoạn này là khôi phục khả năng dạng đầu gối, giảm sưng cũng như khôi phục chức năng cơ tứ đầu đùi.

Để thực hiện điều này, người bệnh cần co duỗi đầu gối càng thường xuyên càng tốt bằng cách đặt khăn cuộn dưới gối. Nếu không thể cử động đầu gối của mình ngay sau 3 tuần, người bệnh sẽ tăng đáng kể nguy cơ cần nội soi khớp vào một ngày sau đó để khôi phục lại toàn bộ khả phần mở rộng.

Bên cạnh đó, người bệnh cũng cần chăm sóc bảo tồn khớp gối tại nhà theo nguyên tắc RICE (Rest, Ice, Compression, Elevation), bao gồm nghỉ ngơi, chườm lạnh, cố định và kê cao chân. Đồng thời, việc giảm đau cũng quan trọng để nhanh chóng cải thiện chức năng. Uống thuốc giảm đau thông dụng như paracetamol (2 viên mỗi 6 giờ) thường là đủ vì việc chườm nước đá cũng làm giảm cơn đau. Mặt khác, tăng cảm giác đau ở ống chân và bắp chân vào khoảng 4 hoặc 5 ngày sau khi phẫu thuật cũng khá phổ biến và thường đi kèm với các dấu bầm tím vài ngày sau đó. Do vậy, việc nâng cao chân sẽ giúp giảm sưng, giảm đau.

Người bệnh cũng cần tập đi lại bình thường sớm sau phẫu thuật và sử dụng nạng nếu cần. Để làm quen các bước với nạng, hãy áp dụng các nguyên tắc sau:

• Lên: Chân tốt, chân xấu, đi nạng;
• Xuống: Nạng, chân xấu, chân tốt.

Hầu hết mọi người đều rời khỏi nạng sau 2 tuần.

Song song đó, người bệnh cũng cần thực hiện chương trình tập thể dục chân của mình 2-3 lần một ngày, nên uống thuốc giảm đau một giờ trước khi tập thể dục nếu cần thiết.

Trong giai đoạn này, người bệnh nên tiếp tục với các bài tập từ giai đoạn đầu và cũng bổ sung dần các bài tập nâng cao hơn. Bệnh nhân cũng nên tiếp tục sử dụng phương pháp cố định đầu gối nếu vẫn còn đau và sưng. Bắt đầu tập mở rộng và duỗi thẳng đầu gối thường xuyên, nên sử dụng giá treo chân nếu gặp bất kỳ khó khăn nào khi duỗi thẳng gối.

Mặt khác, người bệnh đã có thể vào bể bơi với điều kiện là vết thương phẫu thuật sạch sẽ nhưng tránh các động tác đá dạng chân cho đến mốc 8 tuần. Sử dụng phao kéo chân nếu muốn tập thể dục để rèn luyện sức khỏe dưới nước.

Các bài tập phù hợp để phục hồi sau mổ tái tạo dây chằng chéo trước nhằm mục đích tăng cường chức năng cơ tứ đầu đùi bằng cách ngồi xổm, cúi người về phía trước và duỗi thẳng chân hoặc tập đạp xe đạp. Người bệnh có thể bắt đầu ngay khi cảm thấy thoải mái, thường là vào cuối tuần thứ tư. Nếu cảm thấy tự tin, người bệnh có thể bắt đầu đi xe đạp đường trường từ khoảng 8 giờ tuần, nhưng hãy cẩn thận phòng tránh rủi ro là bị ngã và làm bị chấn thương đầu gối lại.

Trong giai đoạn này, người bệnh vẫn nên bạn nên tiếp tục với chương trình tập thể dục của mình và nhớ kiểm soát sưng viêm, duy trì khả năng kéo thẳng đầu gối để phục hồi chức năng sau tái tạo dây chằng chéo. Tuy nhiên, một số bệnh nhân thường khó duy trì sự hăng hái tập luyện ở giai đoạn này, ảnh hưởng đến kết quả nối dây chằng đầu gối.

Một số bài tập đơn giản có thể gây hứng thú cho người bệnh thực hiện tại nhà là đi cầu thang hay chạy bộ thoải mái trên máy chạy bộ. Ngoài ra, tại thời điểm này, người bệnh đã có thể bắt đầu một số hoạt động thể thao có động tác nhảy và bật xa, bắt đầu với bước nhảy nhỏ và tăng dần khoảng cách sau đó.

Khi đã tự tin chạy trên một đường thẳng, người bệnh có thể bắt đầu chạy liên tục đổi hướng, tăng dần độ sắc nét của khúc cua và tốc độ tăng giảm liên tục. Bác sĩ cũng có thể giới thiệu các bài tập thể thao cụ thể như đá bóng, đánh bóng tennis và bóng rổ để tăng cường phục hồi chức năng sau tái tạo dây chằng chéo một cách tối ưu. Trong giai đoạn này, người bệnh có thể cảm thấy thoải mái hơn khi đeo băng hỗ trợ đầu gối trước khi tháo ra hoàn toàn.

Trong giai đoạn này, hầu hết các người bệnh có thể dần dần tăng cường luyện tập và tiếp tục đào tạo đầy đủ với điều kiện là không còn bị sưng, sức mạnh cơ tứ đầu tốt và chức năng đầu gối hoàn thiện.

Nói một cách khác, mọi sinh hoạt đơn giản trong đời sống đã có thể thực hiện được như người bình thường từ tháng thứ 6. Tuy nhiên, đối với các vận động viên, người bệnh cần phải đào tạo đầy đủ các bài tập chuyên biệt ít nhất 1 tháng trước khi quay trở lại tiếp tục thi đấu sau phẫu thuật tái tạo dây chằng chéo trước để giảm thiểu nguy cơ tái rách dây chằng.

Tóm lại, chấn thương dây chằng chéo trước thường dẫn đến biến cố kết thúc sớm sự nghiệp thể thao nếu không được quan tâm đúng mức. Việc điều trị sau khi đứt dây chằng chéo trước có thể là phẫu thuật tái tạo dây chằng chéo trước hoặc bảo tồn. Trong cả hai trường hợp, mục tiêu cuối cùng vẫn là phục hồi chức năng sau tái tạo dây chằng chéo, đạt được mức chức năng tốt nhất cho bệnh nhân mà không có nguy cơ bị chấn thương mới hoặc những thay đổi thoái hóa ở đầu gối về lâu dài.

Phục hồi chức năng có vai trò quan trọng giúp người bệnh tái hòa nhập với gia đình và cộng đồng, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống. Để làm được điều đó, bên cạnh máy móc hiện đại chuyên dụng và phương pháp luyện tập khoa học, thì để điều trị phục hồi có hiệu quả cũng cần thời gian và sự kiên trì của cả người bệnh.